موضوع ۲۲۱: دوطرز نذر.

نذر به انگیزه‌های مختلف انجام می‌شود:یک نوعش این است که بعضی‌ها احساس می‌کنند اعمال واجبی که در شریعت آمده کم است، کفایت‌شان نمی‌کند؛ مثلاً در شبانه روز فقط پنج وعده نماز و آن چند تعداد رکعت نماز سنت و فکر می‌کنند که توانایی‌شان، ظرفیت‌شان خیلی بیشتر از این‌هاست به همین خاطر می‌آیند یکسری کارهای مستحب و پسندیده را بر خودشان با نذر کردن واجب می‌کنند، چرا؟ چرا واجب می‌کنند؟ تا سبب شود التزام بیشتری برای انجام آن عبادت‌ها داشته باشند. تا اینجا خیلی خوب، مشکل خاصی نیست و در اصل نذر کردن هم چیز بدی نیست اگر به این شکل باشد، ولی باید دقت کنیم کسی که نذر کرده دیگر برایش واجب شده! دیگر نمی‌شود کاریش کرد! چون قول داده، به الله تعهد داده و باید پای حرفش بایستد و همه چیزهایی را که گفته باید انجام بدهد.

وخدا فرمود: «وَ مَـآ أَنفَقتُـم مِّن نَّفَـقَةِ أَو نَـذَرتُـم مِّن نَّـذر فَإِنَّ اللهَ یَعـلَمُهُ وَ مَا لِلظَّالِمِینَ مِن أَنصَــار»(بقره/۲۷۰)

شما هر نفقه‌ای که بدهید، یا هر نذری که کنید خدا آن را می‌داند و آدم‌های ظالم هیچ یاری‌رسانی ندارند یعنی؛ اگر کسی نذر کرد باید پای نذرش بایستد، به‌ آن عمل کند وگرنه جزء ظالمین می‌شود

به همین خاطر آدم نباید از روی احساسات چیزی را نذر کند

که بعد با دست خودش، خودش را گرفتار کند و خیلی وقت‌ها اگر نذرها زیاد باشد سبب می‌شود هم خودش و هم دیگران  از عبادت زده شوند و ممکن است حق همسر و بچه‌ها و این‌ها ضایع شود، چنین نذر کردن‌هایی درست نیست و باید از آن پرهیز شود، پس حتی اگر کسی نذر می‌کند باید خیلی سنجیده و با تشخیص درست چیزی را نذر کند.

پیغمبر صلی الله علیه و سلم در صحیح بخاری فرموده: «مَه علیکم ما تطیقون»

«مَه» دست نگه دارید شما کارهایی که طاقت انجامش را دارید انجام بدهید؛ این شد یک نوع نذر.

نوع دوم نذر این است که آدم به خاطر ترس نذر کند یا امیدی که به آن دل بسته می‌خواد به دست بیاورد و نذر کند مثلا موقع مشکلات، مریضی‌ها می‌گوید: اگر فلانی شفاء پیدا کند، اگر خودش شفاء پیدا کند خدایا من نذر می‌کنم با تو عهد می‌کنم که اینقدر صدقه بدهم یا این‌قدر قرآن بخوانم یا این‌قدر روزه بگیرم یا اگر مثلا فلان کارم جور شد یا با فلانی ازدواج کردم مثلا یک کهره را قربانی کنم

یا این‌قدر روزه بگیرم..صدقه بدم، همه نذرها منعقد می‌شود

و اگر خواسته‌اش برآورده شد باید آن کارهایی که گفته همه‌شان باید انجام بدهد، ولی در کل چنین نذری که با خدا شرط بندی کند که اگر فلان شد من بهمان می‌کنم، اگر خوب شد من قرآن می‌خوانم، من روزه می‌گیرم، این نوع که شرط بندی در آن است علما می‌گویند که کراهت دارد زیرا که پیغمبر صلی الله علیه و سلم می‌فرماید به نقل از ابن عمر: رسول الله صلی الله علیه و سلم نهی کردند از نذر. و فرمودند: «نذر چیزی عوض نمی‌کند و تقدیر خدا با نذر کردن عوض نمی شود. فقط یه چیزی از دست آدم بخیل در می‌آورد». این فرموده پیغمبر است به روایت امام بخاری و مسلم.

پس بهتر است که آدم موقع مشکلات یا وقتی می‌خواهد چیزی را به دست بیاورد، اول تمام تلاشش را به خرج بدهد، بعد از تلاشی که انجام داده حالا هر اتفاقی که افتاد به تقدیر خدا راضی باشد و تمام… نه حسرت بخورد و نه خودش را نگران کند.