صفحه ۳۴

سوره مبارکه بقرة

《كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ كُرْهٌ لَّكُمْ وَعَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ وَعَسَى أَن تُحِبُّواْ شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَّكُمْ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ》(بقرة/۲۱۶)

نوشته شد بر شما جنگیدن، در حالی‌که این جنگ بر شما سخت است و چه بسا شما از چیزی بدتان بیاید یا بر شما سخت باشد در حالی‌که آن به نفعتان است و چه بسا که شما از چیزی خوشتان بیاید در حالی‌که آن شرّ باشد برایتان و الله می‌داند و شما نمی‌دانید.

دوست ندارید جنگ را، کشتن در آن هست، زخمی شدن در آن هست، افرادی بیوه می‌شوند، افرادی یتیم می‌شوند، جنگ تبعات دارد با این وجود بر شما نوشته شده است منتها یکسری چیزها است که به ظاهر شما فکر می‌کنید بی معناست یا سخته یا ناخوشه، خدا می‌داند و شما نمی‌دانید پس آنچه خدا گفته به نفعتان است مثلاً در خودِ جنگ آزادی وجود دارد، رهایی از اسارت وجود دارد، انسانیّت و شرف و عزّت وجود دارد، افرادی که اسیرند گرفتارند زیر دست یک ظالمی، حقّ انتخاب دین ندارند، شکنجه میشوند، آنها را رها میکنه، مردم رو آزاد میکنه، درسته که افرادی یتیم میشوند، زنها بیوه می‌شوند، منتها ملّت‌ها آزاد می‌شوند.

《يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَصَدٌّ عَن سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَكْبَرُ عِندَ اللَّهِ وَالْفِتْنَةُ أَكْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَلاَ يَزَالُونَ يُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىَ يَرُدُّوكُمْ عَن دِينِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُواْ وَمَن يَرْتَدِدْ مِنكُمْ عَن دِينِهِ فَيَمُتْ وَهُوَ كَافِرٌ فَأُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَأُولَئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ》(بقرة/۲۱۷)

از تو می‌پرسند در مورد ماه حرام که جنگیدن در آن چطور است؟ بگو جنگیدن در ماه‌های حرام خیلی بزرگ است، کار خیلی وحشتناکی است، منتها منع از راهِ خدا کردن و کفر آوردن به الله و ممانعت از مسجدالحرام ( که نگذارید مردم به سمتش بروند) و اهل مسجدالحرام و مکه را از شهر بیرون راندن در ماه حرام نزد الله بزرگ‌تر و سخت‌تر از جنگیدن است و فتنه از قتل بزرگ‌تر و سنگین‌تر است( که مردم را به فتنه بیندازند و به کفر برگردانند) و به استمرار( پیوسته) با شما می‌جنگند تا زمانی‌که شما را از دین‌تان برگردانند اگر بتوانند، حالا اگر توانستند و افرادی از دین برگشتند(و رها کردند خدا و پیغمبر و نماز و اسلام را) و بعد با همین حالت مردند( با همین حالتی که کافر هستند) آنها تمام اعمال‌شان که قبلاً انجام دادند زمان مسلمانی، همه‌اش تباه و پوچ می‌شود در دنیا و آخرت و همین‌ها اهل جهنّم هستند و برای همیشه در آن ماندگارند.

《إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ يَرْجُونَ رَحْمَتَ اللَّهِ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ》(بقرة/۲۱۸)

بدون شک کسانی که ایمان آوردند و کسانی که هجرت کردند، ترک کردند آنجا را و جای امنی رفتند به مثل اصحاب که رفتند و امکان دارد برای هر کسی در هر زمانه‌ای پیش بیاید، در محلّی زندگی می‌کند که امکان کافر شدنش هست، رها می‌کند آنجا را و می‌رود به جایی که امنیت دینی داشته باشد همانطوری که مردم به جایی می‌روند که امنیت شغلی داشته باشند و در راه الله مجاهده می‌کنند تلاش فوق‌العاده می‌کنند برای حفظ دین‌شان و دین دیگران، این‌ها به رحمت الله امیدوارند، این‌ها لیاقت رحمت الله را دارند و الله بسیار درگذرنده و بسیار مهر ورز است.

《يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا وَيَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمُ الآيَاتِ لَعَلَّكُمْ تَتَفَكَّرُونَ》(بقرة/۲۱۹)

از تو می‌پرسند در مورد خَمر و قمار، خمر: هر آنچه که در عقل انسان، در قوّه تشخیص انسان، سطحش رو پایین میاره؛ حسّ سرخوشی به شخص دست می‌دهد به خاطر پایین آمدن سطح هوشی، این میشه “خمر” (مشروب نگفته) خمر شامل تمام چیزهایی می‌شود که سطح هوشیاری را پایین می‌آورد مثل حشیش، بنگ، قرص، تریاک، مشروب یکیشه و همچنین در مورد قمار از تو می‌پرسند، بگو در آن دو گناه بس بزرگی است و البته منفعت‌هایی هم برای مردم در بردارد و گناه آن دو بزرگ‌تر از نفعشان است دیگه نشمارید که چه منافعی دارد، خودِ قرآن می‌گوید که منافع دارد منتها گناهش قابل مقایسه با منافعش نیست.

از تو می‌پرسند که چه چیزی انفاق بکنند، بگو مازاد بر نیاز خودتان هر آنچه شما به آن نیاز دارید انفاق لازم نیست بکنید، اضاف بر نیاز خودتان را انفاق بکنید؛ نظر قرآن این است و چه دیدگاه جالبی!

اینچنین الله آیاتش را برای شما روشن می‌کند تا شما تفکر کنید، تا تحلیل کنید در دنیا و آخرت که چه ضررهایی دارد، چه منافعی دارد.