صفحه۱۰۷

«أَعُوذُ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّيْطَـٰنِ ٱلرَّجِيمِ»

پناه می‌برم به الله از شر شیطان رانده

«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ ۗ الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ ۚ الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا ۚ فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ»(مائده/۳)

مردار و خون و گوشت خوک و آنچه که برای غیر الله قربانی می‌شود و حیواناتی که خفه شدند و حیواناتی که در اثر زجر و شکنجه مردند، و حیواناتی که از بلندی پرت می‌شوند و زمانی که حیوانات خودشان به همدیگر آسیب می‌زند و باقی مانده خورده شده حیوانات درنده، مگر آنچه که شما آن را ذبح کنید و آنچه که بر بت‌ها قربانی شود و این که شما به وسیله فالگیری طلب تقسیم کنید بر شما حرام شده است، همه این‌ها گناه هستند. امروز کسانی که از دین شما کافر شدند، دیگر مأیوس هستند، پس از آن‌ها نترسید، و از من بترسید. امروز من دین شما را برای شما کامل کردم و نعمت خودم را بر شما به کمال رساندم و راضی شدم برای شما که اسلام به عنوان دین شما باشد پس آن کسی که به اضطرار افتاد، در رنج و زحمت افتاد در صورتی که متمایل به گناه نبود پس الله غفور و رحیم است.

«حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ وَالدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِيرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّيَةُ وَالنَّطِيحَةُ وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ ۚ ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ» مردار بر شما حرام شده است. آیه قبل در مورد آنچه که از چارپایان حلال است  را بیان فرمود و الان دارد استثناء می‌کند؛ در مورد همان چارپایان که چه چیزهایی از آن‌ها حرام است! می‌گوید: «مردار آن‌ها بر شما حرام است.» خودشان با مرگ طبیعی بمیرند (مریض شوند یا به هر شکلی)، «وَالدَّمُ» و خون آن‌ها بر شما حرام است و گوشت خنزیر، خوک (خوک دریایی باشد، یا خوک خشکی یا همان گراز باشد) بر شما حرام است چون خوک و گراز جزء خانواده گاوها به حساب می‌آیند؛ هم از نظر شکل و هم از نظر جثه ولی خنزیر تماماً بر شما حرام است. «وَمَا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللَّهِ بِهِ» و آنچه که برای غیر الله قربانی می‌شود؛ هر چه برای غیر الله سر بریده می‌شود، آن هم بر شما حرام است به خاطر هر چیزی باشد. «وَالْمُنْخَنِقَةُ» و حیواناتی که خفه شدند (از همین چهار تا) سرشان جایی گیر کرده، به طنابی، میله‌ای، چیزی و خفه  شدند. «وَالْمَوْقُوذَةُ» و حیواناتی که در اثر زجر و شکنجه مردند مثلاً کسی با چوب می‌زند و می‌میرد، یا قصاب می‌خواهد قربانی کند مثلاً یکدفعه کارد شکسته می‌شود، خراب می‌شود، نمی‌برد با زجر و شکنجه و چند دقیقه طول می‌کشد و به این شکل این حیوان زجرکش شده و می‌شود: «مَوْقُوذَةُ» و حرام است. «وَالْمُتَرَدِّيَةُ» و حیواناتی که از بلندی پرت می‌شوند، یا این که از روی زمین درون چاه پرت می‌شوند. به هر شکلی وقتی که به این شکل‌ها بمیرند حرام می‌شود. و به نحوی این‌ها توضیح بیشتر «الْمَيْتَةُ» است که می‌خواهد بگوید:  «الْمَيْتَةُ» فقط این نیست که خودش بمیرد. در اثر حوادث هم بمیرند دوباره «الْمَيْتَةُ» می‌شود. «وَالنَّطِيحَةُ» و زمانی که حیوانات خودشان به همدیگر آسیب می‌زنند و یکی از آن‌ها می‌میرد مثلاً به آن یکی شاخ می‌زند و می‌میرد این  «النَّطِيحَةُ» می‌شود و حرام است. «وَمَا أَكَلَ السَّبُعُ إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ» و آنچه که درندگان آن را خوردند، باقی مانده خورده شده حیوانات درنده، بر شما حرام است. «إلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ» مگر آنچه که شما آن را  ذبح کنید، به کارد دهید یعنی به موقع برسید که هنوز آن حیوان که درنده‌ای به او حمله کرده هنوز زنده است و شما آن را ذبح کنید یا آن حیوانی که می‌خواهد خفه شود یا همه آن‌ها «مُنْخَنِقَةُ، الْمَوْقُوذَةُ، مُتَرَدِّيَةُ، نَّطِيحَةُ» حیوان با همدیگر شاخ به شاخ می‌شود، ضربه می‌خورد و قبل از اینکه بمیرد، شما آن را قربانی کنید، ذبح کنید «إِلَّا مَا ذَكَّيْتُمْ» إلا اگر به موقع رسیدید  و آن را ذبح کردید آن موقع دیگر بر شما حلال می‌شود.«وَمَا ذُبِحَ عَلَى النُّصُبِ» و آنچه که بر بت‌ها، بر معبودان باطل قربانی شود، ذبح شود حالا مرده‌ای باشد، بتی باشد، نزد مردم چیز مقدسی باشد و به هر شکل وقتی حیوان بر آن‌ها ذبح شود. «وَأَنْ تَسْتَقْسِمُوا بِالْأَزْلَامِ» و این که شما به وسیله فالگیری (چوب‌های فال‌زنی) طلب تقسیم کنید. مثلاً همین حیوانات را بخواهید بین خودتان تقسیم کنید ولی با قرعه‌کشی، ده نفر می‌گویند: «مثلاً ما می‌خواهیم کباب بخوریم آن بره را از کجا بیاوریم؟ می‌آییم قرعه‌کشی می‌کنیم هر کسی قرعه به نام او افتاد او برود، بخرد و همگی از آن بره کبابش را می‌خوریم. این می‌شود به وسیله قرعه‌کشی بین هم تقسیم کردن یک نمونه از آن است. «ذَٰلِكُمْ فِسْقٌ» می‌گوید: «همه این‌ها فسق هستند، گناه هستند، نافرمانی خداست و درست نیست.» «الْيَوْمَ يَئِسَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ دِينِكُمْ فَلَا تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِ» امروز کسانی که از دین شما کافر شدند دیگر مأیوس هستند، دیگر امیدی ندارند که بتوانند دین شما را سربه‌نیست کنند، دیگر از دین‌تان ناامید شدند، دین‌تان می‌ماند. «فَلَا تَخْشَوْهُمْ» پس از آن‌ها نترسید، «وَاخْشَوْنِ» و از من بترسید. «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا» امروز من دین شما را برای شما کامل کردم، امروز دین شما کامل شد، من آن را تکمیل کردم و نعمت خودم را بر شما به کمال رساندم. «وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا» و راضی شدم برای شما که اسلام به عنوان دین شما باشد، دین شما اسلام باشد؛ این را من برای شما پسندیدم. «فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ غَيْرَ مُتَجَانِفٍ لِإِثْمٍ ۙ فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» پس کسی که به اضطرار افتاد، در رنج و زحمت افتاد در صورتی که غیر از تمایل به گناه داشت، متمایل به گناه نبود.«مُتَجَانِفٍ» یعنی به گناه مایل نبود «لِإِثْمٍ» به گناه، «فَمَنِ اضْطُرَّ فِي مَخْمَصَةٍ» در یک مخمصه‌ای گیر کرد، از گرسنگی در یک رنج و زحمتی افتاد، اگر حرام بود ولی در جایی افتاد که امکان داشت جانش را از دست بدهد، می‌گوید: «وقتی کسی در این حالت واقع شد غیر از این که قلباً مایل به آن باشد. «فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» الله غفور و رحیم است و می‌توانید از آن‌ها برای نجات جانتان بخورید، تناول کنید، در حالیکه زیاده‌روی نکنید.» یک وقتی امکان دارد شخصی در صحرا چیزی جزء یکی از این‌ها برایش مهیا نیست یا به جایی سفر می‌رود که در آن شهر هیچ چیز جزء گوشت خنزیر نیست و به هیج نحوی، به هیچ شکلی، هیچ کنسروی، مثلاً نمی‌تواند پیدا کند و خوراکی دیگری نیست إلا آن، و در یک حالت ضعف قرار دارد می‌گوید: «در چنین جاهایی وقتی در مخمصه افتادید؛ غیر از این که تمایل داشته باشید می‌توانید بخورید، الله غفور و رحیم است بندگانش را دوست دارد

«يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ ۖ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ ۙ وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ ۖ فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ»(مائده/۴)

از تو می‌پرسند که: «چه چیزی برای آن‌ها حلال است!» بگو برای شما پاکی‌ها حلال شده است. شما به عنوان شکارچیان می‌توانید آن‌ها را (حیوانات) مخصوص شکار آموزش دهید. شما به آن‌ها(حیوانات شکاری) یاد می‌دهید به آنچه که الله به شما یاد داده است پس بخورید از آنچه که برای شما می‌گیرند و اسم الله را بر آن بیاورید و تقوای الله را داشته باشید بدون شک که الله سریع‌الحساب است.

«يَسْأَلُونَكَ مَاذَا أُحِلَّ لَهُمْ ۖ قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ» از تو می‌پرسند که چه چیزی برای آن‌ها حلال است! بگو برای شما پاکی‌ها حلال شده است، همه پاکی‌ها و پاکیزگی‌ها برای شما حلال شده است؛ اینکه آن برای شما ضرر نداشته باشد، فاسد نباشد، تاریخ گذشته نباشد، خراب نباشد، هر چیزی که پاک و پاکیزه است برای شما حلال شده است. «وَمَا عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوَارِحِ مُكَلِّبِينَ»، «جَوَارِحِ» شکارها، حیوانات شکاری؛ امکان دارد پرنده باشد‌‌‌؛ خیلی‌ها پرندگان شکاری دارند که برای شکار استفاده می‌کنند یا سگ شکار باشد یا هر حیوان دیگر که برای شکار آموزش می‌دهید. «مُكَلِّبِينَ» که شما به عنوان شکارچیان، می‌توانید آن‌ها را (آن حیوانات را) مخصوص شکار آموزش دهید، آن‌ها را تربیت کنید. «تُعَلِّمُونَهُنَّ مِمَّا عَلَّمَكُمُ اللَّهُ ۖ» شما به آن‌ها (حیوانات شکاری) یاد می‌دهید، به آن‌ها آموزش می‌دهید، تعلیم می‌دهید، به آنچه که الله به شما یاد داده است. خیلی از شرکت‌های بزرگ برای پرورش حیوانات شکاری هستند یا افراد متبحر برای این‌ کار هستند می‌گوییم که: «شما آموزش می‌دهید از آنچه که خدا به شما آموزش داده است.» باز فکر نکنید شما وقتی آموزش می‌دهید هنر خودتان است، خدا به شما آموزش داده، این فهم را داده و شما به آن حیوانات برای شکار آموزش می‌دهید. از این‌ها «فَكُلُوا مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ» پس بخورید از آنچه که برای شما می‌گیرند. آنچه که بر شما گرفتند، بخورید. «وَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهِ» و اسم الله را بر آن بیاورید موقعی که آن حیوان را می‌خواهید بفرستید، یک وقت آن شکار را برایپتان گرفت شما اسم الله را بر آن بیاورید و بعد می‌توانید از آن تناول کنید، بخورید، بر ‌شما حلال است و حتی اگر آن حیوان، زیر دست آن سگ شکاری یا پرنده شکاری بمیرد هم حلال است؛ آن حیوان برای شما آن را شکار کرده چون تعلیم یافته است، این استثناء است و اسم خدا را را بیاورید و بخورید. «وَاتَّقُوا اللَّهَ» تقوای الله داشته باشید، این حد و مرزها را رعایت کنید، هر چیزی که لازم بوده حلال شده، دیگر دست به حرام دراز نکنید. «وَاتَّقُوا اللَّهَ» «إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ» بدون شک که الله سریع‌الحساب است، خیلی زود حسابرسی بندگانش را انجام می‌دهد.

«الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ ۖ وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ ۖ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ ۗ وَمَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ»(مائده/۵)

امروز برای شما پاکیزگی‌ها حلال شد و غذای کسانی که کتاب به آن‌ها داده شده برای شما حلال است و غذای شما هم بر آن‌ها حلال است، زن‌های پاکدامن از زنان مؤمن حلال است و حلال است زن‌های پاکدامن از کسانی که به آن‌ها کتاب داده شده است، زمانی که شما مهریه آن‌ها را می‌دهید. مردانی که پاکدامنند؛ نه آن مردانی که می‌روند فقط مدتی ارتباط بگیرند و نه آن مردانی که دوست پنهانی می‌گیرند و کسی که به ایمان کافر شود؛ پس قطعاً اعمالش تباه می‌شود و او در آخرت از خسارت‌دیدگان خواهد شد.

«الْيَوْمَ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّبَاتُ» امروز برای شما پاکیزگی‌ها حلال شد تا قبل از آن خیلی چیزها حرام بود؛ مثلا گوشت شتر، مثلا خیلی از چربی‌ها، پیه حیوان حرام بود ولی می‌گوید: «امروز دیگر، از امروز به بعد، همه آن پاکیزگی‌ها برای‌تان حلال شد، آن چیزهایی که قبلاً بر یهودیان و مسیحیان به خاطر یکسری گناهان‌شان، حرام شده بود دیگر از امروز آن‌ها برداشته شد.»، «وَطَعَامُ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ حِلٌّ لَكُمْ» و غذای کسانی که کتاب به آن‌ها داده شده برای شما حلال است؛ می‌توانید منزل‌شان مهمانی بروید، غذا پخت می‌کنند و غذای‌شان را بخورید دیگر از امروز به بعد شما چنین اجازه‌ای را دارید. «وَطَعَامُكُمْ حِلٌّ لَهُمْ» و غذای شما هم، خوراک‌های شما هم، بر آن‌ها حلال است؛ آن‌ها هم نباید تعصب داشته باشند، خوراک مسلمانان را هم بخورند برایشان حلال است، در قرآن اعلان شد که برای یهودیان و مسیحیان هم حلال است. «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ» و باز حلال شد زن‌های پاکدامن «مُحْصَنَاتُ»، از زنان مؤمن، پاکدامنان زنان مسلمان، زنان مؤمن، برای شما حلال است. (یعنی دو خصوصیت) اول این که پاکدامن است، زنی نیست که با هر کسی ارتباط بگیرد و بعد مؤمن است یعنی در قسمت ایمان، به ایمانیات، توحید، نماز توجه دارد، نمازخوان است، روزه می‌گیرد، به مسائل دین اسلام و ایمان علاقه دارد چنین زن‌هایی برای شما حلال است آن‌ها را انتخاب کنید. «وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ» و باز برای شما حلال است زن‌های پاکدامن از کسانی که به آن‌ها کتاب داده شده است؛ زنان یهودی یا نصرانی باز برای شما حلالند آن زنانی که پاکدامنند، با هرکسی ارتباط نمی‌گیرند، این زن‌ها هم برای‌تان حلالند که با آن‌ها ازدواج کنید. «مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ» کسانی که قبل از شما به آن‌ها کتاب داده شده است. «إِذَا» در چه زمانی!؟ «إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ» زمانی که شما مهریه آن‌ها را می‌دهید؛ هم زنان مسلمان و هم زنان اهل کتاب مهریه‌شان را پرداخت می‌کنید. «مُحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ»، «مُحْصِنِينَ» مردانی که پاکدامنند به منظور پاکدامنی برای حفظ عفت می‌روند و با زن‌های مؤمن و یا زن‌های اهل کتاب ازدواج می‌کنند، به قصد پاکدامنی و ازدواج می‌روند. «غَيْرَ مُسَافِحِينَ» نه آن مردانی که می‌روند فقط مدتی ارتباط بگیرند و بعد رها کنند، بروند و با کس دیگری ارتباط بگیرند و به این شکل ارتباط نامشروع داشته باشند (این‌ها نه)، خیلی وقت‌ها اتفاق می‌افتد و متأسفانه در دنیا فراوان است مردانی که می‌روند و خودشان را به یک خانمی نزدیک می‌کنند و مدتی با او هستند بعد از مدتی یک بهانه‌ای (دبه‌ای) در می‌آورند مثلاً می‌گویند: «چرا فلان چیز به من گفتی، من دیگر با تو قهرم» شماره‌اش را عوض می‌کند و با یک خانم دیگر می‌رود، اصلاً کار او همین است حالا آن یکی هر چه قسم بخورد، هر چقدر بگوید: «من اشتباه کردم ببخش!» دیگر نمی‌بخشد. چون قرار است که یک مدت او را داشته باشد سپس او را رها کرده و بعد یکی دیگر! این می‌شود شخص «مُسَافِحِ»  می‌گوید: «مردانی که این کاره نیستند که با هر کسی هرزگاهی با یک خانمی ارتباط بگیرند بعد رها کنند و بعد با یک خانم دیگر…» «وَلَا مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ» و نه آن مردانی که دوست پنهانی می‌گیرند؛ این یکی عوض نمی‌کند که هر بار با یک خانمی باشد هر بار از یکی سوء استفاده کند، یکی را مد نظر قرار می‌دهد و با آن یک نفر پنهانی ارتباط دارد این مردان هم نه. کسانی که با مؤمنان، زنان مؤمن و زنان اهل کتاب به منظور پاکدامنی ازدواج می‌کنند نه اینکه با آن‌ها ارتباط بگیرند از روی «مُسَافِحِ» بودن، و نه از روی «مُتَّخِذِي أَخْدَانٍ» دوست پنهانی گرفتن. «وَمَنْ يَكْفُرْ بِالْإِيمَانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَهُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ» و کسی که به ایمان کافر شود پس قطعاً که اعمالش تباه می‌شود و او در آخرت از خسارت‌دیدگان خواهد شد یعنی می‌داند، ایمان دارد، و با ایمانش می‌فهمد که ارتباط گرفتن به شکل مسافح، و هر بار کسی را عوض کردن، با یک خانمی ارتباط گرفتن، و یا باخانمی به عنوان دوست مخفی، دوست پنهانی ارتباط گرفتن، می‌فهمد که حرام است اصلاً عذاب وجدان هم دارد، ایمان دارد ولی پا روی ایمانش می‌گذارد، ایمانش را نادیده می‌گیرد «يَكْفُرْ» نادیده می‌گیرد، به ایمانش کافر می‌شود و همچنان روزها و ماه‌ها و سال‌ها کارش را ادامه می‌دهد حالا همان شخص هم، نماز می‌خواند، روزه می‌گیرد، مسلمان است، کارهای مسلمانیش را انجام می‌دهد منتها همیشه دارد آن را ادامه می‌دهد و دارد هر روز و هر لحظه، زمانی که این کار را انجام می‌دهد هر روز و هر لحظه دارد بر ایمانش پا می‌گذارد و دارد کافر به ایمانش می‌شود؛ این افراد قطعاً اعمال‌شان تباه می‌شود، «حَبِطَ» یعنی نابود می‌شود، نیست می‌شود، آن نماز و روزه و عبادت‌هایش نیست می‌شود و در آخرت هم از خسارت‌دیدگان است چون عملی ندارد که با آن به بهشت برود همه پوچ شد از بین رفت، چرا از بین رفت؟ نه فقط به خاطر ارتباط پنهانی داشتن، نه فقط به خاطر شهوت‌رانی و هر بار با یک خانم ارتباط گرفتن بلکه به خاطر کفر به ایمان، در دلش ایمان دارد، ایمان دارد از درون اذیتش می‌کند ولی دارد به آن کافر می‌شود و همچنان عشق یک خانمی را یک ور دلش گذاشته و همان‌جور دارد ادامه می‌دهد و بر ایمانش سرپوش می‌گذارد. دقیقاً آیات قبل خواندیم به نسبت خانم‌هایی که این کار را انجام می‌دهند به نسبت آقایان؛ هر بار با یک مرد، یا با یک مردی ارتباط دارند حالا خواه متأهل یا مجرد باشند، با یک مردی به عنوان دوست پنهانی ارتباط دارند و همان‌گونه دارند می‌روند، نماز هم می‌خوانند، عذاب وجدان دارند، و هر روز و هر لحظه دارند به ایمان‌شان کافر می‌شوند، می‌گوید: «این‌ها اعمال‌شان تباه می‌شود و در آخرت از خسارت‌دیدگان خواهند بود.