«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاء لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ إِن يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيرًا فَاللَّهُ أَوْلَى بِهِمَا فَلاَ تَتَّبِعُواْ الْهَوَى أَن تَعْدِلُواْ وَإِن تَلْوُواْ أَوْ تُعْرِضُواْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا» (نساء/۱۳۵)

ای کسانی که ایمان آوردید، شما سخت و محکم عدالت را برقرار کنید، گواهانی باشید برای الله، اگر چه به ضرر خودتان یا پدر و مادرتان یا قوم و خویشتان است. اگر غنی باشند یا فقیر، پس الله به هر دو تایشان سزاوارتر است؛ پس شما از هوا تبعیت نکنید که عدالت کنید، و اگر پیچاندید یا که پشت کردید، پس بدون شک که الله به آنچه که شما انجام می‌دهید کاملاً واقف است.

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاء لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ» ای کسانی که ایمان آوردید، شما سخت و محکم عدالت را برقرار کنید: «قَوَّامِينَ» محکم قسط و عدالت را اجرا کنید، گواهانی باشید برای الله، محض رضای الله گواهی بدهید به حق، «وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ» هر چقدر به ضرر خودتان باشد، ستم کردید بپذیرید، معذرت‌خواهی بکنید، برای خدا شهادت بده که طول این مدت تو ستم کردی و حق زن نبوده و آن عدالت را بیا انجامش بده، برقرارش بکن: «قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ» هر چند که علیه خودت است، حالا باید معذرت‌خواهی بکنی، آن حق و حقوق را پرداخت کنی. شمایی که ایمان آوردید این جوری زندگی بکنید، یا برپا داشتن آن عدالت یا گواهی اگر چه هم بر علیه پدر و مادرتان باشد، شما برای جانبداری از پدر و مادرتان به یکی دیگر ستم کردید، به زنتان ستم کردید، به خاطر پدر و مادر یا به خاطر قوم و خویشان، یا به هر کس دیگر ظلم کردید، اگر چه به ضرر خودتان یا پدر و مادرتان یا قوم و خویشتان است، شما عدالت را برقرار کنید و محض رضای الله گواهی بدهید، حرف بزنید، اظهار نظر بکنید. «إِن يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيرًا فَاللَّهُ أَوْلَى بِهِمَا» اگر غنی باشند یا فقیر، پس الله به هر دو تایشان سزاوارتر است؛ اولی‌تر است، نگو آن فقیر است کسی ندارد، جانبداری از آن کسی بکنید که قوی‌تر است، باسوادتر است، دوست شما است، پولش بیشتر است، یا کسی که غنی است، خب این که نیازی ندارد بگذار این حق را به او بدهیم، حق او نیست خب ولی این که نیاز ندارد، آن بیچاره فقیر است، به خاطر غنی بودن یک شخص یا فقیر بودن یک شخص شما نیایید گواهی را بر عکس، ظالمانه، گواهی بدهید یا نیایید که عدالت را زیر پا بگذارید که الله از همه‌شان اولی‌تر است، الله را رعایت بکنید: «اللَّهُ أَوْلَى بِهِمَا» – «فَلاَ تَتَّبِعُواْ الْهَوَى أَن تَعْدِلُواْ» پس شما از هوی تبعیت نکنید که عدالت کنید؛ چون آدم وقتی تشخیص می‌دهد عدالت را، موضع عدالت را تشخیص می‌دهد، امکان دارد با تشخیص درونی خودش، با تحلیل و بررسی خودش آن را تشخیص بدهد که این عدالت است. می‌گوید شما از درونتان، از هوایتان تبعیت نکنید که بخواهید عدالت بکنید؛ چون درونِ آدم اشتباه می‌کند، عدالت را منشأش را از خدا بگیرید، چون منشأ عدالت یا خدا است یا هوی، آدم اگر از درونش تصمیم گرفت احتمال این که فکر می‌کند دارد عدالت می‌کند در حالیکه در حقیقت دارد ظلم می‌کند، پس از هوایتان تبعیت نکنید که عدالت بکنید چون هوایتان گولتان می‌زند که فکر می‌کنید عدالت است، پس از خدا تبعیت بکنید در انجام عدالت. «وَإِن تَلْوُواْ أَوْ تُعْرِضُواْ فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا» و اگر پیچاندید،  توجیه کردید، «تَلْوُواْ» قضیه را پیچاندید، یا که پشت کردید، پس بدون شک که الله به آنچه که شما انجام می‌دهید کاملاً واقف است؛ قضیه واضح است که حق، حق اوست، حق زن است، حق آن فقیر است، حق آن تاجر است… ولی شما بپیچانید قضیه را، توجیه بکنید، ماست‌مالی بکنید، جور دیگر توضیح بدهید که حق جور دیگری از آب دربیاید، این می‌شود: «وَإِن تَلْوُواْ» – «أَوْ تُعْرِضُواْ» چون می‌دانید که حق اوست، اصلاً كلاً از شهادت صرف‌نظر بکنید، اعراض بکنید، کلاً آن عدالت را برقرار نکنید، شانه خالی کنید، کوچه خالی بکنید بروید. آن چه که شما دارید انجام می‌دهید الله کاملاً واقف و آگاه است.

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِيَ أَنزَلَ مِن قَبْلُ وَمَن يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعِيدًا» (نساء/۱۳۶)

ای کسانی که ایمان آوردید، ایمان بیاورید به الله و به رسولش و به کتابی که نازل کرده بر رسولش و کتابی که نازل کرده از قبل، و کسی که به الله کافر شود و به ملائکه‌اش و کتاب‌هایش و پیغمبرانش و روز آخرت، پس قطعاً که خیلی دور گمراه شده است.

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِيَ أَنزَلَ مِن قَبْلُ» ای کسانی که ایمان آوردید؛ ایمان بیاورید به الله، ولِ این کارها، ایمان آوردید و ستم می‌کنید به زن، ایمان آوردید و حق یتیم می‌خورید، ایمان آوردید و شهادت دروغ می‌دهید، ایمان آوردید و ناحقی می‌کنید، قضاوت ظالمانه می‌کنید. ای کسانی که ایمان آوردید؛ ایمان بیاورید به الله و ایمان بیاورید به رسولش و ایمان بیاورید به کتابی که نازل کرده بر رسولش، به قرآن، ایمان بیاورید و کتابی که نازل کرده از قبل، ایمان بیاورید، در این ایمان تجدید نظر بکنید. «وَمَن يَكْفُرْ بِاللَّهِ وَمَلائِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلالاً بَعِيدًا» و کسی که به الله کافر شود و به ملائکه‌اش و کتاب‌هایش و پیغمبرانش و روز آخرت، پس قطعاً که خیلی دور گمراه شده، به گمراهی دوری پرت شده، کسی که دوباره ایمان نیاورد، دست از این ظلم و ستم‌ها برندارد یعنی در حقیقت به الله و ملائکه‌ و کتاب‌ها و روز آخرت و همه کافر شده و کسی که کافر شد هم خیلی به گمراهی دوری افتاده است.

«إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ آمَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ ازْدَادُواْ كُفْرًا لَّمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلاَ لِيَهْدِيَهُمْ سَبِيلاً» (نساء/۱۳۷)

بدون شک کسانی که ایمان آوردند اما بعد از آن کافر شدند، دوباره ایمان آوردند اما بعد دوباره کافر شدند، و بعد در مسیر کفر ازدیاد ورزیدند، خدا بنا ندارد که آن‌ها را ببخشد، و هم بنا ندارد که آن‌ها را به راهی هدایت بدهد.

بدون شک کسانی که ایمان آوردند اما بعد از آن کافر شدند؛ سر یک منفعت‌خواهی، سر یک سودجویی، آمدند پا روی ایمانشان گذاشتند و آن را ترجیح دادند. کسانی که ایمان آوردند اما بعد از آن کافر شدند؛ دوباره ایمان آوردند اما بعدش دوباره کافر شدند: «ثُمَّ كَفَرُواْ» –  ثُمَّ ازْدَادُواْ كُفْرًا» و بعدش در مسیر کفر ازدیاد ورزیدند، یعنی بیشتر ادامه دادند، فرو رفتند در کفر، این‌ها خدا بنا ندارد که آن‌ها را ببخشد: «لَّمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ» خدا بنا ندارد که آن‌ها را ببخشد و هم بنا ندارد که آن‌ها را به راهی هدایت بدهد، دیگر خودشان فکر خودشان باشند که خدا بنا ندارد هدایتشان بدهد یا که گناهشان را ببخشد، حالا خودشان می‌دانند.

«بَشِّرِ الْمُنَافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا» (نساء/۱۳۸)

بشارت بده به منافقان که عذاب جانسوزی برایشان آماده است.

«الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَيَبْتَغُونَ عِندَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا» (نساء/۱۳۹)

کسانی که کافران را به دوستی می‌گیرند به غیر از مؤمنان، آیا آن‌ها نزد کافران جستجوی عزت می‌کنند؟ که قطعاً عزت همگان به دست خدا است.

«الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ» کسانی که کافران را به دوستی می‌گیرند به غیر از مؤمنان، «أَيَبْتَغُونَ عِندَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا» آیا آن‌ها نزد کافران جستجوی عزت می‌کنند؟ که قطعاً عزت همگان به دست خدا است؛ این‌ها مسیر ایمان را رها کرده‌اند، برای منفعتشان حاضر شدند دست به دست دشمن دین بدهند، برای منفعتشان حاضر شدند دست به هر کاری بزنند، حتی حاضر شدند منافقانه زندگی بکنند و با کافران هم‌دست شوند به خاطر آن منافعشان، به خاطر امتیازاتشان، و حالا می‌خواهند که پیش کافران عزت پیدا بکنند؟ عزت را از آن‌ها می‌خواهند؟ عزت همگان دست الله است: «فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعً».

«وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلاَ تَقْعُدُواْ مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِّثْلُهُمْ إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا» (نساء/۱۴۰)

و قطعاً نازل کرد بر شما در کتاب، هرگاه شما شنیدید که نسبت‌ به‌ آیات الله کفر ورزیده می‌شود، یا که نسبت به آن آیه‌ی خدا از آن مسخره می‌شود، دیگر شما در این جمع نمانید تا آن‌ها در گفتاری غیر از آن گفتار مشغول شوند؛ اگر همچنان همنشینی با آن‌ها را ادامه بدهید، در اینصورت شما مثل آن‌ها هستید؛ بدون شک که الله جمع کننده‌ی منافقان و کافران است در جهنم.

«وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلاَ تَقْعُدُواْ مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِّثْلُهُمْ» و قطعاً نازل کرد بر شما در کتاب، یعنی الله در همین کتاب قرآن بر شما نازل کرد، یک چیزی برایتان در همین کتاب گفته، چی گفته؟ گفته که: «إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللَّهِ يُكْفَرُ بِهَا» هر گاه شما شنیدید که نسبت به آیات الله کفر ورزیده می‌شود؛ آیات الله بیان می‌شود و در همان  مجلس علیه آیه‌ی خدا حرف زده می‌شود، رد می‌شود، به آن کفر آورده می‌شود، «وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا» یا که نسبت به آن آیه‌ی خدا از آن مسخره می‌شود؛ آیه آورده شده وسط، یک بحث قرآنی است و شروع کردند آن جمع، یکی دو نفرشان، به استهزاء و مسخره از آن حکم قرآن، «فَلاَ تَقْعُدُواْ مَعَهُمْ» در کتاب بر شما نوشته شده که دیگر شما در این جمع نمانید، بلند شوید بروید، با این‌ها دیگر همنشینی نکنید تا آن‌ها در گفتاری غیر از آن گفتار مشغول شوند: «يَخُوضُواْ» فرو روند، مشغول شوند، «فِي حَدِيثٍ» در صحبتی، موضوع صحبت عوض شود و صحبت دیگر بکنند، دیگر بحث آیات خدا دیگر در آن مجلس نشود. «إِنَّكُمْ إِذًا مِّثْلُهُمْ» اگر همچنان همنشینی با آن‌ها را ادامه بدهید، در اینصورت شما مثل آن‌ها هستید. «إِنَّ اللَّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا» بدون شک که الله جمع کننده‌ی منافقان و کافران است در جهنم، جمع آن‌ها را در جهنم جمع می‌کند، هم منافقان را و هم کافران.