دانلود فایل تصویری   دانلود فایل صوتی   پرسش و پاسخ صفحه

صفحه ۲۶۸

«وَتَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ إِلَىٰ بَلَدٍ لَمْ تَكُونُوا بَالِغِيهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ ۚ إِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوفٌ رَحِيمٌ»(نحل/۷)

و بارهای سنگین شما را حمل می‌کنند تا شهری که شما امکان ندارد آن را به انجام برسانید مگر با رنج و مشقت فراوان، بی شک پروردگار شما قطعاً بسیار رئوف و رحیم است، مهرورز و مهربان است.

دارد صحبت می‌کند از چهارپایان که در آیات قبل عرض شد شریف‌ترین موجودات روی کره زمین بعد از انسان حیوانات هستند موجوداتی که در خیلی از حواس با انسان مشترک هستند و در کنار انسان‌ها با هوش و ذکاوتی که دارند به انسان‌ها از جهات مختلف دارند منفعت می‌رسانند و دارد می‌شمارد که منافع این حیوانات چیست، یک سری چیزهایی در آیات قبل بیان کرد و الان دارد ادامه می‌دهد باز می‌گوید که از منافع آن‌ها به مثل مثلاً شتر می‌فرماید: «وَتَحْمِلُ أَثْقَالَكُمْ»، «أَثْقَالَ» چیزهای سنگین، بارهای‌تان را حمل می‌کند، جابه‌جا می‌کند تا یک شهری را که حالا بخواهید ببرید، شهر مد نظرتان «إِلَىٰ بَلَدٍ»، حالا اگر آن شتر نباشد که بارتان را روی بگذارید و قرار باشد که خودتان آن بار را جابجا کنید، «لَمْ تَكُونُوا بَالِغِيهِ» شما برای‌تان ممکن نیست که آن را به آن شهر برسانید «إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ» مگه با رنج خیلی زیاد یعنی آدم خسته می‌شود خیلی طاقت فرسا است اگر مقداری، نه کل بار، بخواهید مقداری از آن را تا آن شهر ببرید می‌فرماید: «پروردگار شما نسبت به شما بسیار رئوف است، رئوف یعنی می‌خواهد که آن گرفتاری‌ها را از سر شما دفع کند و رحیم وقتی گرفتاری و شر و بدی را از شما دور کرد حالا رحیم است می‌خواهد خوبی و منفعت به شما برساند، شما را برخوردار کند. دارد از حمل و نقل صحبت می‌کند که در زندگی بشر چه‌قدر مهم است از همان روزهایی که چیزی به نام این مسائل، ماشین و قطار و چیزهای دیگر نبود و دانش بشر به آن اندازه نرسیده بود که برای خودش این چیزها را ترتیب دهد از آن زمان خدا یک چیزهایی یک سری موجوداتی، حیواناتی گذاشت که این کارها را برای آن‌ها انجام دهد و این عمل حمل و نقل در زندگی داشته باشند، «أَثْقَالَ» همان عمل حمل و نقل است که ضرورات زندگی  بشر را تأمین می‌کند. خیلی چیزها می‌خواهد؛

ضرورت زندگی‌اش است، آب، غذا و یک سری چیزهایی بخواهد بخرد مایحتاج زندگی‌اش است، یک چیزهایی بخواهد بفروشد؛ پول به دست بیاورد، امرار معاش کند از لوازم درمانی دارویی گرفته و تمام مایحتاج زندگیش همین جابجایی و حمل و نقل و جاده و بردن و آوردن زندگی انسان را میسر می‌کند و إلا جان انسان‌ها در خطر می‌افتاد، خیلی وحشتناک است اگر انسان فقط در حوزه زندگی خودش بماند و به هیچ جا دسترسی نداشته باشد زندگی برایش سخت می‌شود حالا می‌فرماید: «این را برای شما قرار داد که الله به نسبت شما خیلی رئوف است، خاطرخواه شماست و به نسبت شما بسیار مهربان است، به شما محبت دارد که این‌ها را برای شما قرار داد.»

«وَالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيرَ لِتَرْكَبُوهَا وَزِينَةً ۚ وَيَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ»(نحل/۸)

و اسب‌ها و قاطرها و الاغ‌ها تا اینکه شما سوارش شوید و مایه زینت و آراستگی باشند و می‌آفریند چیزهایی که شما نمی‌دانید

«الْبِغَالَ» یعنی قاطر چیزی که از حیوانی بین اسب و الاغ متولد می‌شود؛ مادرش اسب است و پدرش الاغ است اینجا قاطر ایجاد می‌شود که به نام «الْبِغَالَ» هست، و «الْحَمِيرَ» الاغ، می‌فرماید که: «این‌ها را هم الله خلق کرد، این‌ها را هم آفرید و در زندگی شما قرارش داد تا از آن‌ها استفاده کنید.» باز از همان جز رئوف و رحیم بودن خدا، این‌ها را هم آفرید تا بر آن سوار شوید خودتان را، وسائل‌تان را جابه‌جا کنید؛ راه دور است، آدم خسته می‌شود، خودش همین جسم خودش که سنگینی دارد سنگینی چشمش را بگذارد روی آن اسب و جابه‌جا شود یا باری که دارد، وسایلی که دارد تا سوار بر آن شوید، و مایه زینت و آراستگی هم هست به همه این‌ها که نگاه می‌کنید به ذات این حیوانات، به ظاهر این حیوانات، بسیار زیبا هستند و وقتی که گله اسب‌ها را می‌بینید، وقتی که یک قاطر یا یک الاغ را می‌بینید خودشان زیبا هستند، زیبا آفریده شده‌اند و مردم انتخاب می‌کنند این یکی اسب نه آن یکی، یکی دیگر سلیقه‌اش جور دیگر است آن یکی را انتخاب می‌کند و به همین شکل الاغ و قاطر دارد توجه می‌دهد به زیبایی، همه این‌ها یک شکل ندارند و حالا در زمانه‌ای که اصلاً شاید مردم عرب آن زمان به عنوان برای الاغ اصلاً نگاه تحقیرآمیز داشتند، مثال‌های زشت را برای الاغ استفاده می‌کردند از این حیوان استفاده می‌کردند ولی خدا دارد قسمت‌هایی که زیبایی آن حیوان هست توجه می‌دهد که آفریننده این مخلوقات از درون‌شان آگاه است؛ زیبایی ظاهری‌شان، زیبایی استعدادی که دارند، یک الاغ خیلی با استعداد است یک بار دوبار یک راهی را برود دیگر بعد از آن نیاز هیچ دستوری نیست، الاغ یا قاطر یا اسب کنجکاو است می‌خواهد یاد بگیرد، بچه‌هایشان آنقدر زیبا هست آدم نگاه می‌کند یک صحنه تماشایی که آدم جذب آن‌ها می‌شود آن‌قدر زیبا و قشنگ هستند یعنی دارد به ما توجه می‌دهد که توجه کنید شما زیبایی آن‌ها به مثل آیه‌ی قبل هم که بیان فرمود آن گاو و بز و گوسفند و شتر آن‌ها هم زیبا هستند خدا برای اینکه این درون انسان که از زیبایی لذت می‌برد می‌خواهد اشباع شود این‌ها را می‌فرماید به عنوان حیواناتی زیبا و دلپسند این‌ها را گذاشته است، «وَيَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ» و می‌آفریند چیزهایی که شما نمی‌دانید باز چیزهایی که شما سوار می‌شوید وسایل‌تان را روی آن می‌گذارید جابه‌جا می‌کنید، خودتان هم سوارش می‌شوید ولی غیر از اسب و قاطر و الاغ، در آینده می‌آفریند که الان شما اصلاً ذهنیتی نسبت به آن ندارید، آن زمان که قرآن نازل شده بود اصلاً چیزی به نام  وسیله‌ای که سوارش شوند هیچ چیز نبود، اصلاً تا هزار سال هم نبود ولی می‌فرماید: «در آینده می‌آید.» ماشین، اتوبوس، قطار، موتور سیکلت، هواپیما، مترو و خیلی وسایل نقلیه می‌آید و برای همین زیبایی اتفاقاً این یکی ماشین نه آن یکی ماشین، آن مدل، آن یکی قشنگ‌تر است و برای استفاده و باز حمل و نقل که ضرورت زندگی انسان‌هاست می‌فرماید: «خیلی وسایل دیگر هم در آینده می‌آفریند.» به ما هم دارد می‌گوید که شما این ماشین و هواپیما را دارید می‌بینید در آینده‌ هم خلق می‌کند دوباره خدا که شما این نسلی نمی‌فهمید که در آینده چه می‌آید، «يَخْلُقُ» فعل مضارع است همیشه این خلقت و آفرینش استمرار دارد؛ امکان دارد حالا وسایل نقلیه باشد حالا چه بسا امکان دارد خودرو شخصی باشد که به مثل هواپیما جابه‌جا شود یا خودروهایی که مثلاً همین که دارد می‌چرخد و می‌گردد فقط سوختش از خورشید یا انرژی‌های دیگر بگیرد و اصلاً نیاز به پمپ بنزین یا گاز یا گازوئیل اصلاً نداشته باشد و فقط خدا می‌داند که در آینده چه وسایلی بیاید که خودمان این نسلی‌ها هیچ چیز از آن نمی‌فهمیم این قسمت حالا از اول سوره توجه کنیم اول اول بیان فرمود: آخرت، شک هم به دل‌تان راه ندهید که منزل آخرت‌تان قیامت هست و بعد از آن هدف از زندگی شما چیست، لا اله الا الله کسی که این دین و فکر را برای شما می‌فرستد الله، توسط ملائکه و پیغمبران و این انسان که آفریده شد و این آیات دارد بیان می‌کند ضروریات زندگی، امکانات زندگی که برای انجام عبودیت بهتر این‌ها را خدا در اختیار شما قرار داد.

«وَعَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ وَمِنْهَا جَائِرٌ ۚ وَلَوْ شَاءَ لَهَدَاكُمْ أَجْمَعِينَ»(نحل/۹)

و بر الله است مشخص کردن راه محکم، درست، و از آن‌ها راه‌های انحرافی هستند اگر الله می‌خواست قطعاً همه شما را هدایت می‌داد.

صحبت از آن حیواناتی آمد که انسان را به یک هدفی به یک شهر دیگر می‌رساند و حالا علاوه بر این راه عادی که آدم در زندگی خودش دارد نیاز به منزل معنوی خوب، راه معنوی درست به سمت خدا، خوشبختی، بهشت، آخرت بیان می‌کند که راه‌های معنوی هم خدا برای‌تان گذاشته و خدا بر خودش لازم دانسته که شما انسان‌ها را راهنمایی کند، این را وظیفه خودش دانسته، «وَعَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِيلِ» راه محکم و درست را برای‌تان معرفی می‌کند و البته «وَمِنْهَا جَائِرٌ»، «جَائِرٌ» راه‌های انحرافی و اشتباه و گناه، برخی از آن راه‌ها هستند در این عالم غیر از آن راه‌هایی که خدا گفته راه‌های شیطان هم هست، راه‌های گناه و انحراف هم هست یعنی اگر خدا راه درست ارتباط قرار داده به نام ازدواج راه‌های انحرافی دیگر هم هست، اگر مثلاً یک خوردنی‌هایی خدا گذاشته یا درآمدهایی حلال گذاشته در کنارش آن خوردنی‌های حرام و درآمدهای حرام هم هست، ‌راه‌های انحرافی هم وجود دارد در کنار راه‌هایی که خدا آن‌ها را به عنوان راه‌های درست معرفی کرده می‌فرماید که: «اگر خدا می‌خواست همه شما را هدایت می‌داد.» یعنی اصلاً دوتا نمی‌گذاشت، اصلاً شما اختیار نداشتید، آن موقع فقط یک راه بود و خدا شما را مجبور می‌کرد که دیگر غیر از ازدواج هیچ مسیر دیگری نداشته باشید؛ برای برقراری ارتباط با کسی دیگر، با کسی که دوست داری، دل‌تان می‌خواهد، هوس‌تان می‌خواهد، خدا اصلاً نمی‌گذاشت، کاری می‌کرد که این اختیار را نداشته باشید، یک مسیر قرار می‌داد و اگر دو مسیر بود و صد مسیر بود به شما اختیار و انتخاب نمی‌داد، قدرت که انتخاب کنید این قدرت را از شما گرفت ولی خدا روی شما حساب کرد، شما را انسان‌های باشعور و با درک و بصیرت آفرید و انتخاب را به شما واگذار کرد قرار نیست که شما را به زور خودش هرجور که تشخیص داد هدایت بدهد هدایتگری و انتخاب را به خودتان واگذار کرد.

«هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ۖ لَكُمْ مِنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ»(نحل/۱۰)

الله آن کسی است که از آسمان آب را نازل کرد برای شماست از آن آب برای شرب (آب آشامیدنی) و از آن آب طبیعت و درخت و زراعت بیرون می‌آید که در آن شما حیوانات‌تان را می‌چرانید.

باز از نعمت‌های دیگر خدا که شما در این عالم از آن استفاده می‌کنید می‌فرماید: «از آسمان آب نازل کردیم.» باز هم آب باران برای حیات انسان‌ها که در زحمت نیفتند اگر قرار بود که در کل کره زمین یک منبع آب باشد خیلی‌ها می‌مردند، خیلی‌ها در سختی می‌افتادند ولی آب را از روی زمین برداشت به آسمان برد و در کل عالم پخشش کرد که به جای اینکه مردم دنبال آب بیایند خود آب دنبال مردم، به سمت مردم برود می‌فرماید: «الله این آب را به آسمان برد و از آسمان آب را بر سر مردم فرو فرستاد.» حالا از آن آب از منافع آن آب چند تا را بیان می‌کند از هزاران منفعتی که دارد چند تا را بیان می‌کند می‌فرماید: «لَكُمْ مِنْهُ شَرَابُ» از آن آب برای شما برای آشامیدن است حالا مستقیم آن آب را می‌نوشید یا اینکه با آن آب شربت درست می‌کنید دوغ، آبمیوه، بستنی هر آنچه که در آن آب به کار می‌رود؛ آن مایعات خوشمزه از آن آب شما می‌نوشید یا مستقیم یا به شکل شربت و چیزهای دیگر این یکی و می‌فرماید: «وَمِنْهُ شَجَرٌ» از آن آب برای شما سرسبزی و طبیعت بیرون می‌آورد، «شَجَرٌ» هر آنچه رشد می‌کند، بیرون می‌آید، روییدنی‌ها، یعنی خدا به وسیله باران طبیعت را حفظ می‌کند طبیعتی که زندگی انسان‌ها به آن وابسته است بعد آن طبیعت که با آب باران حفظ می‌شود، «فِيهِ تُسِيمُونَ» از آن طبیعت شما حیوانات‌تان را می‌چرانید یعنی بقای نسل حیوانات بستگی به آن طبیعت دارد و حیات  طبیعت هم بستگی به باران و آب دارد که بعد از انسان حیوان و بعد از حیوان شریف‌ترین و پر منفعت‌ترین موجود درختان و طبیعت و سبزه و بهار است که در زندگی انسان نقش دارد.

«یُنۢبِتُ لَكُم بِهِ ٱلزَّرۡعَ وَٱلزَّیۡتُونَ وَٱلنَّخِیلَ وَٱلۡأَعۡنَـٰبَ وَمِن كُلِّ ٱلثَّمَرَ ٰ⁠تِۚ إِنَّ فِی ذَ ٰ⁠لِكَ لَـَٔایَةࣰ لِّقَوۡمࣲ یَتَفَكَّرُونَ»(نحل/۱۱)

الله برای شما می‌رویاند به وسیله‌ی آب باران، کشتنی‌ها و زیتون و نخل‌ها و انگورها و از همه میوه‌ها، بدون شک که در آن قطعاً نشانه‌ای است برای قومی که تفکر می‌کنند.

باز از منافع آب باران! بعد از این که بیان فرمود: آب باران طبیعت را حفظ می‌کند و از آن طبیعت حیوانات را غذا می‌دهد که نسل آن‌ها برای خدمتگزاری به شما، حیوانات و سرسبزی باقی بماند حالا می‌فرماید: «مستقیم برای خودتان از آن آب باران زراعت‌ها، جو و گندم بیرون می‌آورد.» مردم از این گندم چقدر دارند سرسفره‌ها نان می‌خورند! این گندم از آب رشد کرده و بزرگ شده است حالا آب باران یا آبی که از زیر زمین که از همان آب باران ذخیره شده و از آب چاه یا آب‌شیرین‌کن یا همان آب باران که به دریا تبدیل شده است یا رودخانه‌ها به هر شکل این آب برای انسان‌ها در زمین ذخیره شده است و گندم می‌کارند و مردم نان یا حبوبات می‌خورند، «ٱلزَّرۡعَ» می‌شود، کشتنی‌ها، کشاورزی و اهمیت کشاورزی در زندگی انسان‌ها و می‌فرماید: زیتون و نخل و انگور، چند تا مثال می‌زند (عادت قرآن این است) خیلی از حیوانات و خیلی از درختان و خیلی از قضایا، چند تا مثال می‌زند و بعد بقیه را به خود انسان واگذار می‌کند. می‌فرماید: «وَمِن كُلِّ ٱلثَّمَرَ ٰ⁠تِ» شمردنی نیست و همه‌ی میوه‌ها را خدا برای شما از آب بیرون آورد یعنی انار، یعنی موز، یعنی انبه، یعنی پرتقال، یعنی سیب، یعنی کیوی، یعنی هزار میوه‌ای که تا حالا در عمرمان امکان دارد ندیده باشیم. الله می‌فرماید: «این‌ها را برای شما پدید آوردم.» می‌فرماید: «إِنَّ فِی ذَ ٰ⁠لِكَ لَـَٔایَةࣰ» این خیلی نشانه‌ی دقیقی هست که شما بخواهید الله را بفهمید که چه کسی است که نسبت به شما رئوف و رحیم است، دوست‌دار و آفریننده‌ی شماست و شما را آورده و یک نقش بزرگ به شما داده است، می‌فرماید که: «اگر تفکر کنید، می‌فهمید.» یعنی اگر شما آدمی باشید که نسبت به این چیزها تفکر نکنید، دیگر به این قضیه‌ بسیار مهم و هدایت‌گر تفکر نداشته باشید به چیزی پی نخواهید برد؛ فقط زندگی‌تان را می‌کنید و می‌روید، متوجه هیچ چیز نمی‌شوید.

«وَسَخَّرَ لَكُمُ ٱلَّیۡلَ وَٱلنَّهَارَ وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ وَٱلنُّجُومُ مُسَخَّرَ ٰ⁠تُۢ بِأَمۡرِهِۦۤ إِنَّ فِی ذَ ٰ⁠لِكَ لَـَٔایَـٰتࣲ لِّقَوۡمࣲ یَعۡقِلُونَ»(نحل/۱۲)

و در اختیار شما قرار داد، شب و روز را و خورشید و ماه را و ستارگان که همه آن‌ها مسخر هستند (در خدمتگزاری شما هستند) به امر الله، بی شک که در آن خیلی نشانه‌ها است برای قومی که تعقل می‌کنند.

باز از آفریده‌های الله که در خدمت انسان است، این موجود اصلی که آفریده شده برای «أَنَّه لَا إِلَه إِلَّا أَنَا»، الله فرمود که: «فقط الله را بشناسند و بندگی‌اش را بکنند. می‌فرماید که: «در اختیار شما قرار داد «وَسَخَّرَ لَكُمُ» آن‌ها را نوکر شما کرد، در خدمتگزاری شما قرارشان داد؛ شب و روز! خیلی عملیات اینجا اتفاق می‌افتد، خیلی نقل و انتقالات و خیلی نظم‌های پیچیده، عظیم اتفاق می‌افتد که شب می‌آید و بعد از آن چقدر حرکت‌ها، چقدر نقل و انتقالات، آن نظم‌های پیچیده و دقیق از کره زمین و خورشید که روز می‌آید، شب و روزی که حیات انسان‌ها را دارد به جلو می‌برد، همین شب و روز، حیوانات را زنده نگه داشته، چون نور خورشید است که گیاهان با آن رشد می‌کنند که حیوانات از آن می‌خورند و  این حیوانات، درختان و میوه‌ها در خدمت انسان هستند، این‌ها را فرمود که شب و روز و خورشید و ماه را در اختیار شما قرار داد و با یک حساب بسیار دقیق، آن‌ها را نوکر شما قرار داد، در اختیار شما، دربست در خدمت شما قرارشان داد و همچنین همه ستارگان «مُسَخَّرَ ٰ⁠تُۢ بِأَمۡرِهِۦ»، خورشید و ماه فقط دو تا هستند ولی ستارگان، بی‌نهایت ستاره اینجا وجود دارد همه‌ی این ستاره‌ها که هر کدام‌شان امکان دارد از کل کره زمین شما چند هزار برابر هم بزرگ‌تر باشند که خود شما در برابر ستارگان، هیچ چیزی به حساب نمی‌آیید، تمام آن ستارگان عظیم‌الجثه را برای شما مسخر کرد، در اختیار شما قرار داد، رسالتی به آن‌ها واگذار کرد تا در خدمت شما باشند. می‌فرماید که: «باز در همین قضایا هم برای قومی که تعقل می‌کنند خیلی نشانه‌هاست که خیلی واضح خدا، این آفریننده‌ی بی‌همتا را به انسان نشان می‌دهد.»، «یَتَفَكَّرُونَ» آن فکر در ذهن آدم  می‌آید، بعد «یَعۡقِلُونَ» آن فکر را نگه می‌دارد و روی آن کار می‌کند، تعقل می‌کند، آن را در ذهنش حبس می‌کند، نگه‌ می‌دارد و روی آن کار می‌کند «یَعۡقِلُونَ»

«وَمَا ذَرَأَ لَكُمۡ فِی ٱلۡأَرۡضِ مُخۡتَلِفًا أَلۡوَ ٰ⁠نُهُۥۤۚ إِنَّ فِی ذَ ٰ⁠لِكَ لَـَٔایَةࣰ لِّقَوۡمࣲ یَذَّكَّرُونَ»(نحل/۱۳)

و هر آن‌‌ چه در زمین برای شما پدید آورد (نسل آن‌ها را برای شما در زمین پخش کرد) که رنگ‌هایشان مختلف است (تنوع رنگی دارند)، شکی نیست که در آن هم قطعاً نشانه‌ی واضحی است برای قومی که تذکر پذیرند.

باز از زاویه‌ی دیگر، موجوداتی دیگر می‌فرماید که: «فراوان در این زمین، پخش کرد و بوجود آورد.» «ذَرَأَ» آن‌ها را ایجاد کرد و بوجود آورد و دارند تولید نسل می‌کنند ولی برای شما، در خدمتگزاری شما انسان یعنی خدا دارد می‌گوید که: «روی این انسان، حساب ویژه باز کرده است؛ یعنی آن‌ چه که ما از خودمان انتظار داریم و درمورد خودمان فکر می‌کنیم، خدا خیلی  بیشتر از این، از انسان‌ها انتظار دارد و همه را رام و مسخر ما کرده است. می‌فرماید در زمین، خیلی چیزها را با رنگ‌های مختلف (تنوع رنگ‌ها) ایجاد کرد مثلاً همین رنگ‌هایی که در دنیا وجود دارد؛ این رنگ یک رنگ نیست، رنگ‌های مختلف است، خودش روح آدم را صیقل می‌دهد. باز برای بار سوم به زیبایی‌شناختی و توجه به قشنگی می‌پردازد، می‌گوید: «برای اینکه روح شما و چشم شما از چیزهایی که در زمین پخش‌شان کرد لذت ببرد، رنگارنگ آفرید.» پروانه‌ها یک رنگ نیستند رنگارنگ هستند، پرندگان رنگارنگ هستند، گل‌ها، این‌گل‌ها «ذَرَأَ لَكُمۡ» هست دوباره «فِی ٱلۡأَرۡضِ»، گل‌ها رنگارنگ هستند، کیف می‌کنید و لذت می‌برید. خدا عمداً آن‌ها را با رنگ‌های مختلف ایجاد کرده است‌.

روانشناسی رنگ‌ها که علم امروزی هست نشان می‌دهد که هر رنگ چه تأثیری بر درون و وجود آدم دارد، روح آدم را صیقل می‌دهد؛ رنگ صورتی و رنگ زرد هر کدام یک حسی به آدم می‌دهد و رنگ‌هایی که برای انسان‌ گذاشته شده که انسان حدود ده میلیون رنگ می‌تواند مشاهده کند، قدرت تشخیص انسان‌هاست، در بعضی حیوانات قدرت دیدن رنگ‌ها از انسان‌ها بیشتر است؛ همین رنگ باعث می‌شود که یک حیوان جان خودش را نجات دهد  با رنگی که دارد یا با تغییر رنگی که در خودش ایجاد می‌کند و همان رنگ باعث می‌شود که زندگی‌اش هم نجات پیدا کند و ادامه پیدا کند و برای انتخاب جفتش، در قدم اول برای خود آن حیوان خیلی کارایی دارد و در قدم دوم برای انسان‌ها. خدا می‌فرماید: «این رنگ‌ها را برای تنوع زندگی شما گذاشته است.» اگر در دنیا فقط یک رنگ بود و الان که این همه رنگ وجود دارد، چقدر تفاوت وجود دارد، اگر دنیایی بود که در آن حیوان وجود نداشت، مثلاً می‌گفتند در یک کره‌ی دیگر، مثلاً مریخ، موجوداتی هستند که راه می‌روند، گوش دارند، نفس می‌کشند، بچه به دنیا می‌آورند، ولی انسان نیستند، عجیب و غریب هستند، روی زمین می‌خزند، چهار تا پا دارند یا می‌پرند و روی کره زمین هیچ موجود زنده‌ای غیر از انسان نبود ولی این‌ها در یک کره دیگر هستند، چیزی مثل پروانه آن جا وجود دارد و ممکن بود مردم بلیط بگیرند و با فضاپیما به آن کره بروند و به نوبت بایستند تا آن پروانه، یا گربه، یا گاو، یا شتر، یا زرافه را در یک کره‌ی دیگر تماشا کنند. می‌فرماید: :این‌ها همه رنگارنگ، انواع حیوانات برای شما در همین زمین، در کنار شما قرار داد.» ولی از این‌ها هیچ کس نه درسی می‌گیرد و نه متوجه چیزی می‌شود مگر کسی که پند پذیری داشته باشد یعنی آن فکر که آمد روی آن کار کند و همیشه برای خودش مرور کند، استمرار داشته باشد، هر بار به این‌ها دقت کند تا هر بار آفرینندگی الله برایش تازه شود.

«وَهُوَ ٱلَّذِی سَخَّرَ ٱلۡبَحۡرَ لِتَأۡكُلُوا۟ مِنۡهُ لَحۡمࣰا طَرِیࣰّا وَتَسۡتَخۡرِجُوا۟ مِنۡهُ حِلۡیَةࣰ تَلۡبَسُونَهَاۖ وَتَرَى ٱلۡفُلۡكَ مَوَاخِرَ فِیهِ وَلِتَبۡتَغُوا۟ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ»(نحل/۱۴)

و الله آن کسی است که مسخر کرد برای شما دریا را، تا از آن گوشت تازه بخورید و تا از آن دریا (بیرون بیاورید) استخراج کنید، زیورآلاتی که آن را می‌پوشید و شما می‌بینید کشتی را که سینه‌های دریا را می‌شکافد، در آن به جلو می‌رود تا شما از فضل او جست‌و‌جو کنید (در تلاش و کار باشید) و تا اینکه شما شکرگزار خدا باشید.

باز از چیزهایی که الله در اختیار و به خدمت انسان آورد. می‌فرماید: «الله این کار را کرد، دریاها را ایجاد کرد.» دریاها چطور ایجاد شده است را هنوز هیچ دانشمندی به قطعیت نمی‌فهمد که دریا چطور روی کره زمین ایجاد شده است. هیچ پادشاهی، هیچ کسی در ایجاد دریا، حیوانات، رنگ‌ها و هیچ چیز دیگری ذره‌ای نقش نداشته است. می‌فرماید که: «این دریا را الله برای شما مسخر کرد که از آن گوشت تازه بخورید.» یعنی دریا منبع حفظ غذاهای دریایی برای شما می‌شود، این دریا و این همه ماهی، خدا می‌داند، میلیون‌ها تن ماهی در شکم خودش جا داده است و محل زندگی آبزیان در خودش قرار داده که این‌ها راحت زندگی کنند و بعد از مدتی زندگی، وقتی که کامل شدند شما آن‌ها را صید کنید و گوشت تازه از دریا استخراج کنید و سر سفرتان بیاورید و خودتان و بچه‌هایتان بخورید. «لِتَأۡكُلُوا۟ مِنۡهُ لَحۡمࣰا طَرِیࣰّا» گوشت تازه، گوشت سفید ماهی که تر و تازه هستند، چون وقتی تر و تازه است، انواع کلسیم و مواد معدنی دارد و وقتی ماهی گندیده می‌شود در بدنش سم ایجاد می‌شود و آن منافعش از بین می‌رود و برای انسان ممکن است خطرناک باشد و انسان مسموم شود. می‌فرماید: «شما هر لحظه گوشت تازه، از آب دریا می‌گیرید و می‌خورید.» الله دریا را مسخر کرد برای شما تا هر زمان دل‌تان خواست غذایتان را از دریا بگیرید، یا از بازار ماهی‌فروشان ماهی بخرید، آن‌ها رفتند و از دریا آوردند و می‌فرماید و از همان دریا هم زیورآلات: «حِلۡیَةࣰ»، که «تَلۡبَسُونَهَا» می‌پوشید. به عنوان انگشتر در دست می‌کنید و گردنبند آویزان می‌کنید، دست‌بند می‌پوشید؛ از آن زیورآلاتی که از یاقوت، از مروارید، از مرجان و از انواع سنگ‌های قیمتی که از دریا استخراج می‌کنید و آن را می‌پوشید حالا یا از بازار طلافروشان و مروارید فروشان این‌ها را می‌خرید و می‌پوشید یا خودتان از دریا استخراج می‌کنید، دریا را برای این مسخر شما کرد.

چقدر این‌ها در دنیا باعث رشد اقتصادی شده! و چقدر انسان‌ها از این چیزهایی که می‌پوشند، لذت می‌برند! توجه خدا به این که انسان، زیبایی را دوست دارد این‌ها را در اختیارش قرار داده است و باز از منفعت دیگر دریا، می‌فرماید: «و تو کشتی‌های بزرگ می‌بینی.» «مَوَاخِرَ» موج‌ها را دور می‌کنند، می‌شکافند «فِیهِ» در همان آب، به گونه‌ای این مولکول‌های آب دریا تشکیل شده‌اند، به گونه‌ای این کشتی ساخته می‌شود و وجود دارد که در مولکول‌های آب و در حجم آب و تمام محاسبات دقیق، تا آن کشتی بتواند به راحتی روی آن آب عبور کند. می‌شد که آب جوری باشد که به سختی عبور کند یا اصلأً راه نرود ولی می‌فرماید به راحتی سینه‌ی موج‌ها را می‌شکافد و با سرعت می‌رود‌ باز هم حمل و نقل با کشتی که در جهان چقدر از زمان‌های قدیم تا الان و امروزه اقتصاد جهانی چقدر به همین کشتی‌های باری و مسافربری وابسته است! و امکان دارد همه‌ی شما یک روزی جایی سوار کشتی یا قایقی شده‌ باشید یا برای شما کسی آورده و انسان‌ها دارند زندگی می‌کنند و جزء ضرورت زندگی انسان‌هاست که بیشتر کره زمین از آب تشکیل شده و این اکثریت کره زمین که آب است هم خدا کاری کرده که بتوانید از این منطقه هم برای زندگی خودتان استفاده کنید یعنی انسان را بر دریا مسلط کرده و سوار بر دریا، سوار بر خشکی، سوار بر حیوان (وسیله سواری)، سوار بر هواپیما، قطار و همه چیز یعنی این انسان پیش خدا خیلی موجود خاصی است و ما را گذاشته برای مقصدی که این جا زندگی کنیم و مقصد نهایی «أَتَىٰ أَمْرُ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ» آن که می‌آید، صددرصدی، عجله نداشته باشید، شما برای قیامت هستید آن امر خدا خواهد آمد. می‌فرماید: «می‌روید و در کشتی‌‌ها، در دریاها سیر وسیاحت می‌کنید.» «وَلِتَبۡتَغُوا۟ مِن فَضۡلِهِۦ» علاوه بر آن، کشتی‌هایی هست که می‌روید و ماهی می‌گیرید، از فضل خدا جستجو می‌کنید، کشتی‌های باری هست که روی کشتی کار می‌کنید، سفر می‌روید، چیزی می‌خرید و می‌آیید، چیزی می‌فروشید، کلاً درآمدزایی دارید، از فضل خدا جست وجو می‌کنید و تا اینکه شما شکرگزاری کنید؛ این‌ها را بدانید تا قدردان این‌ها باشید که خدا این همه چیز مسخر شما کرده و آدم وقتی تفکر کرد و بعد روی آن فکر، تعقل کرد و روی آن ماند و همیشه برای خودش مرور کرد این آدم می‌تواند سپاسگزار خدا باشد.