«وَمَا لَكُمْ لَا تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَـٰذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا» (نساء/75)

و شما چرا در راه الله نمی جنگید؟ در حالیکه ناتوانان از مردان، آدم های مستضعف، ناتوان از مردان و از زنان و از کودکان دارند دعا می کنند، پروردگارا ما را از این شهری که اهلش ظالم هستند خارج کن .  ما را از زیر دست این ستمگران نجات بده و از جانب خودت برای ما یک دلسوزی پیدا کن، دلش به حال ما بسوزد .

 «وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا» و خدایا از جانب خودت برای ما یاری رسانی بفرست که ما را یاری بدهد و نجاتمان بدهد از این شهری که اهلش دارند در حقمان ستم می‌کنند، جنگیدن و خون ریختن، از دیدگاه قرآن یک کار ناپسندی است، الا که دلیل داشته باشد، و یک چیز ناپسندتر در حال اتفاق است مثل اینجا، حالا می‌گوید بجنگید. قبلاً به عنوان بار اول که فرمود در سوره مبارکه بقره بجنگید با کسانی که با شما می‌جنگند، در حال جنگ هستند، خب چاره‌ای نیست در حال جنگ هستند دیگر، آنها شروع کردند، اینجا می­گوید در یک شهری مستعضف، که مردم گرفتار‌اند زیر دست آن، همان طاغوت ظالم و دارند دعا می کنند، وهیچ کس از بین شهر خودشان نیست که نجاتشان بدهد، توان فرار هم ندارند، ناتوانند از مردان و زنان و کودکان‌،  توان نجات خودشان را هم ندارند اینجا هم شما برای اینکه اگر شما نجنگید و فقط یک تذکر بدهید که طاغوت دست از ستمش بر نمی دارد و اتفاقاً ظلمش هم بیشتر و توسعه می‌دهد، پس شما هم بجنگید و دلیلش را هم بیان می‌کند که شما چرا نمی جنگید که آنها این وضعیت را دارند .

«الَّذِينَ آمَنُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ۖ وَالَّذِينَ كَفَرُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُوا أَوْلِيَاءَ الشَّيْطَانِ ۖ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا»(نساء/76)

کسانی که ایمان دارند، می‌جنگند در راه الله، و کسانی که کافرند، می جنگند در راه طاغوت، پس شما با یاران شیطان بجنگید، که بدون شک نیرنگ شیطان ضعیف است.

کسانی که ایمان دارند، می‌جنگند در راه الله، برای رهایی مردم از ستم و «وَالَّذِينَ كَفَرُوا يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ» و کسانی که کافرند، می جنگند در راه طاغوت، برای اینکه آن طاغوت ضد خدا را قوی کنند، آن زورگو را قوی کنند، آنها در راه آن می جنگند و دست بردار هم نیستند «فَقَاتِلُوا أَوْلِيَاءَ الشَّيْطَان» پس شما با یاران شیطان بجنگید، یاران شیطان هم طاغوت، و هم همراهان طاغوت سربازان طاغوت هستند شما با اولیای شیطان بجنگید «إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا» که بدون شک نیرنگ شیطان ضعیف است، زیاد از نیرنگ شیطان و طاغوت نترسید، نیرنگشان ضعیف است، چون الله چیزهایی آموزش می دهد که نیرنگ آنها را بر باد می­دهد، نقش بر آب می کند.

«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّوا أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللَّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً ۚ وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ ۗ قُلْ مَتَاعُ الدُّنْيَا قَلِيلٌ وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَىٰ وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِيلًا»(نساء/77)

آیا دقت کردید به آن کسانی که به آنها گفته شد دست نگه دارید، نماز بخوانید، زکات بدهید، حالا همان­ها زمانی که جنگیدن برای شان واجب شد، ناگهان یک دسته از آنها، از مردم می ترسند انگار که از خدا می‌ترسند و نه بلکه بدتر از خدا، بیشتر از خدا از مردم می‌ترسند، و می گویند پروردگارا چرا جنگ را بر ما واجب کردی چرا یک مقدار دیگر به ما فرصت ندادی، بهشان بگو این بهره برداری­های دنیا، لذت بردن های از دنیا اندک است، و آخرت برای تان بهتر است، برای هر کسی که تقوا داشته باشد و به اندازه رشته باریک وسط هسته دانه خرما هم در حق‌شان ظلم نمی‌شود.

 آیا دقت کردید به آن کسانی که به آنها گفته شد دست نگه دارید، نجنگید، می‌گفتند که می‌خواهیم بجنگیم که در سوره مبارکه بقره خواندیم و فرمود صبر کنید، فعلاً برای رشد معنویتتان نماز بخوانید، برای رشد اقتصادی جامعه‌تان زکات بدهید، آنجا در سوره مبارکه بقره، آنها را از جنگ نهی کرد و این دستورهای خودسازی و ساختن اقتصاد جامعه را به آنها گفت، حالا آیا شما دقت نکردی به آن کسانی که به آنها گفته شد دست نگه دارید، نجنگید و نماز بخوانید تا رشد کنید «وَآتُوا الزَّكَاةَ» زکات بدهید تا از نظر اقتصادی هم رشد کنید، خیلی مهم است.«فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَال» حالا همان­ها زمانی که جنگیدن برای شان واجب شد حالا وقت آن رسید «إِذَا» ناگهان، یکدفعه «فَرِیقٌ مِنهُم یَخشَونَ النَاس» یک دسته از آنها، از مردم می ترسند انگار که از خدا می‌ترسند و نه بلکه بدتر از خدا، بیشتر از خدا از مردم می‌ترسند، دقت کردید این هم هست که چون ایمان ضعیفی دارند، در نتیجه توکل ندارند، در نتیجه دل ضعیفی دارند، و چون دل ضعیفی دارند از مردم می ترسند و اندازه خدا و حتی بیشتر از خدا «وَقَالُوا رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلَا أَخَّرْتَنَا إِلَىٰ أَجَلٍ قَرِيبٍ» و می گویند پروردگارا چرا جنگ را بر ما واجب کردی چرا یک مقدار دیگر به ما فرصت ندادی، به ما مهلت ندادی یک مقداری بیشتر، به این زودی! ما داشتیم زندگیمان را می‌کردیم، تازه برای خودمان خانه ساختیم، ماشین خریدیم، تازه داشتیم از زندگیمان لذت می بردیم، چرا خدایا بر ما جنگیدن را واجب کردی. « قُل» بهشان بگو «مَتَاعُ الدُّنْيَا قَلِيلٌ» این بهره برداری­های دنیا، لذت بردن های از دنیا اندک است. «وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَىٰ وَلَا تُظْلَمُونَ فَتِيلًا» و آخرت برای تان بهتر است، برای هر کسی که تقوا داشته باشد، به این دستورات الله عمل بکند، آخرت برای تان بهتر است و به اندازه رشته باریک وسط هسته دانه خرما هم در حق‌شان ظلم نمی‌شود، اگر از دست دادید بهتر از آن را به دست می‌آورید و آخرت همه امکانات دنیا را دارد و خیلی بهتر و پیشرفته­تر از آن است. «وَالْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَىٰ» پس همانطوری که دلشان ضعیف بود دیدگاهشان هم ضعیف بود نگاه­شان هم ضعیف بود، هم دارد دلشان را قوی می کند و هم نگاه شان را دارد قوی می‌کند.

«أَيْنَمَا تَكُونُوا يُدْرِككُّمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَةٍ ۗ وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هَـٰذِهِ مِنْ عِندِ اللَّهِ ۖ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هَـٰذِهِ مِنْ عِندِكَ ۚ قُلْ كُلٌّ مِّنْ عِندِ اللَّهِ ۖ فَمَالِ هَـٰؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا»(نساء/78)

شما هر کجا باشید مرگ به شما می­رسد و اگر چه شما در برج­های خیلی سخت و محکم باشید، و اگر به آنها خوبی برسد می‌گویند این از جانب الله است، و اگر بدی به آنها برسد می‌گویند این از جانب تو است، به آنها بگو همه اینها از جانب الله است و قرار دهنده آنها، قانونشان، خودشان، آفرینش ایشان همه و همه اینها را الله انجام داده، چرا این ها نمی‌فهمند.

دارد روی دیدگاه­شان کار می­کند، روی قلبشان کار می­کند، اینها تهدید نیست، اینها استهزاء ایشان نیست، اینها به هیچ عنوان نمی­خواهد آنها را تحقیر بکند، دارد به آنها آموزش می­دهد، دارد به آنها رشد می­دهد، سرکوفتشان هم نمی­زند «أَيْنَمَا تَكُونُوا يُدْرِككُّمُ الْمَوْت»  شما هر کجا باشید مرگ به شما می­رسد، نگاهتان را عوض کنید، «وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَة» و اگر چه شما در برج­های خیلی سخت و محکم باشید، آن جاهایی که فقط پادشاه‌های بزرگ می روند در آن متحصن می­شوند، شما در آنجا هم اگر باشید، باز هم اگر مرگتان فرا رسد مرگ به شما می رسد، «وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هَـٰذِهِ مِنْ عِندِ اللَّه» خب آن از آن نگاهشان و از آن طرز تفکرشان و اصلاح نگاه و طرز تفکر و دوباره یک نگاه اشتباه دیگر و یک تصحیح دیگر«وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُوا هَـٰذِهِ مِنْ عِندِ اللَّهِ» و اگر به آنها خوبی برسد، پیروزی برسد و یک امکاناتی از دنیا بدست بیاورند می‌گویند این از جانب الله است، خدا را شکر «وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ يَقُولُوا هَـٰذِهِ مِنْ عِندِكَ» و اگر بدی به آنها برسد، شکست  به آنها برسد، مریضی ، ضرری، خسارتی، می‌گویند این از جانب تو است می‌اندازند گردن پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و می گویند به خاطر وجود توست که ما داریم به این گرفتاری ها پشت گرفتاری­ها مبتلا می‌شویم. «قُل کُلٌّ مِن عِندَاللَّه» به آنها بگو همه اینها از جانب الله است، پس چطور شده به این قوم چرا نزدیک است که هیچ حرفی را درک نکند چرا نمی‌فهمند چرا میگویند اگر مصیبتی به آنها وارد شود میگویند از جانب تو پیغمبر است یا به شخص دیگری دارند نسبت می دهند همه اینها از جانب الله است «فَمَالِ هَـٰؤُلَاءِ الْقَوْمِ لَا يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا» و قرار دهنده آنها، قانونشان، خودشان، آفرینش ایشان همه و همه اینها را الله انجام داده، چرا این ها نمی‌فهمند.

«مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ۖ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ ۚ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا ۚ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ شَهِيدًا»(نساء/79)

 هر آنچه که از خوبی به تو برسد از جانب الله است. در جنگ پیروز شدی ، ماشین خریدی، صاحب‌خانه شدی، هر خوبی که به تو رسید، بچه دار شدی و همه خوبی ها از جانب الله است که دارد به تو می­رسد، هم الله آنها را آفریده، ایجادشان کرده، و هم توفیق داده و هم موفقت کرده که همه آن‌ها را به دست بیاوری «وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ» و اگر بدی به تو برسد از جانب خودت است، در حوزه اختیارات خودت، حذر خودت را نکردی «…خُذُوا حِذْرَكُمْ…» (نساء/۷۱) حذرت را نکردی، احتیاط نکردی، مشورت نکردی، حواست را جمع نکردی، و دچار یک گرفتاری شدی و الان آن گرفتاری که به تو رسیده و آن مشکل که به تو رسیده « فَمن نَّفسَک » از جانب خودت است، از جانب پیغمبر و دیگران نیست، فرافکنی نکن، مسئولیت اشتباه خودت را بپذیر که از جانب خودت است. «وَأَرسَلنَـٰکَ لِلنَّاسِ رَسُولًا» و ای پیغمبر «صلی الله علیه و آله و سلم» ما، تو را برای مردم رسول و قاصد از جانب خودمان فرستادیم، پیغام های ما را برسانی به مردم و تو از جانب ما رسولی برای مردم «وَکَفَیٰ بِاللَّهِ شَهِیدَا» و کافی است که الله به این قضیه شاهد باشد و آنها قبول نداشته باشند، تردید داشته باشند و این کارها را انجام دهند، همین که الله گواه است که تو فرستاده شده از جانب الله هستی کافی است.