﴿ذَلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ﴾

این‌ها را که بر تو می‌خوانیم از آیات است و یادآوری حکمت‌آمیز. (۵۸)

موضوع ۳۲۶: آیه‌ی ۵۸ سوره مبارکه‌ی آل‌عمران.

تا این‌جا خیلی مباحث خواندیم و یاد گرفتیم از داستان زن عمران گرفته و نذرش، داستان پیامبر زکریا علیه‌السلام و دعایی که از خدا خواست به او فرزند بدهد از وحی‌ای که به مریم شد و چه صحبت‌های قشنگی از کانال وحی به مریم رسید از پیامبر عیسی علیه‌السلام خواندیم که آمده بود چه خدماتی برای مردم انجام دهد، ولی حسادت و لجاجت بزرگان بنی‌اسرائیل که از اعتبار و شهرت‌شان چیزی کم نشود دست به چه کار‌هایی که نزدند.

بعد از این مباحث می‌فرماید: «ذَلِكَ» یعنی همه آن چیز‌هایی که بیان کردیم «نَتْلُوهُ عَلَيْكَ» ما بر تو تلاوت می‌کنیم، ما به تو آموزش می‌دهیم. «نَتْلُوهُ» با صیغه مضارع آمده که استمرار در آن هست و علاوه بر مباحث قبلی هنوز بحث عیسی ادامه دارد «ذَلِكَ نَتْلُوهُ مِنَ الْآيَاتِ» «الْآيَاتِ» جمع آیه هست و در قرآن به دو معنای مهم می‌آید: به معنای آیات قرآن. (همین آیاتی که می‌خوانیم) به معنای نشانه.

این‌جا منظور کدام یکی است؟؟

خوب دقت بکنیم خیلی از کلمات قرآن دو یا چند تا معنا دارند البته در زبان‌های دیگر هم این قضیه وجود دارد. مثلا در زبان فارسی کلمه شیر یک کلمه است، ولی چندتا معنا دارد شیر نوشیدنی، شیر خشک، شیر زنده، شیر آب. حالا وقتی در یک جمله استعمال شود

ما از کجا بدانیم منظور کدام یکی است؟؟

از سیاق جمله، از قبل و بعد جمله ما می‌توانیم به راحتی تشخیص بدهیم منظور کدام یکی است. وقتی در قرآن یک کلمه آمده که چند معنا دارد ما به همین شکل با توجه به قبل و بعدش می‌توانیم بفهمیم که منظور و معنا کدام یکی است و وقتی این کار را انجام می‌دهیم در حقیقت داریم نوعی تدبر می‌کنیم که هم کار قشنگ و لذت‌بخشی هست و هم خیلی پر اجر و ثواب است. یک وقت‌هایی ممکن است جمله طوری تنظیم شده که هر کدام از آن معنا که بگیریم درست باشد آن جا دیگر یکی را ترجیح نمی‌دهیم و سعی می‌کنیم همه‌ی آن معانی را لحاظ بکنیم. حالا این‌جا «مِنَ الْآيَاتِ» به هر دو معنا درست است «ذَلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ» به چه شکل؟؟ توضیح می‌دهم، به این شکل که:

آن مسائلی که تا حالا برای تو تلاوت کردیم و خواندیم از آیات هست؛ یعنی از آیات قرآن که بر تو نازلش کردیم. این یک معنا (معنای آیاتِ قرآن) و معنای نشانه؛ یعنی آن مسائلی که بر تو تلاوت کردیم داستان‌های که بر تو خواندیم و ذکرش کردیم از نشانه‌ها هست.

نشانه چی؟؟

از نشانه‌های حقانیت رسالت تو، از نشانه‌های الله چون آن مطالب که بیان شد به این دقت هیچ‌کس بلد نیست و در کتاب‌های یهودیان و مسیحیان خیلی ناقص، اندک و غیر واقعی بیان شده، چون آن‌ها کتاب‌هایشان را دست‌کاری کرده بودند و این مباحث دیگر به خیلی از خرافات آمیخته شده بود، خیلی کم و زیادها به کتاب‌هایشان راه پیدا کرده بود.

خودت ای پیامبر هم که نه خواندن بلدی نه نوشتن بلدی نه هم کسی به تو درس داده، پس این اخبار دقیق از کجا بلدی؟

از کجا آمده الله به تو یاد داده و همین نشانه‌ی پیغمبری تو هست «مِنَ الْآيَات وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ» تذکر حکمت آمیز. «الذِّكْرِ» یکی از اسم‌های قرآن است، چون قرآن سراسر یادآوری و تذکر هست. آیه ۶ سوره مبارکه‌ی حجر می‌فرماید: «وَقَالُوا يَا أَيُّهَا الَّذِي نُزِّلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ» و گفتند: ای کسی که ذکر برایش نازل شده. پس ذکر قرآن است، چون قرآن بر پیامبر نازل شده.

در سوره مبارکه‌ی حجر آیه ۹ هم فرموده: «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» قطعا ما خودمان ذکر را نازل کردیم (یعنی قرآن را) و خودمان هم برایش پاسبانیم. و «الْحَكِيمِ» قرآنی که سراسر حکمت است، حکمت هست

یعنی چی؟؟

یعنی به بهترین شیوه به انسان یاد می‌دهد که زندگی کند، به بهترین مسیر‌ها او را هدایت می‌دهد، انسان با خواندن قرآن حکیم خودش هم حکیم و فهیم می‌شود، پس هم در خودش حکمت هست در این کتاب و هم حکمت را آموزش می‌دهد