سوره فاتحه + مقدمه
صفحه 1 / جز 1 / آیات 7
سوره بقره
صفحه 2 الی 49 / جزء 1 و 3 / آیات 286
سوره آل عمران
صفحه 50 الی 76 / جزء 3 و 4 / آیات 200
سوره نساء
صفحه 77 الی 106 / جزء 4 و 6 / آیات 176
سوره مائده
صفحه ۱۰۶ الی 127 / جزء ۶ و 7 / آیات 120
سوره انعام
صفحه 128 الی 150 / جزء 7 و 8 / آیات 165
سوره اعراف
صفحه 151 الی 176 / جزء 8 و 9 / آیات 206
سوره انفال
صفحه 177 الی 186 / جزء 9 و 10 / آیات 75
سوره توبه
صفحه 187 الی 207 / جزء 10 و 11 / آیات 129
سوره یونس
صفحه 208 الی 221 / جزء 11 / آیات 109
سوره هود
صفحه 221 الی 235 / جزء 11 و 12 / آیات 123
سوره یوسف
صفحه 235 الی 248 / جزء 12 و 13 / آیات 111
سوره رعد
صفحه 249 الی 254 / جزء 13 / آیات 43
سوره ابراهیم
صفحه 255 الی 261 / جزء 13 / آیات 52
سوره حجر
صفحه 262 الی 267 / جزء 14 / آیات 99
سوره نحل
صفحه 267 الی 281 / جزء 14 / آیات 128
سوره اسراء
صفحه 282 الی 293 / جزء 15 / آیات 111
سوره کهف
صفحه 293 الی 304 / جزء 15 و 16 / آیات 110
سوره مریم
صفحه 305 الی 312 / جزء 16 / آیات 98
سوره طه
صفحه 312 الی 321 / جزء 16 / آیات 135
سوره انبیاء
صفحه 322 الی 331 / جزء 17 / آیات 112
سوره حج
صفحه 332 الی 341 / جزء 17 / آیات 78
سوره مؤمنون
صفحه 342 الی 349 / جزء 18 / آیات 118
سوره نور
صفحه 350 الی 359 / جزء 18 / آیات 64
سوره فرقان
صفحه 359 الی 366 / جزء 18 و 19 / آیات 77
سوره شعراء
صفحه 367 الی 376 / جزء 19 / آیات 227
سوره نمل
صفحه 377 الی 385 / جزء 19 و 20 / آیات 93
سوره قصص
صفحه 385 الی 396 / جزء 20 / آیات 88
سوره عنکبوت
صفحه 396 الی 404 / جزء 20 و 21 / آیات 69
سوره روم
صفحه 404 الی 410 / جزء 21 / آیات 60
سوره لقمان
صفحه 411 الی 414 / جزء 21 / آیات 34
سوره سجده
صفحه 415 الی 418 / جزء 21 / آیات 30
سوره احزاب
صفحه 418 الی 427 / جزء 21 و 22 / آیات 73
سوره سبا
صفحه 428 الی 434 / جزء 22 / آیات 54
سوره فاطر
صفحه 434 الی 440 / جزء 22 / آیات 45
سوره یس
صفحه 440 الی 445 / جزء 22 و 23 / آیات 83
سوره صافات
صفحه 446 الی 452 / جزء 23 / آیات 182
سوره ص
صفحه 453 الی 458 / جزء 23 / آیات 88
سوره زمر
صفحه 458 الی 467 / جزء 23 و 24 / آیات 75
سوره غافر
صفحه 467 الی 476 / جزء 24 / آیات 85
سوره فصلت
صفحه 477 الی 482 / جزء 24 و 25 / آیات 54
سوره شوری
صفحه 483 الی 489 / جزء 25 / آیات 53
سوره زخرف
صفحه 489 الی 495 / جزء 25 / آیات 89
سوره دخان
صفحه 496 الی 498 / جزء 25 / آیات 59
سوره جاثیه
صفحه 499 الی 502 / جزء 25 و 26 / آیات 37
سوره احقاف
صفحه 502 الی 506 / جزء 26 / آیات 29
سوره محمد
صفحه 507 الی 510 / جزء 26 / آیات 38
سوره فتح
صفحه 511 الی 515 / جزء 26 / آیات 29
سوره حجرات
صفحه 515 الی 517 / جزء 26 / آیات 18
سوره ق
صفحه518 الی 520 / جزء 26 / آیات 45
سوره ذاریات
صفحه 520 الی 523 / جزء 26 و 27 / آیات 60
سوره طور
صفحه 523 الی 525 / جزء 27 / آیات 49
سوره نجم
صفحه 526 الی 528 / جزء 27 / آیات 62
سوره قمر
صفحه 528 الی 531 / جزء 27 / آیات 55
سوره رحمن
صفحه 531 الی 534 / جزء 27 / آیات 78
سوره واقعه
صفحه 534 الی 537 / جزء 27 / آیات 29
سوره حدید
صفحه 537 الی 541 / جزء 27 / آیات 29
سوره مجادله
صفحه 542 الی 545 / جزء 28 / آیات 28
سوره حشر
صفحه 545 الی 548 / جزء 28 / آیات 24
سوره ممتحنه
صفحه 549 الی 551 / جزء 28 / آیات 13
سوره صف
صفحه 551 الی 552 / جزء 28 / آیات 14
سوره جمعه
صفحه 553 الی 554 / جزء 28 / آیات 11
سوره منافقون
صفحه 554 الی 555 / جزء 28 / آیات 11
سوره تغابن
صفحه 556 الی 557 / جزء 28 / آیات 18
سوره طلاق
صفحه 558 الی 559 / جزء 28 / آیات 12
سوره تحریم
صفحه 560 الی 561 / جزء 28 / آیات 12
سوره ملک
صفحه 562 الی 564 / جزء 28 / آیات 30
سوره قلم
صفحه 564 الی 566 / جزء 29 / آیات 52
سوره حاقه
صفحه 566 الی 568 / جزء 29 / آیات 52
سوره معارج
صفحه 568 الی 570 / جزء 29 / آیات 44
سوره نوح
صفحه 570 الی 571 / جزء 29 / آیات 52
سوره جن
صفحه 572 الی 573 / جزء 29 / آیات 28
سوره مزمل
صفحه 574 الی 575 / جزء 29 / آیات 20
سوره مدثر
صفحه 575 الی 577 / جزء 29 / آیات 56
سوره قیامت
صفحه 577 الی 578 / جزء 29 / آیات 40
سوره انسان
صفحه 578 الی 580 / جزء 29 / آیات 31
سوره مرسلات
صفحه 580 الی 581 / جزء 29 / آیات 50
سوره نباء
صفحه 582 الی 583 / جزء 30 / آیات 40
سوره نازعات
صفحه 583 الی 584 / جزء 30 / آیات 46
سوره عبس
صفحه 585 / جزء 30 / آیات 42
سوره تکویر
صفحه 586 / جزء 30 / آیات 29
سوره انفطار
صفحه 587 / جزء 30 / آیات 19
سوره مطففین
صفحه 587 الی 589 / جزء 30 / آیات 36
سوره انشقاق
صفحه 589 / جزء 30 / آیات 25
سوره بروج
صفحه 590 / جزء 30 / آیات 22
سوره طارق
صفحه 591 الی 591 / جزء 30 / آیات 17
سوره اعلی
صفحه 591 الی 592 / جزء 30 / آیات 19
سوره غاشیه
صفحه 592 / جزء 30 / آیات 25
سوره فجر
صفحه 593 الی 594 / جزء 30 / آیات 30
سوره بلد
صفحه 594 / جزء 30 / آیات 20
سوره شمس
صفحه 595 / جزء 30 / آیات 15
سوره لیل
صفحه 595 الی 596 / جزء 30 / آیات 21
سوره ضحی
صفحه 596 / جزء 30 / آیات 11
سوره شرح
صفحه 596 / جزء 30 / آیات 8
سوره تین
صفحه 597 / جزء 30 / آیات 8
سوره علق
صفحه 597 / سوره علق / جزء 30 / آیات 19
سوره قدر
صفحه 598 / سوره قدر /جزء 30 / آیات 25
سوره بینه
صفحه 598 / سوره بینه/ جزء 30 / آیات 8
سوره زلزله
صفحه 599 / سوره زلزله/ جزء 30 / آیات 8
سوره عادیات
صفحه 599 / سوره عادیات/ جزء 30 / آیات 9
سوره قارعه
صفحه ۶۰۰ / قارعه / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۱۱
سوره تکاثر
صفحه ۶۰۰ / تکاثر / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی 8
سوره عصر
صفحه ۶۰۱ / عصر / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۳
سوره همزه
صفحه ۶۰۱ / همزه / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۹
سوره فیل
صفحه ۶۰۱ / فیل / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۵
سوره قریش
صفحه ۶۰۲ / قریش / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۴
سوره ماعون
صفحه ۶۰۲ / ماعون / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۷
سوره کوثر
صفحه ۶۰۲ / کوثر / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۳
سوره کافرون
صفحه ۶۰۳ / کافرون / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۶
سوره نصر
صفحه ۶۰۳ / نصر / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۳
سوره مسد
صفحه ۶۰۳ / مسد / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۵
سوره اخلاص
صفحه ۶۰۴ / اخلاص / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۴
سوره فلق
صفحه ۶۰۴ / فلق / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۵
سوره ناس
صفحه ۶۰۴ / ناس / جزء ۳۰ / آیه ۱ الی ۶
هنوز پرسشی پرسیده نشده
اولین کسی باشید که سؤال خود را مطرح می کنید! در مرحله بعدی می توانید جزئیات را اضافه کنید.
یک پرسش جدید بپرسید
افزودن پاسخ
تلاوت این صفحه:
صفحه ۱۵۰
هَلْ يَنظُرُونَ إِلَّا أَن تَأْتِيَهُمُ الْمَلَائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ رَبُّكَ أَوْ يَأْتِيَ بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ ۗ يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِن قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا ۗ قُلِ انتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ»(انعام/۱۵۸)
آیا آنها منتظرند که ملائکه سراغشان بیاید! یا که پروردگارت به سراغشان بیاید!ض یا که بعضی از آیات پروردگارت برسد! روزی که قسمتی از آیات پروردگارت برسد هیچ کسی ایمانش (که قبلاً ایمان نداشته) برایش هیچ نفعی نداشته و کسی که قبلاً در ایمانش خیری حاصل نکرد هیچ نفعی برایش نخواهد داشت؛ بگو همچنان منتظر باشید که ما هم منتظریم.
خب حالا دارد بیان میکند طبق آیهی قبل که فرمود: «شما اگر کتاب قرآن نبود، میگفتید کاش داشتیم که ما بهتر از امت های قبل مسیر هدایت را میرفتیم.» حالا این کتاب، خب باز هم که ایمان نیاوردید! باز هم که از این کتاب رویگردان شدید! دیگر منتظر چه چیزی هستید دیگر کتاب که نمیآید؛ آن کتاب مال عربها بوده و آن کتاب مال هزار و خوردهای سال بوده، الان هم که بیاید مثل هزار سال قبل، آن کتاب فلان و بهمان بوده کتاب دیگری که نمیآید این کتابی هست که میخواستید و اگر نبود آرزویش را میکردید حالا منتظر چه چیزی هستید! حالا منتظر چه چیزی هستی! منتظرید که ملائکه بیاید، نازل شود، این همه آیات الله شما را به حقیقت نرساند که میخواهید ملائکه راست، راست پیش شما بیاید و باورتان شود که این کتاب الله است که الله وجود دارد، یگانه است یا منتظرید که شاید خود الله رو در رویتان بیاید و تا بعداً باور کنید و ایمان بیاورید یا شاید هم کم منتظرید که آیات خدا بیاید، قسمتی از عذاب خدا بیاید، آن آیهای که به زور و مجبوراً باید ایمان بیاورید مثل اینکه زبان خوش و این کتاب و این استدلال و این منطق و این عقل کافی نیست، منتظرید که آن چیزهای زوری بیاید، آن فشارها بیاید تا ایمان بیاورید خب اگر آن (آیات آیات زوری و فشار) آمد و آن عذابها اگر آمد، (حالا امکان دارد که ملائکه و پروردگار تو دنیا منظور باشد یا در آخرت که همه چیز تمام شد آیات رب، آن عذابهایی که بعد از آن بخواهند ایمان بیاورند) اگر عذاب پروردگار را دیدید و بعد ایمان آوردید حالا تو زندگی دنیایتان یا بعد از مرگ آن چه موقع برایتان چه فایدهای دارد؟ «يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفْسًا» هیچ منفعتی برای هیچ کسی نخواهد داد؛ منفعت این است که آدم بهشت را به دست بیاورد، آدم از عذاب خدا نجات پیدا کند، این است که به دوزخ نرود این است که رضای خدا را داشته باشد، اینها منفعت است. خب هیچ نفعی به کسی نخواهد داشت بعد از آن آیات وقتی که آمد کسی که ایمان آورد (ایمانی که قبلاً نداشت) «لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِن قَبْلُ» قبلاً ایمان نداشته و الان بعد از آن مشاهده آن ایمان آورد این چه فایده ای دارد این یکی و نکتهی دوم «أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا» چون مردم به دو دسته تقسیم میشوند، مردم بد به دو دسته تقسیم میشوند: مردمی که اصلاً ایمان نیاوردند تا آن زمان که حالا دیگر کار از کار گذشته و مردمی که ایمان آوردند ولی یک ایمانی که «أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرًا» یعنی در ایمانی که آورده هیچ خیری حاصل نکرده، ایمان داشته ولی هیچ عمل صالحی بنابر ایمانش انجام نداده است، ایمان داشته ولی از آن ایمان نه نماز و نه روزهای نه احسان به پدر و مادری، نه خوبی به دیگران، (آن هم بر وفق ایمان به الله، نه دل بخواهی خودش، نه اینکه دیگران به او میگفتند که این کار خیلی خوبی است، انسان از خودش احساس رضایت به او دست میدهد، انسان دلش شاد میشود، روحش شاد میشود نه برای اینها) وقف رضای الله کارهای خوب انجام نداده، به خاطر ایمان انجام نداده، کسی که به خاطر ایمان کارهای خیر انجام نداده، احساس مسئولیت به خاطر ایمانش به او دست نداده میگوید: «وقتی که آن آیات آمد دیگر هیچ فایدهای ندارد.» یعنی ایمان منهای عمل صالح و کارهای پسندیده یعنی هیچ « قُلِ انتَظِرُوا إِنَّا مُنتَظِرُونَ» منتظرید! خوب منتظر باشید، نمیخواهید ایمان بیاورید! منتظر بمانید ما هم منتظریم میبینیم دست آخر قضیه به کجا ختم پیدا میکند.
إِنَّ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ وَكَانُوا شِيَعًا لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ ۚ إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ»(انعام /۱۵۹)
بدون شک کسانی که دینشان را جدا کردند و گروه، گروه شدند تو به نسبت آنها هیچ ربطی هیچ ارتباطی نداری، موضعشان به الله برمیگردد و بعد به آنها خبر میدهد به آن کارهایی که قبلاً انجام میدادند.
بدون شک کسانی که دینشان را متفرق کردند دینشان را جدا کردند «فَرَّقُوا دِينَهُمْ»، و گروه، گروه شدند «شِیَعًا» گروه، گروه، «لَّسْتَ مِنْهُمْ فِي شَيْءٍ» تو به نسبت آنها هیچ ربطی هیچ ارتباطی نداری،حساب تو کاملاً با حساب آنها جداست. «إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ» مسئلهشان، موضعشان به الله برمیگردد که برایشان تعیین تکلیف کند و بعد به آنها خبر میدهد به آن کارهایی که قبلاً انجام میدادند دیگر خدا روبروی آنهاست و خدا با آنها تسویه حساب میکند یعنی آنهایی که در مسئلهی دین، توحید، بندگی الله آمدند دینشان را جدا کردند، آمدند چیزهای دیگر را مقدس قرار دادند، به چیزهای دیگر اعتقاد پیدا کردند، توحیدشان را به سمت شرک تفرقه کردند این میشود: «فَرَّقُوا دِينَهُمْ» میگوید تو به نسبت آنها هیچ ارتباطی بین شما نیست یعنی تو به هیچ عنوان با دینی که آنها دارند ولو که به ادعا هم خودشان را به تو ای پیامبر! بچسبانند ولی تو به آنها نمیچسبی، تو ربطی به آنها نداری، حسابشان از تو جداست، به مجرد اینکه دینشان و توحیدشان را به سمت شرک کشاندند، کارشان به خدا مربوط است «إِنَّمَا أَمْرُهُمْ إِلَى اللَّهِ» خدا خودش هم به آنها خبر میدهد که کجای کارشان مشکل داشت «يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا يَفْعَلُونَ»
«مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا ۖ وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ»(انعام /۱۶۰)
هر کس کار خوبی را آورد پس برایش ده برابرش ثواب است، کسی که کار بدی آورد فقط به اندازه همان یک گناه مجازاتش را میکشد و آنها در حقش ظلم نمیشود
هر کس کار خوبی را آورد برایش ده برابرش ثواب است «عَشْرُ أَمثَالِهَا» کسی که کار خوبی انجام داد یعنی آدم خوب، الله با رحمتش با او برخورد میکند، یک کار خوب، الله ده برابر به او مزد و پاداش می دهد و از آن طرف «وَمَن جَاءَ بِالسَّيِّئَةِ» کسی که کار بدی آورد «فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ » الله با عدالت با او برخورد میکند فقط به اندازه همان یک گناه مجازاتش را میکشد «فَلَا يُجْزَىٰ إِلَّا مِثْلَهَا»، «وَهُمْ لَا يُظْلَمُونَ» و آنها در حقشان ظلم نمیشود نه آدم خوب در حقش ظلم می شود که ده آن، نه یا هشت یا هفت شود و نه آن آدم بد در حقش ظلم میشود که آن یک گناهش دو، سه یا چهار بشود.
«قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِّلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۚ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ»(انعام/ ۱۶۱)
بگو بیشک پروردگارم من را هدایت داده به صراط مستقیم دینی محکم و پابرجا، آیین ابراهیم، ابراهیمی که حنیف بود، ابراهیم هم از مشرکان نبود.
بیشک پروردگارم من را هدایت داده به صراط مستقیم دینی محکم و پابرجا دین «دِينًا قِيَمًا» استوار، راسخ، پروردگارمن، من را به این دین هدایت داده، این دین را در اختیار من قرار داده «دِينًا قِيَمًا» که همان دین در ادامهی ملت ابراهیم است، آیین ابراهیم است، ابراهیمی که حنیف بود، همیشه به سمت حق میل داشت و از باطل روی گردان بود؛ این دین الله به من داده که بهتر از این دین هیچ جا یافت نخواهد شد «وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ» و ابراهیم هم از مشرکان نبود به مثل آنهایی که دینشان را متفرق کرده بودند.
«قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ»(انعام/۱۶۲)
بگو: «بدون شک نماز من و عبادت من و زندگی من و مرگ من همه برای الله صاحب همهی جهانیان است.
بگو بدون شک نماز من، نیایش من، عبادت من «نُسُکي» یا قربانی من، عبادتهای من، «وَمَحیَایَ» و زندگی من یعنی آن کارهایی که من در زندگیم انجام میدهم در یک روز زندگی چه کارهایی انجام میدهم در طول روزم در طول ساعات شبانه روز چه کارهایی انجام میدهم «مَحیَایَ» زندگیام، کارهایی که من در زندگیم هر روز دارم انجام میدهم، «وَمَمَاتِی» و زندگی من به پایان میرسد و مرگ من می رسد و مرگ من همه و همه «لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ» برای الله صاحب همهی جهانیان است.
«لَا شَرِيكَ لَهُ ۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ»(انعام/۱۶۳)
هیچ شریکی برای الله نیست و من به آن امر شدهام و من اولین مسلمان ها هستم.
هیچ شریک برای الله نیست و من به آن امر شدهام که اینجوری با الله تعامل داشته باشم، وجودم برای الله باشد «وَبِذَٰلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُسْلِمِينَ» و من اولین مسلمان ها هستم (پیامبر صلی الله علیه و سلم دارد می گوید.)
«قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَبْغِي رَبًّا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيْءٍ ۚ وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا ۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ ۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ»(انعام /۱۶۴)
بگو آیا من غیر از الله را به عنوان پروردگارم جستجو کنم در حالی که او خودش پروردگار همه چیز است، صاحب همه چیز است کسی که آن کارها را انجام میدهد جز به خودش برنمیگردد. بعد شما بازگشتتان به سمت پروردگارتان است بعد به شما خبر میدهد به آن چیزهایی که در آن اختلاف میکردید.
آیا غیر از الله من جستجو بکنم به عنوان پروردگارم در حالی که او خودش پروردگار همه چیز است، صاحب همه چیز است من به چیز دیگری اعتقاد پیدا کنم و هیچ کسی آن کارهایی را که انجام میدهد جز به خودش بر نمیگردد «وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا» هر کاری که آدم انجام میدهد به هیچ کسی بر نمیگردد «إِلَّا عَلَيْهَا» به خودش برمیگردد یعنی آدم مسئولیت تمام کارهایی که انجام میدهد به پای خودش است، به پای خودش نوشته میشود و مسئولیتش را باید به عهده بگیرد این یک قانون الله است «وَلَا تَكْسِبُ كُلُّ نَفْسٍ إِلَّا عَلَيْهَا»، «وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَىٰ» و هیچ کس که میخواهد باری را حمل کند «وَلَا تَزِرُ» یعنی باری را حمل نمیکند، «وَازِرَةٌ» کسی که میخواهد باری را حمل کند بار دیگری را حمل نمیکند یعنی حتی اگر کسی هم داوطلب شود که گناه پدرش را، گناه برادرش را، گناه دیگران را، عزیزش را به دوش بکشد به هیچ عنوان گناه کسی بر دوش کسی دیگری گذاشته نمیشود این یک قانون است هر کس باید پاسخگوی گناهانش شود، خودش باید حمال گناهانش باشد و او خودش باید مجازات گناهانش را بدهد؛ نه با پول میشود کاری کرد نه بعد از مرگ میشود کاری کرد هر کسی مکلف کارهای خودش است «ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرْجِعُكُمْ» بعد شما بازگشتتان به سمت پروردگارتان است، بعد به شما خبر میدهد به آن چیزهایی که در آن اختلاف میکردید «فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ» مشاجره و اختلاف نظر داشتید، آنجا خدا به شما خبر می دهد که چجوری هر کسی مسئولیت کارهای خودش را به عهده بگیرد.
«وَهُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ ۗ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ»(انعام/ ۱۶۵)
و الله آن کسی است که شما را در زمین جایگزین قرار داد و بعضی از شما را بر بعضی دیگر رفعت و برتری داد تا شما را آزمایش کند در آن چیزهایی که به شما میدهد بدون شک پروردگار تو سریع العقاب است.
و الله آن کسی است که شما را در زمین جایگزین قرارداد «وَهُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ» شما را یکی پس از دیگری نسلی پس از دیگری در روی زمین قرار داد «جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ» کهالان به خودمان دارد میگوید یعنی خودمان جانشینان گذشتگان هستیم، آیندگان هم جانشینان خودمان خواهند بود الان که نوبت شماست «جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ»، «وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ» در این مدتی که الان دارید در زمین زندگی میکنید هم بعضی از شما را بر بعضی دیگر رفعت و برتری داد یعنی موقعیتهای شما مثل هم نیست؛ یکی بالاتر است و یکی پایینتر است، یکی رئیس است و یکی رعیت است، یکی باسواد است و یکی بی سواد است، یکی پولدار و یکی فقیر است ««وَرَفَعَ بَعْضَكُمْ فَوْقَ بَعْضٍ دَرَجَاتٍ» چرا؟ «لِّيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ» تا شما را آزمایش کند در آن چیزهایی که به شما میدهد، در آن موقعیتهای مختلفی که در طول زندگیتان قرار دارید شما را آزمایش کند که در آن موقعیت چه میکنید. «إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ الْعِقَابِ» بدون شک پروردگار تو سریع العقاب است، کسی که مستحق عقوبت است سریع عقوبتش را میدهد، مهلت هم به او نمیدهد، «وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَّحِيمٌ» و در عین حال الله بسیار در گذرندهی مهرورز است.
و خدا را سپاس میگوییم بابت نعمت قرآن این سوره را به اتمام رساندیم نکتهای که قابل توجه است در ابتدای سوره مبارکه انعام که بعد از سوره مبارکه مائده بود در سوره مبارکه مائده آنهایی که انتظار داشتند از راه عجیب و غریبی به وجود خدا پی ببرند با یک سفره آسمانی تا ایمان بیاورند و با چیزهای خارق العاده! در سوره مبارکه انعام آمد همه چیز را مشاهدهای و عقلانی کرد، با فهم و درک شما به الله برسید، انتظار چیز های خارق العاده نداشته باشید و در اولین صفحه هم بیان فرمود که آنها انتظار دارند که ملکی نازل شود تا ایمان بیاورند؛ اگر ملک نازل میشد خب به شکل یک آدم میآمد و باز هم برایشان امر متشبه میشد و اگر هم به شکل واقعی هم بود که بعد از آن جانشان را از دست میدادند و از این دنیا برچیده میشدند و بعد از آن مکرر نشانهها، علامتها داخل زندگیمان از پیرامونمان که داریم درونش زندگی میکنیم، در این عالم هستی، به آن داستان پیامبر ابراهیم توجه به خورشید و ماه و ستاره و همهی استدلالهای منطقی و عقلانی که انسان توجه کند و الله را نزدیک، دم دست و داخل زندگی، الله را مشاهده کند؛ با این نشانهها آمد و ما را تربیت کرد به همین روال ادامه داد وصلش کرد که این قرآن همه چیزتان است و باز شما اگر از قرآن رویگردان شدید دیگر هیچ راهی برایتان نمیماند و آخرین صفحه هم به مثل اولین صفحه بحث ملائکه را مطرح کرد منتظر چه هستید! هنوز شما منتظر ملائکه هستید! منتظر خدایی! شما دیگر اگر باز با خواندن سورهی مبارکهی انعام هنوز الله را ندیدهاید، هنوز الله را نشناختهاید دیگر هیچ راهی برایتان نیست که دیگر برای این آدمها الله سریع العقاب است اینها دیگر تمام فرصتهایشان را سوزاندهاند ولی کسی که مسیر هدایت را در پیش بگیرد و این سوره مبارکه انعام را گوش بدهد و به آن عمل کند با جان دل در این مسیر سورهی مبارکهی انعام زندگیش را قرار بدهد هم الله هم به نسبت به او مهربان و رحیم است.