موضوع ۴۲۷: جهاد، مبارزه با برتری جویی

شاید کسی تصور کند موضوعاتی که در این آیه مطرح شده، موضوعات خیلی معمولی و ساده ای است. این که آدم به همه پیغمبرها و همه کتاب‌ها ایمان داشته باشد، ولی موضوع به همین سادگی نیست. اتفاقاً اقرار به بقیه ادیان و کتاب‌ها کار بسیار سختی است. در سوره مبارکه بقره آیه ۱۱۳ فرموده:

«وَقَالَتِ الْيَهُودُ لَيْسَتِ النَّصَارَى عَلَى شَيْءٍ وَقَالَتِ النَّصَارَى لَيْسَتِ الْيَهُودُ عَلَى شَيْءٍ وَهُمْ يَتْلُونَ الْكِتَابَ» یهودیان می‌گفتند نصارا بر هیچ حقی نیستند نه کتابشان حق است نه خودشان حق‌اند، نه دینشان حق است.و نصارا هم می‌گفتند به یهودیان که یهودیان هیچ چیزشان حق نیست، درحالی که هر دو تا داشتند کتاب خدا را می‌‌خواندند.

پس وقتی مقایسه می‌کنیم با سایر ادیان متوجه می‌شویم که بزرگ‌ترین مشکل ادیان دیگر همین بود. به خاطر برتری جویی حاضر نبودند دین دیگری را به رسمیت بشناسند. مسیحیان برای همین برتری جویی جنگ‌های صلیبی و حرکت‌های تبشیری راه می‌انداختند می‌گفتند نسل ما نسل برتر است. تا حالا هم می‌گویند.

یهودیان هم به همین شکل. سوره مبارکه مائده آیه ۱۸ فرموده:

«وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ» یهود و نصارا گفتند ما فرزندان خدا و عزیزان و محبوبان درگاه خداییم. خب وقتی مبنای تفکر آدم همچین چیزهایی باشد، معلوم است که دیگران را نابود می‌کند، دیگران را خسته می‌کند. نمی‌گذارد مردم زندگی‌شان را بکنند. حق زندگی به دیگران نمی‌دهد و اقوامی که علیه پیغمبران ایستادند و دست از مبارزه و مخالفت برنداشتند، دقیقاً مشکل‌شان همین بود.

سوره مبارکه فاطر آیه ۴۲ فرموده «وَأَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمَانِهِمْ لَئِنْ جَاءَهُمْ نَذِيرٌ لَيَكُونُنَّ أَهْدَى مِنْ إِحْدَى الْأُمَمِ فَلَمَّا جَاءَهُمْ نَذِيرٌ مَا زَادَهُمْ إِلَّا نُفُورًا» مؤکدانه قسم به الله می‌خوردند که اگر پیغمبری بیاید ما از همه ملت‌ها بیشتر راه آن پیغمبر را می‌گیریم و راه هدایت می‌رویم، ‌ولی وقتی پیغمبری آمد جز نفرت چیزی بر آن‌ها نیافزود.

 به چه دلیل؟ «اسْتِكْبَارًا فِي الْأَرْضِ وَمَكْرَ السَّيِّئِ» به خاطر برتری جویی در زمین و حیله‌گری‌های زشت قوم‌ نوح، قوم‌ عاد، ثمود، قوم شعیب، فرعون، یهودیان، مسیحیان و همه ملت‌ها، ملت‌هایی که در دنیا شکست خوردند، نابود شدند یا این که ملت‌هایی که دارند جنگ راه ‌می‌اندازند در زمین، ریشه اصلی همین برتری جویی است. پس فکر نکنیم مسئله به همین سادگی است.

پس امکان دارد که ما هم به همین قضیه دچار شویم. در مورد فرعون سوره مبارکه قصص آیه ۴ می‌فرماید: «إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ» همانا فرعون برتری جویی داشت در زمین و وقتی در قرآن نگاه می‌‌کنیم مخالفین پیغمبران جنگ‌هایی که راه می‌انداختند بر سر همین برتری جویی بود، ولی قرآن کریم با همین آیه و خیلی آیات دیگر نمی‌گذارد مسلمان‌ها همچین تفکری داشته باشند و کسی اگر همچین فکری داشته باشد به دور از تربیت قرآن کریم دارد زندگی می‌کند‌.

آن‌هایی که تحت تربیت قرآن هستند مسالم‌ترین و بسازترین‌ مردم هستند و هیچ کس را بخاطر اعتقادش نابود نمی‌کنند. زندگی را بر سایر مردم جهان تنگ‌ نمی‌کنند. به مثل یهود و نصارا که متأسفانه مردم دنیا را خسته کردند از جنگ و ظلم. در دین اسلام همچین منشی وجود ندارد. البته این معنایش این نیست که هرکس ظلم کند، دیگر مسلمان‌ها هیچ نمی‌گویند، نه اگر کسی قرار است حمله کند، اذیت کند، مسلمان‌ها جلویش می‌ایستند بدجور هم می‌ایستند. نمی‌گذارند ظالم‌ هر کاری دلش خواست انجام بدهد و اگر ظالم بر موضع خودش اصرار کرد با او می‌‌جنگند و این‌جا حکمی وجود دارد به نام‌ جهاد تا جلوی برتریِ برتری جویان‌ را بگیرد.