﴿هُنَالِكَ دَعَا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قَالَ رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ﴾

آن‌جا بود که زکریا پروردگارش را فراخواند و گفت: پروردگارا! از نزد خودت فرزند پاکی به من عطا فرما که تو شنونده‌ی دعایی! (۳۸)

موضوع ۲۳۸: پیامبر زکریا علیه‌السلام دعا می‌کند.

«هُنالِکَ» یعنی آن موقعی که پیامبر زکریا علیه السلام تکریم و رحمت الله در حق مریم را مشاهده کرد جمله «إِنَّ اللَّـهَ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ» را از مریم شنید، آن موقع به درگاه پرودگارش دعا کرد، چه دعایی کرد؟

«رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ»

پروردگارا! از نزد خودت، از لطف و مرحمت خودت به من فرزند بده، ولی البته نه هر فرزندی، «ذُریَّةً طَیِّبَةً» فرزند شایسته، خوب، پاک، که تو شنونده‌ی دعایی.

از نزد خودت بچه‌ای بده، یعنی بنابر محاسبه طبیعی و اسباب و مصوباتی که وجود دارد، ممکن نیست ما بچه‌دار شویم؛ تو خودت از نزد خودت ما را بچه‌دار کن. حالا چرا نبی خدا زکریا علیه‌السلام فرزند می‌خواست؟ دغدغه داشتن فرزند از دیر وقتی فکر پیغمبر زکریا را به خودش مشغول کرده بود. برای چه فرزند می‌خواست؟ برای این که نبوت را از او به ارث ببرد، برای این که جامعه بعد از خودش از پیامبر خالی نباشد تا مردم از فرمایشات الله محروم نشوند‌. از آن طرف دغدغه داشت بعد از وفاتش رهبری جامعه به دست آدم‌های نا‌اهل نیفتد.

بِسمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحمَـنِ ٱلرَّحِیمِ «کهیعص» اولین آیه سوره مریم، که طولانی ترین حروف مقطعه قرآن است.

«ذِكرُ رَحمَتِ رَبِّكَ عَبدَهُۥ زَكَرِیَّا» (مریم/۲) این یادآوری رحمت پروردگارت نسبت به بنده‌اش زکریاست.

«إِذ نَادَى رَبَّهُۥ نِدَاءً خَفِیّا» (مریم/۳) آن هنگامی که پروردگارش را با صدای آهسته صدا زد. این که قید با صدای آهسته آمده، «نِداءً خَفِیَّا» و آن را مورد توجه قرار داده، حکمتی در کار است؛ چون با صدای آهسته دعا کردن یکی از آداب دعا است..

هم در ادیان گذشته و هم در دین اسلام؛

که در دین اسلام خدای عزوجل دستورش را در آیه ۵۵ سوره مبارکه اعراف بیان فرموده است.  پیامبر زکریا چه گفت؟ «قَالَ رَبِّ إِنِّی وَهَنَ ٱلعَظمُ مِنِّی وَٱشتَعَلَ ٱلرَّأسُ شَیبا وَلَم أَكُن بِدُعَائكَ رَبِّ شَقِیّا» (مریم/۴)

پروردگارا! من دیگر استخوان‌هایم سست شده، پوکی استخوان سراغم آمده و شعله پیری تمام سرم را گرفته، ولی خدایا من تا به حال هیچ وقت دست خالی از درگاه تو برنگشتم؛ این بار هم دعایم را قبول کن.

«وَإِنِّی خِفتُ ٱلمَوَ ٰ⁠لِیَ مِن وَرَاءِی وَكَانَتِ ٱمرَأَتِی عَاقِرا فَهَب لِی مِن لَّدُنكَ وَلِیّا» (مریم/۵)

و من از بستگان و اطرافیانم از بعد خودم می‌ترسم، از طرفی همسرم نازا است، پس تو از جانب خودت به من جانشینی عطا فرما.

که چه کار کند؟

«یَرِثُنِی وَیَرِثُ مِن ءَالِ یَقُوبَ» (مریم/۶) که از من و از آل یعقوب به ارث ببرد، چه چیزی را؟ نبوت و رسالت. و إلّا یعقوب خیلی وقت قبل از دنیا رفته بود و بحث ملک و مال این جا نیست.

«وَٱجعَلهُ رَبِّ رَضِیّا» (مریم/۶) آن بچه‌ای که به من می‌دهی، مورد رضایت باشد؛ یعنی آن‌ قدر خوب باشد و از عهده مسئولیتش در جامعه برآید که کارش رضایت‌بخش باشد. قدرت آینده‌نگری و دور‌اندیشی پیامبر زکریا را ببینیم، دغدغه مدیریت جامعه بعد از خودش را ببینیم، با وجود این که پیر شده، تا قبل از این اصلا قطع امید کرده بود که بچه‌دار شود؛ ولی وقتی آن عنایات الله نسبت به مریم را مشاهده کرد، یک بار دیگر یک طمع و امید بزرگی در دلش زنده شد و تقاضایش را با الله مطرح کرد و آرزویش را با الله در میان گذاشت.