تلاوت این صفحه:

صفحه ۲۲۱

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

«الر ۚ كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ»(هود/١)

الف- لام- را- کتابی است که آیاتش محکم بیان شده، آن‌گاه به تفصیل و جزئی پرداخته از جانب حکیم آگاه.

این آیه در مورد خود کتاب و ویژگی کتاب صحبت می‌کند، که این کتاب چه کتابی است؟ چه ویژگی‌ دارد؟ می‌فرماید: «کتابی است که آیاتش، «أُحْكِمَتْ» محکم، قاطع، بیان شده، یعنی یک‌سری مطالبی که مطالب اساسی است و بنیادین است؛ اصول است، اصل است، ریشه است، آیاتش به این مسائل پرداخته است.» «ثُمَّ فُصِّلَتْ» و در رتبه‌ی دوم، همان مسائل اساسی و بنیادی را توضیح داده، «ثُمَّ فُصِّلَتْ» آن‌ها را به تفصیل بیان کرده و در مورد آن‌ها شرح و بسطش داده، تفسیرش کرده یعنی قرآن خودش را تفسیر می‌کند از جانب حکیم خبیر، «أُحْكِمَتْ» حکیم، کسی که حکیم است، صحبت‌های سنجیده، دقیق و کارساز، کارا و اساسی و مؤثر قوانین کلی زندگی، راهبردهای موفقیت و خوشبختی را بیان می‌کند این کلام حکیمانه از جانب الله حکیم صادر شده: «مِنْ لَدُنْ حَكِيمٍ» و وقتی که می‌خواهد آن قواعد کلی را تشریح کند، مثال بزند، داستان بیاورد و به هزار ادبیات آن را توضیح دهد که خوب جا بیفتد و تأثیرگذار واقع شود، این هم باید خبرگی داشته باشد و از همه چیز باخبر باشد از روان انسان‌ها، از تفکرشان و از زندگی‌شان و از تمام چیزها با خبر باشد که می‌شود: «خَبِيرٍ» پس این کتاب چنین ویژگی‌ دارد که حالا در همین آیاتی که می‌خوانیم سعی کنید که قسمت‌های «أُحْكِمَتْ» و قسمت‌های «فُصِّلَتْ» آن را کشف کنید، در بیاورید.

«أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ ۚ إِنَّنِي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ وَبَشِيرٌ»(هود/٢)

که جز الله را بندگی نکنید بدون شک من برای شما از جانب او انذار دهنده و بشارت دهنده هستم.

حالا می‌فرماید: «این کتاب که به صورت محکم و مفصل بیان شده، هدفش این است که آخر کار شما به این برسید که جز الله هیچ کس را بندگی نکنید.» و از زبان پیامبر صل الله علیه و سلم می‌فرماید که: «من برای شما انذار دهنده هستم برای کسی که بخواهد تمرد کند، ظلم کند، این‌ها را نادیده بگیرد. برای کسی که به این کتابی که آیاتش محکم و مفصل بیان می‌شود، کسی که به آن عمل کند برایش بشارت و جایزه و مژدگانی هست.»

«وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتَاعًا حَسَنًا إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ ۖ وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ»  (هود/٣)

و اینکه به درگاه پروردگارتان استغفار کنید (طلب بخشش کنید) و بعد به سوی او توبه نمایید تا شما را بهرمند کند، یک بهرمند خوب و پسندیده تا زمان مشخص و نامگذاری شده (زمان تعیین شده) و به هر صاحب فضیلتی، فضیلتش را بدهد (صاحب کرم و نیکوکاری، جزای نیکویش را بدهد) ولی اگر پشت کردید پس قطعا من بر شما از عذاب روز بزرگ می‌ترسم.

و حالا این کتاب مفصل بیان می‌شود، انوع برنامه‌ها و قواعد در این کتاب بیان می‌شود و به تفصیل شرح داده می‌شود که نتیجه این حاصل شود که شما به سوی پروردگارتان استغفار کنید یعنی از این راه هر چه‌قدر به انحراف رفتید به خاطر رفتن به مسیر انحرافی، آنجا متوجه شوید و طلب بخشش کنید که خدا شما را مجازات نکند، عقوبت نکند، «وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ» معذرت خواهی کنید بعد که متوجه شدید و معذرت خواهی کردید، از آن راه انحرافی هم برگردید: «تُوبُوا» برگردید، «إِلَيْهِ» به سوی خدا، به سوی راه درست، راهی که این کتاب معرفی می‌کند بعد به سوی آن راه برگردید که اگر این کار را انجام دادید حالا این کتاب محکم و مفصل که در خدمت شما، در اختیار شما هست و به آن عمل کردید آن موقع این نتیجه‌ها برای شما دارد؛ نتیجه‌ی اول: «يُمَتِّعْكُمْ مَتَاعًا حَسَنًا» یک بهره‌وری خوب، یک زندگی خوب و با آرامش و بهرمندی محترمانه، زندگی خوب و سالم خواهید داشت تا پایان عمرتان، تا مرگ، زندگی‌تان خوب خواهد بود، تا پایان زندگی: «إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى» که از این دنیا می‌روید، دیگر یعنی دچار عقوبت، شکنجه، عذاب، نمی‌شوید و یک زندگی خوبی را انجام خواهید داد و پاداش دوم: «وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ» و هر کسی که یک کار خوبی انجام می‌دهد، صاحب فضیلت هست هر چه‌قدر هم قبلاً گناه کرده باشد، انواع گناهان هم انجام داده باشد بعد از استغفار و توبه، دیگر هر کار خوبی که انجام می‌دهد آن صاحب فضیلت است، آن شخص نزد خدا بزرگوار است و پاداش آن بزگواریش و کار خوبش هم خدا به او می‌دهد هر چه‌قدر هم زمان طولانی سپری شود ولی آن مزدش نزد خدا باقی می‌ماند و به او پس می‌دهد ولی اگر این‌ها را رعایت نکنید «وَإِنْ تَوَلَّوْا» پس من بر شما ار عذاب روز بزرگ می‌ترسم، شاید در همین دنیا باشد یک عذاب هولناک، در روزی از این روزهای دنیا و شاید هم روز آخرت باشد.

«إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ ۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» (هود/٤)

بازگشت شما به سوی الله است و او به هر چیزی قادر است.

سرنوشت شما، عاقبت همه‌ی شما بدون استثناء این است که بازگشت شما به سوی الله خواهد بود یعنی خواهید مرد و دوباره نزد الله زنده خواهید شد و آنجا قیام خواهید کرد، آنجا نزد الله حضور پیدا خواهید کرد: «إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ» و کسی شک هم به دل خود راه ندهد که شاید این اتفاق نیفتد، الله بر هر چیزی قادر است «وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ».

«أَلَا إِنَّهُمْ يَثْنُونَ صُدُورَهُمْ لِيَسْتَخْفُوا مِنْهُ ۚ أَلَا حِينَ يَسْتَغْشُونَ ثِيَابَهُمْ يَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ ۚ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»  (هود/٥)

همه‌ی شما بدانید ( آگاه باشید) که آن‌ها سینه‌های خود را جمع می‌کنند (می‌چرخانند) تا خودشان را از او مخفی کنند ولی (باز همه‌ی شما بدانید) زمانی که آن‌ها خودشان را با لباس‌شان می‌پوشانند الله هم مخفی آن‌ها را می‌داند و هم آن‌چه که علنی می‌کنند، بدون شک که الله به آن‌چه که داخل سینه‌ها است کاملا آگاه است.

این حرف‌ها سنگین است که اگر به این قرآن عمل نکردید روز سختی در پیش خواهید داشت و به سوی الله شما آن‌جا جمع می‌شوید در نزد الله و باید پاسخگوی اعمال‌تان باشید. حرف سنگین است، مسیولیت جدی است به همین خاطر آن‌ها می‌خواهند از زیر این مسئولیت فرار کنند، خودشان را به نفهمیدن بزنند و خودشان را از این صحبت‌ها یک گوشه کناری ببرند و نخواهند اصلاً این‌ها را بشنوند و بفهمند حالا می‌فرماید که: «آن‌ها موقع این صحبت‌ها، این مسائل اساسی مهم (که هر انسانی به او مربوط می‌شود) آن‌ها سینه‌های خود را می‌چرخانند.» یعنی اصلاً توجه خود را به سمت دیگری می‌کنند، اصلاً این حرف‌ها را با کمال بی توجهی رهایش می‌کنند تا خودشان را از خدا مخفی کنند، می‌فرماید ولی شما که می‌دانید؛ اگر نمی‌دانید هم بدانید که آن‌ها هر چه‌قدر هم خودشان را به نفهمی بزنند، خودشان را جمع کنند، رو بگردانند و قلب‌شان را این‌طرف و آن‌طرف منصرف کنند و فکر و حواس‌شان را به چیزهای دیگر مشغول کنند، به شهوات و دنیا و  لذات و این‌ها خودشان را مشغول کنند و درباره‌ی این چیزها اصلاً فکر نکنند و به آن توجه نکنند، علاوه بر آن اگر یک لباس هم روی سرشان بکشند یعنی دیگر هر چه‌قدر هم بخواهند خودشان را ببرند این‌طرف و آن‌طرف و خودشان را مخفی کنند، همه‌ی شما بفهمید که این‌ها هیچ فایده‌ای ندارد، خدا که از تمام سر و علنی آن‌ها آگاه است، مگر از خدا می‌شود گریخت، مگر از خدامی‌شود فرار کرد یا از خدا مگر می‌شود آدم خودش را قایم کند، خدا که همه‌ی چیزها را می‌داند. «إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ» از بیرون هر کاری می‌خواهد انجام دهد، چه فایده! الله به آن‌چه که داخل داخل داخل سینه‌ها است، در آن عمق سینه‌ها وجود دارد الله به نسبت آن آگاهی دارد و کاملاً علیم است.