صفحه۱۷۴

«أَعُوذُ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيْطَـٰنِ ٱلرَّجِيمِ»

پناه می‌برم به الله از شر شیطان رانده شده

«وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ ۖ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا ۚ أُولَٰئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ ۚ أُولَٰئِكَ هُمُ الْغَافِلُونَ»(اعراف۱۷۹)

و قطعاً ما برای جهنم بسیاری از جنیان و انسان‌ها را آفریدیم (پدید آوردیم) که آن‌ها جنیان و انسان‌ها را، قلب‌هایی دارند ولی با آن درک نمی‌کنند، چشم‌هایی دارند ولی با آن نمی‌بینند، گوش‌هایی دارند ولی با آن نمی‌شنوند؛ آن‌ها  به مثل چهارپایان هستند (به مثل دام‌ها) و بلکه بدتر از آن‌ها، آن‌ها همان غافلان هستند.

دارد بیان می‌کند که در این جمله‌ی مخلوقات که الان دارند می‌چرخند، می‌روند، می‌آیند، می‌خوابند، می‌خورند، صحبت می‌کنند از همین جنیان و انسان‌ها که چه‌قدر هم برو و بیا و قدرت دارند و قشنگ دارند زندگی‌شان را انجام می‌دهند می‌گوید: «از بین همین‌ها ما جمعیت زیادی از آن‌ها را برای جهنم گذاشتیم.» یعنی برای جهنم تدارک دیده شدند. چرا؟ این‌ها خصلت‌شان چیست؟ کدام‌شان از این جنیان و انسان‌ها جهنمی هستند؟ یعنی عاقبت‌شان آن می‌شود؟ خصلت‌شان این است؛ یعنی این‌ها را بدانید تا خودتان را شناسایی بکنید که اگر نمی‌خواهید جهنمی بشوید این رفتارها را از خودتان دور بکنید. خصلت‌شان این است می‌گوید: «آن‌ها دل دارند، قوه‌ی تفکر و تأمل دارند ولی درک نمی‌کنند، گوش، چشم همه چیز می‌شنوند، می‌بینند ولی در حقیقت نمی‌شنوند، آن چیزی را که باید بشنوند یا ببینند.» یعنی الله را نمی‌بینند، یعنی حقایق را نمی‌بینند، نمی‌پذیرند، تو گوش‌شان فرو نمی‌رود تو قلب‌شان فرو نمی‌رود، فقط زندگی می‌کنند و به این زندگی دنیا چسبیدند و فقط ماده را می‌فهمند، مادیات را می‌فهمند می‌گوید: «این‌ها مثل چهارپایان که بلکه بدتر از آن چهارپایان هستند.» چون چهارپایان که گوشدارند، چشم دارند از آن در حد زندگی خودشان خب از آن استفاده می‌کنند، رسالت‌شان همین است ولی انسان قوه‌ی ادراک که الله به او داده و آن قوه‌ی ادراکش را باید به کار ببرد ولی این‌ها حتی به مثل حیوانات هم به کار نمی‌برند یعنی توهین نمی‌کند دارد صحبت منطقی می‌کند که آن‌ها که رسالت‌شان اینست انجام می‌دهند، انسان رسالتش را در حد حیوان هم انجام نمی‌دهد بدتر از حیوانند چرا؟ آن‌ها غافلند، ‌آدم‌های بی‌فکری هستند، بی‌توجه‌اند، بی‌خیالند یعنی این همه چیزها در کنارتان هست، الله این همه چیزها برای تأمل گذاشته در شبانه روز عمرشان در هر روز و در هر شب و در هر روز و در هر شب و در هر حرکت و پویایی که در زندگی‌شان دارند در خوشی و ناخوشی و مشکلات و همه چیز هزاران بار جاها برای تأمل هست که الله را، حضور الله را، یگانگی الله را ببینند، بفهمند ولی این‌ها نمی‌فهمند این‌ها درست است که تو دنیا می‌چرخند و می‌روند و زندگی می‌کنند ولی عاقبت این افراد جهنم خواهد بود.  

«وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ فَادْعُوهُ بِهَا ۖ وَذَرُوا الَّذِينَ يُلْحِدُونَ فِي أَسْمَائِهِ ۚ سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»(اعراف/۱۸۰)

و برای الله بهترین اسم‌ها است پس او را به وسیله آن اسم‌ها فرا بخوانید و  رها کنید کسانی که در اسم‌های الله الحاد می‌کنند (لجاجت می‌کنند، انکار می‌ورزند) خیلی زود جزای کارهایی که انجام می‌دادند را خواهند دید.

خب آدمی که می‌خواهد از قوای ادراکش استفاده بکند از اولین نقطه‌ی شروع، بهترین دروازه‌ی ورود برای استفاده از این قوای ادراکی‌اش را دارد بیان می‌کند، قوه‌های معرفتیش را دارد بیان می‌کند و آن توجه به الله و اسم‌های زیبای الله است «وَلِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ» بهترین اسم‌ها را الله دارد چون خصوصیات، اسم‌ها، ویژگی‌ها، مبین آن ذات است یعنی الله است که دارای این اسم‌هاست، بهترین اسم‌ها! یعنی شناخت هم‌چنین الله‌ای نه هر خدایی نه هر معبودی، معبودی که دارای اسماء الحسنی است و آن فقط یکی است حالا شما این الله را با همان اسماء و صفاتش فرا بخوانید؛ یعنی الله‌ای را فرا بخوانید که دارای این اسماء و صفات است. او را بندگی بکنید، او را بشناسید، نه آن الله‌ای که در ذهن شماست و شما تصور از او ساختید، «فَادْعُوهُ بِهَا ۖ» به وسیله‌ی آن اسم‌ها الله را فرا بخوانید، و کسانی که در اسم‌های الله الحاد می‌کنند آن‌ها را نسبت به آن بی‌توجه‌اند آن‌ها را ول‌شان بکنید که خیلی زود مکافات اعمال‌شان را خواهند چشید زیرا که اعمال کسانی که الله‌ای را که با اسماء و صفات هست  بندگی می‌کنند و کسانی که الله را بدون آن اسماء و صفات بندگی می‌کنند کاملاً رفتارشان و سبک زندگی‌شان متفاوت می‌شود؛ یعنی شخص با عمل خودش مشخص می‌کند که قبول دارد آیا الله او را دارد می‌بیند؟ جوری دارد صحبت می‌کند آیا می‌فهمد که الله هم دارد می‌شنود؟ دارد تمسخر می‌کند، دارد سودجویی می‌کند، سوء استفاده می‌کند، آیا می‌فهمد که آن الله از دل آدم‌ها، از نیات آدم‌ها هم با خبر است یا فکر می‌کند که الله این‌ها را آفریده (آفرینش را) و بعد به حال خودش رها کرده، آدم‌ها را آزاد گذاشته  که هر  جور به نفع‌شان است زندگی بکنند آیا این الله را می‌فهمد یا الله‌ای که درون زندگی انسان‌هاست، به نسبت همه چیز آگاه است، داناست، قدرت دارد و می‌تواند همه‌ی تحولات را در زندگی انسان‌ها انجام بدهد کدام الله؟! پس الله دارای اسم‌های زیبا است، بهترین اسم‌ها! شما آن الله را فرا بخوانید نه هر چیزی که ساخته‌ی ذهن شماست و آن کسانی که بدون توجه به اسماء و صفات الله، الله را بندگی می‌کنند، ادعای بندگی الله را دارند، آن‌ها مجازات می‌شوندنه اتفاقاً پاداش داده نمی‌شوند بلکه مجازات‌شان هم به آن‌ها داده می‌شود یا بالفرض امکان دارد کسی الله را با اسما صفات بد معرفی کند مثلاً در مشکلات هست بعد بگوید: «انگار که الله دارد از سختی‌های من لذت می‌برد.» این یک اسم زشت، نکوهیده به الله دارد نسبت می‌دهد. می‌گوید‌: «الله دارای اسماء و صفات زیباست.» این‌جور نیست، این تصور شیطانی است که خدا دارد تماشا می‌کند هیچ کاری انجام نمی‌دهد انگار نمی‌تواند کاری بکند یا مثلاً کسی از یک نعمت‌هایی برخوردار هست حسودی می‌کند بعد می‌گوید: «انگار خدا بخیل است، فقط به او داده است.» بخیلی یک صفت زشتی است و  دارد به الله نسبت می‌دهد. یک هم‌چنین افرادی سبک زندگی‌شان و رفتارهای‌شان در زندگی خیلی متفاوت می‌شود در نتیجه آن اعمال بدی که در اثر این باور از آن‌ها صادر می‌شود، می‌گوید: «پاداش کارهای‌شان به آن‌ها داده می‌شود. «سَيُجْزَوْنَ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»حالا تا برسد به این‌که اسماء و صفات الله را انکار بکند، تعطیل بکند، تشبیه بکند، تعبیر بکند و همه‌ی آن‌ها را شامل می‌شود.

«وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ يَعْدِلُونَ»(اعراف/۱۸۱)

و از کسانی که ما آن‌ها را آفریدیم جمعیت زیادی هستند که به حق هدایت می‌دهند و خودشان هم بر اساس عدالت ورزی عمل می‌کنند.

و از این کسانی که ما آن‌ها را آفریدیم «وَمِمَّنْ خَلَقْنَا» آن‌هایی که ما آفریدیم، مجموعه‌ی انسان‌ها که ما آن‌ها را آفریدیم دسته‌های بزرگی هستند، جمعیت زیادی هستند «أُمَّةٌ» که «يَهْدُونَ بِالْحَقِّ» به حق هدایت می‌دهند، دیگران را به حقیقت متوجه می‌کنند؛ يعنی الله را اسماء و صفات الله را می‌فهمند، این چیزهایی که بیان شد و مردم را آگاه می‌کنند، «وَبِهِ يَعْدِلُونَ» و خودشان هم بر اساس عدالت‌ورزی عمل می‌کنند، خودشان هم به همان گفته‌های‌شان پایبندند «وَبِهِ يَعْدِلُونَ» طبق آن زندگی‌شان را تنظیم می‌کنند و اگر هم جایی لازم شد که قضاوتی بکنند در قضاوت‌های‌شان عدالت را رعایت می‌کنند «وَبِهِ يَعْدِلُونَ» یعنی اگر پرند، بسیارند از جنیان و انسان‌ها که قوه ادراکشان را از کار انداختند، از آن استفاده نمی‌کنند، الله و اسماء و صفاتش را به آن توجه نمی‌کنند یک نقطه‌ی مثبت و امید را دارد این جا بیان می‌کند که نه، آن‌جور هم نیست یک وقت شما تصور بکنید پس وضع خیلی خراب است می‌گوید: «از این جمعیت انسان‌ها که الله آن‌ها را آفریده می‌گوید زیاد هستند کسانی که به حق هدایت می‌دهند، حق را شناختند، عمل می‌کنند، و دیگران را رهنمود می‌کنند.» اما از آن‌ور

«وَالَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ»(اعراف/۱۸۲)

و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند به زودی آن‌ها را گام به گام، قدم به قدم، آرام آرام می‌کشانیم به گونه‌ای که اصلاً نفهمند.

«مِنْ حَيْثُ لَا يَعْلَمُونَ» به طریقه‌ای که اصلاً نمی‌دانند یعنی همه چیز واضح شد باز هم حاضر نیستند از قوه‌های معرفیت‌شان استفاده بکنند، آن‌قدر شیفته‌ی مادیات و لذات دنیا هستند که حاضرند به خاطر آن‌ها هر ستم و ظلمی کنند و این‌ها در گوش‌شان فرو نمی‌رود، قبول نمی‌کنند،  آیات الله را نمی‌پذیرند، این‌ها را تو بفهم، اشکال ندارد حالا دارند اندک اندک به سمت هلاکت‌شان می‌روند، دارند می‌روند که به دام بیفتند. «سَنَسْتَدْرِجُهُمْ» آن‌ها را اندک اندک  به سوی دام به سوی هلاکت و بدبختی می‌کشانیم و خودشان خبرشان هم نمی‌شود.

 «وَأُمْلِي لَهُمْ ۚ إِنَّ كَيْدِي مَتِينٌ»(اعراف/۱۸۳)

و من به آن‌ها مهلت می‌دهم بدون شک که کید من بسیار محکم است.

من به آن‌ها مهلت می‌دهم دارم فرصت می‌دهم این همه گفتم نشنیدند، این همه دیدند ولی عبرت نگرفتند، هیچ تو دل‌شان این‌ها نیاوردند، عبرت نگرفتند، تأمل نکردند. می‌گوید: «من دارم به آن‌ها مهلت می‌دهم که شاید یک روزی بربگردند.» ولی این‌ها اگر نخواهند بربگردند نقشه‌ی من برنامه‌ی من سر جای خودش محكم و استوار هست. فقط دارم به آن‌ها مهلت می‌دهم که دیگر حسابی بفهمند  که این‌ها لیاقت‌شان همان است که «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ» این‌ها لیاقت‌شان جهنم جهنم است.

«أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا ۗ مَا بِصَاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ ۚ إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ»(اعراف/۱۸۴)

آیا تفکر نمی‌کنند! قوای معرفتی‌شان، ادراک‌شان را هنوز به کار نمی‌اندازند! خوب فکر کنند اصلاً آن همراه‌شان، آن رفیق‌شان دیوانه نیست. «مَا بِصَاحِبِهِمْ مِنْ جِنَّةٍ» یعنی کسی که این حرف‌ها را دارد به آن‌ها می‌زند (يعنی رسول الله صلى الله عليه وسلم) که همین حرف‌های گذشت دارد به آن‌ها بیان می‌کند در قالب قرآن، کلام الله و مجموعه صحبت‌های دیگر که دارد به آن‌ها بیان می‌کند می‌گوید: «آیا  در این صحبت‌ها تفکر نمی‌کنند؟ یا زندگانی خود این شخص آیا بررسی نمی‌کنند و در سبک زندگیش تفکر نمی‌کنند! آیا به این آدم می‌خورد که دیوانه باشد و دارد این حرف‌های مهم را می‌زند؟ اصلاً نشانه دیوانگی در این شخص نیست! چرا فرافکنی می‌کنید؟ آن را متهم می‌کنید که این‌ها را نپذیرید؟  بهانه می‌کنید به این حرف‌ها که حرف‌های دون‌مایه هست، ‌حرفهایی که انسان را پسرفت می‌دهد، انسان را در سطوح پایین نگه می‌دارد، این‌ها عقب افتادگی  است، خوب فکر کنید این‌ها آیا عقب افتادگی است؟ آیا این نادانی است، جنون است؟ خوب فکر کنید بعد می‌فهمید که این‌جور نیست «إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ» که  نیست او الا انذار دهنده‌ی واضح، خوب می‌فهمد که دارد چه می‌گوید خیلی هم مترقی دارد صحبت می‌کند و دارد شما را انذار می‌دهد که اگر به این‌ها توجه نکنید آینده امکان دارد به چه چیزهایی مبتلا بشوید، شما را انذار می‌دهد هشدار می‌دهد «إِنْ هُوَ إِلَّا نَذِيرٌ مُبِينٌ» آشکارا شما را انذار می‌دهد.

«أَوَلَمْ يَنْظُرُوا فِي مَلَكُوتِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ وَأَنْ عَسَىٰ أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ ۖ فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ»(اعراف/۱۸۵)

آیا تأمل نمی‌کنند! در فرمانروایی آسمان‌ها و زمین و آنچه که الله از هر چیزی آفریده است. شاید لحظه مرگشان نزدیک شده پس به کدام گفتار می‌خواهند بعد از قرآن ایمان بیاورند.

آیا دقت نکردند! آیا تأمل نمی‌کنند! در آفرینش آسمان‌ها و زمین در فرمانروایی آسمان‌ها و زمین  چه عظمتی این جا وجود دارد! در این کهکشان‌ها! فکر نمی‌کنند! آیا دقت نکردند! و آن‌چه که الله از هر چیزی آفریده است «وَمَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ» هر ذره‌ای، آن یک دانه شن، آن یک دانه نمک، یک دانه شکر، يك حشره‌ی ريز «مِنْ شَيْءٍ» از ریزترین موجودات که الله آفریده و تا ملکوت آسمان‌ها و زمین، کهکشان‌های عظیم، آیا این‌ها دقت نکردند! قوای معروفتی‌شان را هنوز نمی‌خواهند راه بیندازند دارد آن‌ها را بیدار می‌کند، آن‌ها را دارد تکان می‌دهد به هر قیمتی شده بیدار بشوند، الله خواهان بندگانش است که خوشبخت بشوند، به جهنم نروند، به این‌ها دقت نمی‌کنند! اگر به این‌ها دقت بکنند هم متوجه می‌شوند و آیا فکر نمی‌کنند که شاید اجل‌شان نزدیک شده «وَأَنْ عَسَىٰ» شاید، «أَنْ يَكُونَ قَدِ اقْتَرَبَ أَجَلُهُمْ ۖ» شاید لحظه‌ی مرگ‌شان نزدیک شده به این قسمت هم توجه نمی‌کنند که شاید بیدار شوند وقت رفتن‌شان شاید هنوز الان شاید دوازده ساعت هم نمانده، شاید یک ساعت هم نمانده، شاید نزدیک است، شاید همین چند روز آینده شاید بمیرند! به این قضیه هم توجه نمی‌خواهند بکنند؟ «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ» پس به کدام گفتار می‌خواهند بعد از قرآن ایمان بیاورند؟ قرآن را باور نکنند، این صحبت‌ها را باور نکنند، خب چه چیزی را می‌خواهند باور کنند؟ به کدام صحبت‌ها می‌خواهند ایمان بیاورند؟ با چه ادبیاتی دارد صحبت می‌کند! برای این که قوه‌های معرفتی‌شان را فعال بکند، دریافتگر درونی‌شان را فعال بکند، آن‌ها را از الله گفت از اسم‌های زیبای الله گفت از این که آن‌ها شما را به حق دعوت می‌دهند  به حرف آن‌ها لااقل توجه بکنید آن را گفت آن‌ها را توجه داد به این که شما زندگانی و سیرت رسول الله را مطالعه بکنید، به صحبت‌هایش فکر بکنید این را گفت می‌خواهد فکرشان را به کار بیندازد به هر قیمتی شده آن‌ها را متوجه کرد به آسمان‌ها و زمین (۱۸۵) متوجه کرد به خودشان و اجلی که جلوی روی‌شان هست هیچ چاره‌ای هم از آن ندارند و دیگر می‌خواهند چه صحبتی بشنوند! دیگر چه حرفی مانده که به ایشان گفته بشود! «فَبِأَيِّ حَدِيثٍ بَعْدَهُ يُؤْمِنُونَ»

«مَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُ ۚ وَيَذَرُهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ»(اعراف/۱۸۶)

کسی که الله او را گمراه بکند پس هیچ هدایت‌گری برایش نیست و آن‌ها را رها می‌کند که در آن طغیان‌شان حیران و سرگردان باقی بمانند.

الله گفت همه چیز گفت ولی اگر آن‌ها این‌ها را نپذیرند، حاضر نشوند بیدار لشوند، حاضر نشوند چشم‌های‌شان، گوش‌های‌شان را باز کنند و تفکر بکنند دیگر این آدم جزء گمراهی هیچ راهی دیگر برایش نمانده است آن قوای معرفتی را بستند همان و گمراه شدن همان! دیگر این شخص فقط گمراه می‌شود، الله گمراهش می‌کند و آن‌ها را همین‌جور حیران و سرگردان باقی می‌گذارد در دنیا به این شکل و شیوه زندگی بکنند؛ حس پوچی و سرگردانی و حيرت  و فقط دارند مثل حيوانات می‌روند و می‌آیند و زندگی می‌کنند هیچ ارزشی هم تو زندگی‌شان احساس نمی‌کنند. نصف شب بیدار می‌شوند، شب مثلاً زود خوابیدند نصف شب بیدارند ولی خب پای گوشی، دکمه‌ی تلویزیون را می‌زند یعنی چیزی به نام الله و نیایش با الله و دعا و پرستش و بندگی در زندگی‌شان صفر است به هر کار دیگر در هر زمان از عمرشان خودشان را همیم‌جورر حیران و سرگردان مشغول می‌کنند این‌جوری می‌شوند.

«يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَيَّانَ مُرْسَاهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي ۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقْتِهَا إِلَّا هُوَ ۚ ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً ۗ يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا ۖ قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»(اعراف/۱۸۷)

از تو در مورد آن زمان مشخص که کی برگزار می‌شود می‌پرسند. به آن‌ها بگو: «علم این قضیه نزد پروردگار من است آن را آشکار نمی‌کند برای وقتش مگر خودش. سنگین است در آسمان‌ها و زمین، نمی‌آید سراغ‌تان مگر یک دفعه‌ای. از تو می‌پرسند انگار تو یک چیزهایی از آن بلدی بگو: «علم قیامت فقط نزد الله است ولی اکثریت مردم نمی‌دانند.»

از تو در مورد آن زمان مشخص می‌پرسند. «يَسْأَلُونَكَ» از تو می‌پرسند، «عَنِ السَّاعَةِ» در مورد آن زمان مشخص، زمان مشخص که نظام این دنیا مختل می‌شود و قیامت شروع می‌شود، یک جهان دیگر آغاز می‌شود از آن زمان  «السَّاعَةِ»         در مورد یک زمان مشخص که خیلی هم دهشناک و وحشتناک است دارد صحبت می‌کند. حالا از تو سوال می‌کنند این‌ها اگر این‌ها را شنیدند و واقعاً یک ذره‌ از این حرف‌ها تو گوش‌شان رفت، واقعاً یک ذره‌ به این حرف‌ها فکر کردند پس این‌ها بیدار می‌شوند خصوصاً که دیگر الان قرار است اجل‌شان نزدیک باشد اگر یک ذره‌ هم به این توجه کردند، این‌ها دیگر برای‌شان مهم می‌شود پس ما بعد از مردن چه می‌شویم؟ حالا در مورد قیامت از تو می‌پرسند «يَسْأَلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ»، «أَيَّانَ مُرْسَاهَا ۖ» که کی برگزار می‌شود‍ به آن‌ها بگو: «قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ رَبِّي ۖ» علم این قضیه که کی قیامت برگزار می‌شود نزد پروردگار من است.»، «لَا يُجَلِّيهَا» آن را آشکار نمی‌کند برای وقتش مگر خودش؛ یعنی زمان، دست خودش است. هر زمان که خواست آشکارش می‌کند، ظاهرش می‌کند يعني لایه‌های پنهان قیامت را برمی‌دارد یهویی، یک دفعه آن قیامت را آشکار می‌کند. کی؟! زمانش فقط پیش الله خودش است. «ثَقُلَتْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ» در آسمان‌ها و زمین سنگین هست همین حرف، همین حرف! که قیامت زمانش که فرا رسید یک‌دفعه برگزار می‌شود، آشکار می‌شود و قیامت می‌شود همین بر آسمان‌ها و زمین سنگین است چون قرار است  در کوه‌ها، در این کره‌ی زمین، در دریا، در جو و هوا، در آسمان، ستاره، خورشید اختلال ایجاد بشود، همه قرار است نظام‌شان مختل بشود بر آن‌ها هم این خبر سنگینی می‌کند و این که هیچ کس هم مطلع نیست که آمادگی حتی به خودش بدهد همین هم در آسمان‌ها و زمین سنگینی می‌کند. چه‌طوری می‌آید؟! «لَا تَأْتِيكُمْ إِلَّا بَغْتَةً ۗ» «بَغْتَةً» يعنی یک دفعه، یهویی. سراغ‌تان نمی‌آید مگر یک دفعه‌ای یعنی یک دفعه این نظام نابود می‌شود و یک دفعه یک جهان دیگر شروع می‌شود، قیامت یک دفعه می‌آید. «يَسْأَلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا ۖ» از تو می‌پرسند انگار که تو یک چیزهایی از آن بلدی «حَفِيٌّ» یعنی تو جستجو کردی، تحقیق کردی؛ مثلاً از خدا پرسیدی، کنجکاوی کردی، تلاشی بیش‌تر و الان تو یک چیزهایی بهتر بلدی از تو می‌پرسند و اصرار دارند که کی قیامت است؟ چه‌قدر مانده؟ زمانش چه‌طوری است؟ «كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنْهَا ۖ» انگار تو یک چیزهایی بیش‌تر بلدی. بگو: «قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِنْدَ اللَّهِ» بگو علم قیامت فقط نزد الله است ولی اکثریت مردم نمی‌دانند. اکثریت مردم نمی‌دانند که واقعاً پیامبران هم همه چیز بلد نیستند، پیامبران هم به مثل بقیه‌ی مردم عادی هستند در یک سری قضایایی خصوصاً در بحث دانستن برگزاری قیامت، پیامبران هم در ترس و هراسند ولی این قضیه که پیامبران هم نمی‌دانند و الله این را ویژه خودش گذاشته، هیچ فرشته‌ای، هیچ ملکی هم از آن مطلع نیست فقط و فقط علمش نزد الله است و خود الله آن را به آن شکل هولناکش برگزار می‌کند این دیگر اکثریت مردم نمی‌دانند.