صفحه ۳۳

سَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ كَمْ آتَيْنَاهُم مِّنْ آيَةٍ بَيِّنَةٍ وَمَن يُبَدِّلْ نِعْمَةَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُ فَإِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ  (بقرة/۲۱۱

 از بنی اسرائیل بپرس که چه‌قدر از نشانه‌های روشن برایشان آمده است و کسی که نعمت الله را تبدیل کند و جا به جا کند، بعد از اینکه به سراغش آمد، پس قطعاً که الله شدید العقاب است.

در طول دین‌داری بنی اسرائیل، الله خیلی نشانه‌ها به آنان داده و الان به جای شکرانه آن نعمت‌ها و به جای اینکه ایمان بیاورند به مسیر کفر و ناسپاسی می‌روند، حالا از ایشان بپرس که چه‌قدر برایشان نشانه آمده؟ اما جواب آن همه لطف و نشانه‌ها و معجزات الله در زندگی‌شان‌، جواب‌شان به جای شکر ناسپاسی شده است‌. الله نشانه‌هایی که بندگانش می‌دهد از آنطرف انتظار هم دارد که بندگانش سپاسگزاری کنند و قدردان باشند، اگر نشدند الله شدیدالعقاب است.

《زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَيَسْخَرُونَ مِنَ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ اتَّقَواْ فَوْقَهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَاء بِغَيْرِ حِسَابٍ》(بقرة/۲۱۲)

تزیین داده شده و مزین شده برای کسانی که کافرند زندگی دنیا و مسخره می‌کنند کسانی را که ایمان آورده اند؛ ولی کسانی که با تقوا هستند روز قیامت بالاتر از آنها حضور دارند و الله به هر کس بخواهد بدون حساب رزق و روزی می‌دهد.

در دنیا آنقدر زر و زیور و زینت‌ها هست و کافرها چسبیده‌اند به همان زر و زیور دنیا و کسانی را که خودشان را محروم کرده‌اند یا از نظر امکانات و وضعیت در سطح پایین‌تر هستند مسخره می‌کنند ولی در روز قیامت کسانی که باتقوا هستند، موقعیتی و امتیازی برتر از همین کافرها دارند و الله به هر  کس بخواهد بدون حساب رزق و روزی می‌دهد پس در همین دنیا هم امکانش هست کسانی که باتقوا هستند الله بهشون روزی بده و از مسخره آنان دربیان و اگر هم نداد در روز قیامت خداوند روزی بی پایان نصیب اهل تقوا می‌کند.

ما باید سعی کنیم آیاتی که می‌خوانیم آنها را در زندگیمان ببینیم؛ یعنی آیات برای خودشان حرف دارند، ما بفهمیم حرفِ این آیه الآن چیست؟ این جزو مرام ما باشد وقتی داریم قرآن می‌خوانیم و مسأله بسیار مهمی است.

بله کسانی که کافرند دنیا برایشان کافی است، آنقدر برای خوشبختی معادله‌هایی دارند، قوانینی دارند و دنبال برآورده کردن آن معادله‌ها هستند تا به خوشبختی برسند و کُلِّ تلاش‌شان این است و بعد آن می‌شود سطح خوشبختی و از کسانی که از آن سطح پایین‌تر هستند مسخره می‌کنند، وجود دارد یا نه؟ بله خیلی وجود دارد که مسخره می‌کنند از کسانی که مثلاً از راحتی خودشان صرف نظر کرده اند با حجاب هستند، از راحتی خودشان صرف نظر کرده اند روزه می‌گیرند، نماز می‌خوانند، پایبند یکسری مسائل هستند که خدا به آنها گفته، روز قیامت معلوم می‌شود چه کسی در خوشبختی واقعی قرار دارد؛ یعنی دلداری می‌دهد به مؤمنان که تحت تاثیر صحبت‌ها و مسخره آنان نباشند.

《كَانَ النَّاسُ أُمَّةً وَاحِدَةً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِيِّينَ مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ وَأَنزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِيَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ فِيمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ وَمَا اخْتَلَفَ فِيهِ إِلاَّ الَّذِينَ أُوتُوهُ مِن بَعْدِ مَا جَاءَتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ بَغْيًا بَيْنَهُمْ فَهَدَى اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُواْ لِمَا اخْتَلَفُواْ فِيهِ مِنَ الْحَقِّ بِإِذْنِهِ وَاللَّهُ يَهْدِي مَن يَشَاء إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ》(بقرة/۲۱۳)

مردم یک امّت بودند پس الله نبییّین را مبعوث کرد که بشارت دهندگان و انذار دهندگان بودند و الله همراه‌شان کتاب را هم به حق نازل کرد تا بین مردم قضاوت کند در مسائلی که با هم اختلاف داشتند(تا کتاب واضح برایشان بیان کند) و اختلاف نکردند مگر کسانی که به خودشان این کتاب داده شده بعد از اینکه دلیل های روشن برایشان آمد از روی حسادت و طغیان و زیاده خواهی،پس الله هدایت داد کسانی را که واقعاً ایمان آوردند،به آنچه که در آن اختلاف کردند از حق،به اذن خودش،و الله هر کس را بخواهد به صراط مستقیم(راه استوار) هدایت می‌کند.

تاریخ بشر و تاریخ ارسال پیامبران در این آیه برایمان توضیح میدهد: همه مردم در اینکه از پیغمبران و کتاب آسمانی محروم بودند ،همه در یک صف بودند،در کفر همه با هم مشترک بودند مثلاً قوم نوح در نظر بگیرید همه مردم یکدست کافر و یک سطح زندگی تقریباً مثل هم ،قوم عاد،قوم ثمود،…بعد الله ‌پیامبران را فرستاد، پیامبر نوح آمد،ثمود،صالح،هود،…حتی خود رسول الله، که آن پیامبران مژده می‌دادند به آنهایی که دعوتشان را اجابت می‌کنند و انذار و هشدار می‌دادند کسانی که اجابت نمی‌کنند.

و الله همراه خیلی از پیامبران کتاب را هم به حق نازل کرد و در دسترس مردم قرار داد.

کتاب آمده،کتاب را پذیرفته اند،ایمان هم آورده اند، همان کسانی که بهشان کتاب داده شده،بعد اینکه دلیل های روشن از معجزات مشاهده کردند،همان افراد که حالا باید قدردان و سپاسگزار الله باشند برای کتاب و برای پیامبر، خودشان به جان هم می افتند و در کتاب شروع می‌کنند به اختلاف(از روی حسادت و طغیان و زیاده خواهی).

در آیه ۲۱۱ هم خداوند فرمود: 《كَمْ آتَيْنَاهُم مِّنْ آيَةٍ بَيِّنَةٍ 》،”آیات بیّنات” جمعِ “آية بيّنة” است،حالا آنها تبدیل نعمت الله میکنند نمونه اش را بیان می‌کند.هر کسی می‌خواهد منفعتش،موقعیتش و شهرتش بهتر و بالاتر برود،بر سر کتاب اختلاف می‌کنند.

همان چند دستگی که درون یک دین اتفاق افتاده بود همانطور که درون دین مسیحیّت اتفاق افتاد،درون دین یهودیّت ،حتّی درون دین اسلام هم فرقه هایی آمدند و اختلاف کردند در مورد کتاب(قرآن)،حرفهایی زدند که رویا است…کلام محمّد است…فقط برای عرب هست…از بین همان اقوام هم الله کسانی که واقعاً مؤمن باشند آنها را هدایت می‌دهد و راه درست را جلوی پایشان می‌گذارد.کسانی که صادق هستند ،بَغى ندارند،زیاده خواه و حسود نیستند،الله آنها را هدایت می‌دهد به اذن خودش.

《أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَأْتِكُم مَّثَلُ الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلِكُم مَّسَّتْهُمُ الْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء وَزُلْزِلُواْ حَتَّى يَقُولَ الرَّسُولُ وَالَّذِينَ آمَنُواْ مَعَهُ مَتَى نَصْرُ اللَّهِ أَلا إِنَّ نَصْرَ اللَّهِ قَرِيبٌ》(بقرة/۲۱۴)

آیا گمان کرده اید که شما به بهشت داخل میشوید (به همین سادگی) در حالیکه هنوز نیامده به سراغ شما آن مسائلی که برای قبل از شما برایشان بوجود آمد؟بهشان رسید سختی ها و مشکلات فراوان،رنج ها و گرفتاری ها،تا جاییکه رسول و کسانی که با ایشان بودند از مؤمنان می‌گفتند پس کی نصرت الله می آید؟ حالا بفهمید که نصرت الله نزدیک است.

هنوز شما در آن امتحانات قرار نگرفتین که امّت های قبل قرار گرفتند،شما می‌خواهید به همین سادگی به بهشت داخل شوید؟

پس یکی شد “هدایت” بعد از اینکه مردم یک امّت بودند بر کفر،بعد اختلاف در کتاب و “هدایت دوم” ،حالا اون دسته اصلِ کاری که بر هدایت هستند انتظار دارند که به بهشت بروند ولی باز هم یک مسأله دیگر پیش رویشان است(امتحان).

این آیات دارد به ما جهان بینی می دهد،انتظار ما در این دنیا که چه جوری هست قوانین کتاب های خدا،قوانین این دنیا و سنّت های الهی.این آیات چشممان را باز می‌کند که انتظارمان بنابر واقعیت باشد.

پس آنهایی که خداوند هدایتشان داد (از بین کسانی که اختلاف کردند) هم گمان نکنند که تمام شد دیگه راهِ درست را پیدا کردند و حالا دیگر اهل بهشتند.

بأساء: رنج ها و مشکلات بیرونی مثل فقر،جنگ..

ضَّرَّاء: رنج های بدنی مثل بیماری و رنجوری..

زُلزلوا: به زلزله افتادند،تکان خوردند و به تکاپو افتادند،آنقدر در مصیبت و رنج افتادند آن هم به مدت طولانی

در یک قدمی ناامیدی از همه چیز،و در یک قدمی تلف شدن و نابود شدن ،حالا نصرت الله می‌رسد:جهان بینی،جهان این است.کسانی که اینها را نمی‌دانند از خدا زده میشوند،از دین زده میشوند.قرآن به ما می‌گوید شما در همچین موقعیت و جهانی دارید زندگی می‌کنید.

《يَسْأَلُونَكَ مَاذَا يُنفِقُونَ قُلْ مَا أَنفَقْتُم مِّنْ خَيْرٍ فَلِلْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ》(بقرة/۲۱۵)

از تو می‌پرسند که چه چیزی انفاق بکنند؟ بگو هر آنچه که انفاق بکنید از خیر(هر چیز با ارزش و خوب)،از آن چیزهای خیری که انفاق میکنید برای پدر و مادرتان باشد، برای قوم و خویشان‌تان باشد(خواهر، برادر تا برسه به قوم و خویش دورتر مثلاً دختری مجرّده و برادرش کمکش می‌کنه، پدرش کمکش می‌کنه، بیوه زن هست، یتیمی هست، خواهرزاده، برادرزاده هر گونه خیری که می‌توانید کمکش بکنید) بعد به ایتام و بینوایان و در راه مانده ها و هر عمل خیری که انجام بدید خدا به تمام آنها آگاه است. (کلمه “خیر” را باز می‌کند که خیر فقط پول نیست، مهربانی هم خیر است، توجّه هم خیر است، دلداری هم خیر است)