صفحه ۳

«إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا سَوَاءٌ عَلَيْهِمْ أَأَنْذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنْذِرْهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ» (بقره/۶)

بدون شک کسانی که کافر شدند یکسان است بر آن‌ها چه انذارشان بدهی یا انذارشان ندهی ایمان نمی‌آورند.

در ابتدای سوره فرمود که این قرآن «هُدًى لِلْمُتَّقِينَ» است و آدم‌هایی که به این قرآن ایمان می‌آورند خصوصیات‌شان را بیان کرد از «الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ تا آخر آیه ۵ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ.» این یک دسته بیان کرد که در قبال قرآن هدایت را می‌پذیرند، دسته دوم را الان دارد می‌گوید؛ آن‌هایی که کافرند فرقی نمی‌کند قرآن به بزرگی هر چه‌ برای آن‌ها بخوانی و بخواهی هدایت‌شان کنی آن‌ها ایمان نمی‌آورند.

خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ (بقره/۷)

الله بردل‌هایشان مُهر زده و بر‌گوش‌هایشان، و بر چشمان‌شان پرده‌ای است و برایشان عذاب عظیمی مهیاست.

«خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ» الله بردل‌هایشان مُهر زده و بر‌گوش‌هایشان و شنوایی‌شان، نمی‌شنوند «وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ» و بر چشمان‌شان پرده‌ای است، نمی‌بینند. «وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ» نتیجه چیست؟ برایشان عذاب عظیمی مهیاست، چرا که این‌ها حقیقت را می‌دانند؛ کافرند دیگر. کافر به چه‌کسی می‌گویند؟ کافر به کسی می‌گویند که حقیقت را می‌داند و نمی‌پذیرند و روی آن سرپوش می‌گذارد.

این‌ها هر کاری برایشان بکنی فایده ندارد چون چیزی نیست که ندانند، می‌دانند به همین خاطر هر کاری بکنی یکسان است و در نتیجه همچین آدم‌هایی که از روی غرور دارند راه می‌روند عذاب عظیمی هم برایشان آماده است.

«وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ» (بقره/ ۸)

و از مردم کسانی هستند که می‌گویند ما به الله ایمان آوردیم و به روز آخرت در حالی که اصلا مومن نیستند.

«وَمِنَ النَّاسِ» پس الان دارد در مورد یک مجموعه سومی صحبت می‌کند، یک مجموعه دیگر و «وَمِنَ النَّاسِ» و از مردم «مَنْ يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ وَبِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ» کسانی هستند که می‌گویند ما به الله ایمان آوردیم و به روز آخرت «وَمَا هُمْ بِمُؤْمِنِينَ» در حالی که اصلا مومن نیستند.

«یُخَادِعُونَ اللَّهَ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ» (بقره/ ۹)

دارند الله را فریب می‌دهند و کسانی که ایمان آوردند انگار دارند آن‌ها را می­فریبند، در حالی‌که جز خودشان کسی دیگر را نمی‌فریبند ولی خودشان نمی‌فهمند.

«یُخَادِعُونَ اللَّهَ» دارند الله را فریب می‌دهند «وَالَّذِينَ آمَنُوا» و کسانی که ایمان آوردند انگار دارند آن‌ها را می­فریبند «وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَمَا يَشْعُرُونَ» در حالی‌که جز خودشان کسی دیگر را نمی‌فریبند ولی خودشان نمی‌فهمند، دارند خودشان را گول می­زنند چون در آخر با این نفاق و دو رویی خودشان ضرر می‌کنند.

خب اینان چه کسانی هستند؟ کسانی هستند که بی‌مسئولیت می‌گویند، چیزهایی می‌گویند که باور ندارند، کارهایشان خلاف گفته‌هایشان است، این آدم‌ها و خیلی خطرناک‌اند و الله دارد روی این‌ها صحبت میکند، مفصلاً خصوصیات‌شان را بیان می‌کند چون رفتار و گفتارشان دوتاست سخت‌ می‌شود تشخیص‌شان داد پس دارد مفصل صحبت می‌کند که هم تشخیص داده شوند هم خودمان به این مجموعه افراد ملحق نشویم، این یکی، فکر می‌کنند الله را دارند فریب می‌دهند و مومنان را ولی در حقیقت خودشان دارند ضرر می‌کنند، خودشان را دارند می‌فریبند.

«في قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ» (بقره/ ۱۰)

در دل‌هایشان مرض وجود دارد الله هم برا آن مرضشان افزایش می‌دهد و به خاطر دروغ‌هایی که می‌گویند برایشان عذاب دردناکی مهیاست.  

«في قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا» در دل‌هایشان مرض وجود دارد الله هم برا آن مرضشان افزایش می‌دهد چون نمی‌خواهند دلشان اصلاح شوند، دنبال مرض هستند خدا هم همان چیزی که می‌خواهند به آن‌ها می‌دهد، آن مرض قلبی که دارند بر قلب‌شان اضافه می‌کند «وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ بِمَا كَانُوا يَكْذِبُونَ» و به خاطر دروغ‌هایی که می‌گویند برایشان عذاب دردناکی مهیاست، با زبان چیز دیگری و در عمل چیز دیگری.

«وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ لَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ قَالُوا إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ» (بقره/ ۱۱)

وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که شما در زمین فساد نکنید می‌گویند: اتفاقاً کار ما درست است، ما اصلاح‌گرانیم.

وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که شما در زمین فساد نکنید، این حرف‌ها را نزنید، چون دارند می‌گویند این‌ها که به ظاهر مسلمان‌اند، نماز می‌خوانند، کار‌های اسلامی دارند ولی وقتی در یک جریاناتی قرار می‌گیرند دست می‌زنند به تخریب، وقتی مردم می‌بینند ای بابا این‌ها که مسلمان‌اند دارند این کار‌ها را  می‌کنند پس این دین به چه دردی می‌خورد، به خاطر رفتار این‌ها مردم از خدا و دین زده می‌شوند. پس چه‌قدر آسیب ایجاد می­کند منافق، حالا افرادی به آن‌ها می‌گویند این کار‌ها را نکنید، در زمین فساد نکنید، دارید مردم را دور و متنفر می‌کنید، دارید جامعه را به هم می‌زنید، چون حرف است، حرف روی آدم تاثیر می‌گذارد، روی این حرف‌های شما حساب می‌شود، مردم باورشان می‌شود، می‌گویند: «إِنَّمَا نَحْنُ مُصْلِحُونَ» اتفاقاً کار ما درست است، ما اصلاح‌گرانیم، کار درست را ما داریم انجام می‌دهیم.

أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ وَلَكِنْ لَا يَشْعُرُونَ  (بقره/ ۱۲)

همه شما بدانید که مفسدان خودشان‌اند، این‌ها مفسد‌اند ولی درک و فهم نمی‌‌کنند که با این نفاق‌شان چه کار‌هایی دارند انجام می‌دهند.

«وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ» (بقره/ ۱۳) 

وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که خب شما هم مثل بقیه مردم ایمان آورید، می‌گویند آیا ما مثل آد‌های کم خرد، کم مایه و بی‌سواد ایمان‌ آوریم؟ همه شما بدانید که اینان خودشان آدم‌های کم‌خرد و کم‌مایه هستند ولی نمی‌دانند.

«وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ آمِنُوا كَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ كَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ» وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که خب شما هم مثل بقیه مردم ایمان آورید، صاف و ساده و زلال ایمان آورید می‌گویند آیا ما مثل آد‌های کم خرد، کم مایه و بی‌سواد ایمان‌ آوریم. «أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَكِنْ لَا يَعْلَمُونَ» همه شما بدانید که اینان خودشان آدم‌های کم‌خرد و کم‌مایه هستند، ولی نمی‌دانند.

«وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ» (بقره/۱۴) 

وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که ایمان آورید می‌گویند چشم ما ایمان آوردیم، ولی وقتی پیش همکاران‌شان(پیش شیاطین و سردم‌داران‌شان) می‌روند می‌گویند که ما با شما هستیم و داریم آن‌ها را مسخره می‌کنیم.

«وَإِذَا لَقُوا الَّذِينَ آمَنُوا قَالُوا آمَنَّا» وقتی به آن‌ها گفته می‌شود که ایمان آورید می‌گویند چشم ما ایمان آوردیم. «وَإِذَا خَلَوْا إِلَى شَيَاطِينِهِمْ قَالُوا إِنَّا مَعَكُمْ إِنَّمَا نَحْنُ مُسْتَهْزِئُونَ» ولی وقتی پیش همکاران‌شان می‌روند، پیش شیاطین و سر دم‌داران‌شان، می‌گویند که ما با شما هستیم و داریم آن‌ها را مسخره می‌کنیم، ما هم‌دل و آدم شما هستیم، ما داشتیم آن‌ها را مسخره می‌کردیم که گفتم ایمان داریم، واقعا دل می‌سوزاندیم آن‌ حرف را می‌زدیم آن‌ها همه تظاهر بود، ما با شماییم.

«اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ» (بقره/15)

الله آن‌ها را به استهزاء و مسخره ‌می‌گیرد، و به مثل کار خودشان را سر آن‌ها می‌آورد.

و آن‌ها را می‌کشاند تا در طغیانشان حیران و سرگردان باشند و هیچ وقت روی آرامش را نمی‌‌بینند.

«أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهتَدین» (بقره/16)

این‌ها همان کسانی هستند که هدایت را دادند و در ازای آن ضلالت و گمراهی را خریدند اما این تجارت­شان هیچ سودی نداد و راه درست را پیدا نکردند.

«أُولَٰئِكَ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الضَّلَالَةَ بِالْهُدَىٰ» این‌ها همان کسانی هستند که هدایت را دادند و در ازای آن ضلالت و گمراهی را خریدند «فَمَا رَبِحَتْ تِجَارَتُهُمْ وَمَا كَانُوا مُهتَدین» اما این تجارت­شان هیچ سودی نداد و راه درست را پیدا نکردند، خیلی اشتباه کردند با این خرید و فروش. آدم‌هایی که نه با خدا، خود و مردم شفافیتی ندارند، هدایت را از دست می‌دهند.