صفحه ۲۵۲

«أَفَمَنْ يَعْلَمُ أَنَّمَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ كَمَنْ هُوَ أَعْمَىٰ ۚ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ»(رعد/۱۹)

آیا پس کسی که می‌داند آنچه که به سوی تو نازل شده از پروردگار تو، حق است همچون کسی است که او نابینا است؟! قطعاً تنها کسانی تذکر می‌پذیرند که صاحبان خرد باشند.

دارد از اول سوره تأکید می‌کند که این قرآن کلام حق الله است و راهکار‌های قرآن کارآست، مفید است و نیاز بشر هست حالا در این اولین آیه همین موضوع را مطرح کرد و بعد از یک سری استدلال‌ها، مثال‌ها قدرت‌های الله را در عالم هستی، در خلقت انسان و همه چیز را بیان کرد حالا باز به صحبت اصلی بر می‌گردد و می‌فرماید: «آیا کسی که می‌فهمد آنچه که به سوی تو از جانب الله نازل شده حق است با کسی که کور است این قضیه را نمی‌فهمد، این‌ها با هم برابرند؟!» هرگز برابر نیستند! ولی این مطلب را هر کسی نمی‌فهمد، کسی که متفکر باشد «أُولُو الْأَلْبَابِ» یعنی صاحبان خرد، اندیشه‌ورز باشند، آن‌ها می‌دانند که این کتاب از جانب الله که بر تو نازل شده حق است، این قرآن حق است و کارآست و هیچ عیب و نقصی در آن نیست، البته می‌فرماید که: «أَفَمَنْ يَعْلَمُ» کسی که می‌داند، و تصور نکنیم که ما می‌دانیم‌ که این قرآن حق است و در حالت عادی ما تصور نکنیم که‌ در مسائل خوب و ایمانی، علم و دانشی که قرآن دارد صحبت می‌کند ما در آن هستیم و شامل ما از اول شده، دیگر ما شامل آن هستیم، اینجور نگاه نکنیم! و می‌فرماید که: «کسی که می‌داند موضوعش ما نیستیم.» یعنی خیلی فراتر از این است، مثلاً یک آدم از یک جایی شنیده باشد که قرآن کتابی است که از آسمان بر محمد صل الله علیه وسلم نازل شده و این شخص الان می‌داند و تمام شد! این موضوع به نبست این شخص تمام شده هست؛ اینجور در مورد خودمان تصور نکنیم، «أَفَمَنْ يَعْلَمُ» کلاً علوم قرآن یعنی آدم یک سری فهم و درک و بصیرت‌هایی داشته باشد که با تلاش به دست بیاورد و نه فقط تقلیدی از پدر و مادرش بوده و یا از کسی شنیده باشد و آن علم و فهم و معرفت در رفتارش اثر بگذارد؛ آیه در مورد این آدم‌ها صحبت می‌کند، باید تلاش کنیم جزء این دسته افراد باشیم یعنی بدانیم با تفکر، با اندیشه، با فکر کردن و با استدلال بفهمیم که آنچه بر پیامبر نازل شده حق است یعنی کارآست، مفید است و این را بفهمیم.

«الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَلَا يَنْقُضُونَ الْمِيثَاقَ»(رعد/۲۰)

کسانی که به عهد الله وفا می‌کنند و عهد و پیمان‌ها را نقض نمی‌کنند.

دارد توضیح می‌دهد، آن کسانی که می‌فهمند این کلام از جانب الله نازل شده و حق است یعنی آنچه که انسان‌ها در زندگی به آن نیاز دارند به بهترین وجه اکمل در مورد آن‌ها صحبت می‌کند، هیچ ستمی، هیچ ظلمی به کسی نشده است، این‌هایی که می‌فهمند؛ افراد متفکر و آدم‌های باهوش حالا نشانه‌هایشان را بیان می‌فرماید که این آدم‌ها چه کسانی هستند که دانش آن‌ها به نسبت قرآن سبب شده که در رفتارشان اثر بگذارد، حالا رفتارشان را می‌شمارد. می‌فرماید: «الَّذِينَ يُوفُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ» به عهد الله وفا می‌کنند یعنی هر آنچه به نسبت کسی تعهدی می‌دهند به آن تعهد وفا می‌‌کنند، حالا تعهد بندگی به نسبت الله باشد؛ توحید و نماز و تعهدی که به نام الله باشد، هر فردی که با کسی عهد و پیمان می‌بندد به آن‌ها وفا می‌کند؛ عهد و پیمانی که بین زن و شوهر که تعهد بستن که با هم زن و شوهر باشند، با هم صادق باشند، وفادار باشند، تعهدی که بین یک کارفرما و پیمانکار وجود دارد در تعهدی که دادن، دو طرفه به آن عمل می‌کنند، وفا می‌کنند، تعهدی که یک پزشک برای مریضش دارد، قسم می‌خورد که در مقابل مریض‌هایش ادای وظیفه کند، تعهد دارد و به تعهدی که داده وفا می‌کند، یک رئیس جمهور سوگند می‌خورد که به تعهدش عمل می‌کند. حالا می‌فرماید: « این‌ها فقط باهوش‌ها هستند که می‌فهمند قرآن از جانبِ الله نازل شده و حق است و هر کس به نحوی تعهدی که داده و آن مسئولیتی که بر عهده گرفته را به نحو احسن انجام ‌می‌دهند.» (این شماره یک) و می‌فرماید که: «آن عهد و پیمان‌ها را بخاطر هیچ منفعتی نقض نمی‌کنند.» نمی‌آید خیانت کند بین یک شخص با رفیقش، با شریکش، با همسرش و با کسی که با او قرارداد دارد، چه بفهمد یا نفهمد آنچه که تعهد داده را نقض نمی‌کند و آن را محکم می‌گیرد، مسئولیتش را زیر پا نمی‌گذارد.

«وَالَّذِينَ يَصِلُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ»(رعد/۲۱)

و کسانی که وصل می‌کنند آنچه را الله به آن امر کرده که وصل شود و از پروردگارشان خشیت دارند و از بدی حساب می‌ترسند.

در ادامه رفتارهای آدم‌هایی که واقعاً به قرآن ایمان‌ دارند؛ نه از روی تقلید و نه از روی وراثت که مسلمانی را به ارث بردند، رفتارهای آن‌ها را می‌شمارد، کسانی که وصل می‌کنند آنچه که الله امر کرده که وصل شود، الله به برقراری و پیوند با همه‌ی انسان‌‌ها و احترام همه را نگه داشتن امر می‌کند، الا کسانی که خودشان این پیوند را به هم می‌زنند، خدا امر کرده به پیوند بین یک فرزند و پدر و مادرش، بین یک رئیس و زیردستان و رعیتش، یک رئیس‌ جمهور با مردمش و یک پزشک با مریضش و هرکسی که خدا امر کرده به آن رفتار و ارتباط پایبند باشند، ارتباط را حفظ کنند، خدا امر کرده آن ارتباط برقرار باشد حالا آن ارتباط را نگه می‌دارند (شماره‌ی سوم از نشانه‌ی انسان‌های خردمند و خرد ورز را دارد بیان می‌کند. حالا این توضیح را بدهم‌ چون یک سری از صفحات قرآن خیلی کاربردی است و نگاه ما را به قرآن تصحیح می‌کند، آن جاها سعی می‌شود مطلب روشن بشود چون در قرآن شناسی کمک‌مان می‌کند که کلمات قرآن خیلی وقت‌ها ما نگاهمان به نسبت آن آیه‌ای که آمده یک نگاه کم محتوا است، خیلی ساده به آن نگاه می‌کنیم و کلماتی بیش نیستند و چه بسا کلمات تکراری که ما شنیده‌ایم چون ما به نسبت دیگران اینجوری فکر می‌کنیم ساده انگاری، کم محتوا و بی محتوا بودن؛ کلمات قرآن ما این فکرمان را عوض کنیم کلاً دو کلمه است، دو کلمه را باید برای خودمان شرح بدهیم، فکر کنیم و مصادیق آن را درک کنیم خدا به چه چیز‌هایی امر کرده که وصل شود؟ اگر ما بخواهیم‌ مسلمان باشیم باید آن را وصل کنیم و این خودش یک دنیای معنا است، ما به هر جا نگاه کنیم خیلی از ارتباطات باید برقرار بماند، ما نباید قهر بکنیم، نباید ارتباط با دیگران را بهم بزنیم و این چیزی است که خدا می‌خواهد و هزاران مثال دارد و آن مثال‌ها را خدا در قرآن بیان نمی‌کند یک وقتی یکی دو مورد بیان می‌کند و مابقی را برعهده‌ی ما گذاشته شده که هرکسی به موقعیت خودش آن‌ها را کشف کند، از آن آیه بیرون بکشد و به آن عمل کند؛ ادبیات قرآن اینگونه است، پر محتوا است، منتها کلمات، اندک و مابقی به تفکر ما واگذار شده است. «وَيَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ» و از پروردگارشان خشیت دارند یعنی حواس‌شان به پروردگارشان است که در جایی خلوت، فردی بی‌خبر است یا به خاطر یک سری منافع بزرگی که بدست می‌آورد نیاید آن را به هم بزند، قطع کند یا آن تعهدی که دارد به خاطر یک منفعتی زیر پا بگذارد حالا یک پزشک یا مهندس باشد یا یک رئیس جمهور، رهبر و رئیس کارخانه‌ای باشد، هر کاره‌ای باشد یا یک پدر و مادر باشد بخواهد به خاطر یک سری مسائل شخصی آن مسئولیت را زیر پا بگذارد و از پروردگارش  می‌ترسد و از آن طرف از بدی حساب هم ترس دارد «وَيَخَافُونَ سُوءَ الْحِسَابِ»، روز قیامت  بدجور از او حساب می‌کشند؛ یک وقتی حساب بدی از او کشیده نشود که حالش گرفته شود، بدبخت و بیچاره شود از آن روز می‌ترسد، حواسش به آن روز هم هست، زمانی که حواسش به خدا و روز قیامت است دیگر خیانت نمی‌کند و خیلی از کارهای بی‌رحمانه‌ انجام نمی‌دهد چیزی که اکثریت مردم در دنیا امروزه دارند انجام می‌دهند همانطور که در آیه‌ی اول بیان فرمود: «اکثریت مردم باور ندارند که کتاب حق از جانب  خداست.»

«وَالَّذِينَ صَبَرُوا ابْتِغَاءَ وَجْهِ رَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً وَيَدْرَءُونَ بِالْحَسَنَةِ السَّيِّئَةَ أُولَٰئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ»(رعد/۲۲)

و کسانی که به خاطر به دست آوردن رضای خدا صبر می‌کنند و نماز را بر پا می‌دارند و از آنچه که ما روزیشان کردیم به صورت پنهانی و آشکارا انفاق می‌کنند و به وسیله خوبی بدی را دفع می‌کنند، (جبران می‌کنند، جواب می‌دهند) آن‌ها برای‌شان بهترین عاقبت این سراست.

(در آیه‌ بیست، دو مورد بیان فرمود و در آیه‌ی‌ بیست‌و یک سه مورد؛ پنجم مورد) و مورد ششم می‌فرماید: کسانی که به خاطر خدا صبر می‌کنند، تحمل می‌کنند، از کوره در نمی‌روند و در زندگی استقامت دارند چون آن مواردی که بالا ذکر شد وضع کردن آنچه که خدا وضع کرده، وفای به عهد به برقراری آنچه که خدا امر کرده و به آن پیمان‌ها پایبند بودن، مردانگی داشتن و به آن تعهد و پیمانی که به عهده گرفته ولو که به دردسر بیفتد ولی تعهدش را زیر پا نگذارد همه‌ی این‌ها صبر می‌خواهد و صبر همین‌جور جواب نمی‌دهد صبری که برای رضای خدا صبر کند تا آن صبر دوام داشته باشد و این افراد هستند که به این کتاب که حق است ایمان دارند. کسانی که نماز را به نحو احسن  ارتباط‌شان با نماز در قالب نماز با الله محکم و استوار نگه داشتند «وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ» و خدا می‌فرماید: «از آن مادیاتی که ما به آن‌ها داده‌ایم در جیب‌شان گذاشتیم از آن برای دیگران خرج می‌کنند.» یعنی می‌دانند که خدا به آن‌ها داده و می‌دانند که دیگران هم در آنچه که دارد سهیم هستند و آن‌ها را هم برخوردار می‌کنند یا مخفیانه: «سِرًّا» یا آشکار که دیگران هم مطلع می‌شوند. می‌فرماید: «وَيَدْرَءُونَ» و دفع می‌کنند، جواب می‌دهند، پاسخ می‌دهند به وسیله‌ی خوبی، بدی را پاسخ می‌دهند، بدی دارد می‌شود، آن چالش، مشکل و سربه‌سر گذاشتن‌ها و اذیت کردن‌ها را با نیکی، با خوبی، یک وقتی با اخلاق خوب، یک وقتی با توضیح خوب، یک وقتی با صبر خوب به یک شکلی کاری می‌کنند که بدی آن با خوبی برطرف شود نه با تهدید، نه با راهکارهای خطرناک، به یک اخلاقی، به یک نحوی بدی آن را دفع می‌کنند، قطع می‌کنند ولی توسط خوبی نه با خشونت. می‌فرماید: «أُولَٰئِكَ لَهُمْ عُقْبَى الدَّارِ» برای این‌ها برایشان سرنوشت منزل هست؛ یعنی آن‌ها هستند که دنیایشان نتیجه داده است، «عُقْبَى»: یعنی پایان، از این زندگیشان پایان خوبی دارند، با نمره خوب موفقیت‌آمیز بیست زندگی‌شان را به سرانجام رسانده‌اند و پاداش خوبی بدست آورده‌اند، چه پاداشی؟

«جَنَّاتُ عَدْنٍ يَدْخُلُونَهَا وَمَنْ صَلَحَ مِنْ آبَائِهِمْ وَأَزْوَاجِهِمْ وَذُرِّيَّاتِهِمْ ۖ وَالْمَلَائِكَةُ يَدْخُلُونَ عَلَيْهِمْ مِنْ كُلِّ بَابٍ»(رعد/۲۳)

بهشت ماندگار (دائمی) که داخلش می‌شوند؛ خودشان و هر کس که صلاحیت پیدا کند از پدران‌شان و همسران‌شان و فرزندان‌شان، و ملائکه از هر دری بر آنان وارد می‌شوند.

حالا می‌فرماید: «نتیجه‌ی عمرشان و زندگی دنیایشان چه گیرشان می‌آید؟ چه منزلی؟ بهشت نصیبشان می‌شود.» البته دقت داشته باشیم که چقدر این قرآن دنیایی است یعنی تمام این موارد که بیان کرد، یکی نماز بود که در مقابل خدا بود «وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ»، و مابقی همه مربوط به دنیا بود یعنی اینکه ما به دیگران ظلم نکنیم، یعنی اینکه ما به پدر و مادر توجه بکنیم، به حق همسایه، به شریک، رفیق، همکار و رعیت و همنوع‌مان توجه کنیم‌ و هر آنچه را بر عهده گرفته، حتی نگهداری از یک حیوان‌‌‌! مسئولیت و نگهداری از آن را به نحو اَحسن انجام دهد یعنی تمام آنچه که از رفتارهای انسان در دنیا اتفاق می‌افتد را بیان‌ فرمود که این‌ها را رعایت می‌کنند، این زندگی خوبی به همراه ایمان به خدا اینجوری با توجه به ایمان و نماز زندگی می‌کنند. حالا می‌فرماید: «این‌ها به بهشت می‌روند،» «جَنَّاتُ عَدْنٍ» عَدْنٍ: جاودانه، دائمی که داخلش می‌شوند، «وَمَنْ صَلَحَ» خودشان و هرکس که شایسته باشد، از خودش شایستگی نشان داده باشد، از پدران‌شان یعنی آن‌ها هم همین کارها را انجام داده باشند از پدران‌شان (پدر، پدربزرگ) اصلاً هفت نسل قبلش، پدر یا مادر پانزده نسل قبلش، پنجاه نسل قبلش، در این‌ جا ممکن است فرد سه نسل خودش را ببیند ولی در بهشت تمام آبا و اجدادش آن‌ها را می‌بیند آن‌ها که لیاقت بهشت را دارند با آن‌ها هست و همدیگر را می‌شناسند و آنجا با هم داخل بهشت می‌شوند، زندگی می‌کنند و زندگی خیلی خوشی با پدران، همسران و بچه‌هایشان و چند نسل بعدی، اطرافیان و نوه‌ها و نسل‌های آینده که در دنیا نتوانسته‌اند آن‌ها را ببینند و بشناسند با آن‌ها آشنا می‌شوند و زندگی می‌کنند، یک زندگی خیلی کامل!  و می فرماید: این با خانواده‌شان! «وَالْمَلَائِكَةُ» از آن طرف ملائکه‌های پاک و نورانی بر آن‌‌ها از هر در وارد می‌شوند، به ملاقاتشان می‌آیند، نزدشان می‌آیند.

«سَلَامٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ ۚ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ»(رعد/۲۴)

درود بر شما باد! به خاطر صبری که کردید پس چه خوش است سرنوشت این خانه، (عاقبت و فرجام شما، سرنوشت شما خوب است.)

ملائکه، این بندگان خوب و صالح خدا که آدم چقدر لذت می‌برد اگر امکان داشته باشد آدم این‌ها را ببیند، آنجا برایشان درود و سلام می‌دهند، نزدیکشان می‌آیند و احوال پرسی ملائکه که می‌گویند درود بر شما باد!  به خاطر صبری که کردید‌، صبر دنیا که تمام آن رفتارها از همان نماز خواندن که صبر و حوصله می‌خواهد تا تمام این رفتار‌ها و ارتباطات و عدم پرخاش و چالش و اذیت و تمام این‌ها و فریب منافع، لذات و شهوات و قدرت‌ها نخوردن به خاطر صبری که کردید و آن مسئولیت‌ها و تعهدهایتان را انجام دادید، به خاطر خودتان دست به اختلاس و هزاران کار دیگر نزدید و صبر، تحمل و استقامت کردید و این چالش‌ها را پشت سر گذاشتید، تخریب شدید، از شما بدگویی شد، اذیت شدید، ولی صبر کردید درود بر شما! این بهترین جایگاه و منزلی است که حاصل آن صبر شما در زندگی دنیا که نصیبتان شد «فَنِعْمَ» چه خوب! به‌به! چقدر با ارزش! این سرنوشت زندگیتان نصیبتان شد، اکنون این بهشت نصیبتان شده است.

«وَالَّذِينَ يَنْقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ وَيَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَنْ يُوصَلَ وَيُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ ۙ أُولَٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَلَهُمْ سُوءُ الدَّارِ»(رعد/۲۵)

 و کسانی که عهد الله را بعد از محکم ساختنش نقض می‌کنند و قطع می‌کنند آنچه را که الله امر کرده که وصل شود و در زمین‌ فساد می‌کنند، این‌هاست برای‌شان نفرین و برای‌شان بد عاقبتی است! عکس آن قضیه، همان کسانی که در آیه‌ی اول فرمود که اکثریت مردم باشند و در آیه‌ نوزده بیان فرمود که: «آن‌ها «أَعْمَىٰ» هستند، کورند و نمی دانند که این قرآن به سوی حق و مسائل راهبردی پرمنفعت زندگی راهنمایی می‌کند این‌ها می‌فرماید عکس گروه اول که ایمان دارند. می‌فرماید که: «عهد الله را نقض می‌کنند.» تعهدهایشان، اول تعهد بندگی با الله را نقض می‌کنند، کنار می‌گذارند، نماز و ارتباط با خدا را نقض می‌کنند و بعد از آن عهد و پیمانی که با دیگران بسته‌اند: «مِنْ بَعْدِ مِيثَاقِهِ» هرکس در زندگی مسئولیتی بر عهده دارد و هیچ کس در روی زمین نیست که مسئولیتی نداشته باشد حتی یک زندانی، یک زندانبان هم مسئول است، مسئولیت دارد و کسی که یک پرنده در قفس دارد همه آن‌ها مسئولیت‌هایی دارند، هیچ انسان بی‌مسئولیتی در دنیا وجود ندارد و می‌فرماید که: «آن‌ها مسئولیتی که بر عهده گرفته‌اند را نقض می‌کنند، و بعد آنچه که الله به برقراری آن امر کرده قطع می‌کنند و فقط منافع خودشان را در نظر می‌گیرند، خیانت و قتل می‌کنند؛ حالا یک پزشک، رئیس، رئیس اداره، بزرگتر، کوچکتر، یک پدر، مادر، یک همسر قطع می‌کنند آنچه که الله امر کرده که وصل شود؛ فرزند از پدر و مادرش رنجیده خاطر می‌شود  قطع می‌کند، همسایه، برادر، خواهر، قوم و خویش قطع می‌کند چیزی که الله امر کرده که وصل شود و در زمین‌ فساد، اختلاس، فساد جنسی می‌کنند و برای منفعت خودشان از نیاز‌های دیگران سوء استفاده کردن و به نحوی از منصب خود برای منافعش استفاده کردن، رشوه، پارتی و هزاران چیز دیگر… انواع فسادهای مالی، جنسی، مدیریتی، تولیدی را به خاطر منافعش، چیزی‌هایی که برای مردم خطرناک است ولی منفعت خودش را در نظر می‌گیرد و این فسادی که در بهداشت و سلامت مردم هست خیانت می‌کند و آن فساد را انجام می‌دهد، بچه‌هایی که متولد می‌شوند با هزار مشکل متولد می‌شوند؛ به حساب، سلامت مادران، و کسانی که در زمین فساد می‌کنند هر فسادی را انجام می‌دهند. (این را باید شکافت و بازش کرد، دارم مثال‌هایی را عرض می‌کنم که هر کدام از خودمان این قدرت در ما ایجاد شود که بتوانیم کلمات را بشکافیم، یک جمله برای‌مان یک صفحه، دو یا ده صفحه شود و یا اصلاً به یک کتاب تبدیل شود! با توجه به تجربیات زندگی و قرآن که درک زندگی و مال زندگی هست در زندگی استفاده کنیم و هر کسی می‌تواند بهتر از من آن را بفهمد و شما می‌توانید آن را بهتر از من تفسیر کنید و بفهمید) و به هر نحوی در زمین‌ فساد می‌کنند یعنی این‌ها کسانی هستند هر کس این‌ها را دارد، رفتارش این‌جوری هست؛ این آدم قبول ندارد که این کتابی که به سوی تو نازل شده از جانب خداست و حق است این را قبول ندارد، این‌ها کور هستند، هر کس این رفتار را داشته باشد صرف نظر و بدون توجه از اینکه با زبان‌ چه می‌گوید و ادعایش چیست؟! این‌ها می‌فرماید: «أُولَٰئِكَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ» لعنت و نفرین بر این‌ها باد! نفرین خدا و بندگانش بر آن‌ها! و بد سرنوشتی دارند یعنی زندگی‌‌شان را باختند یعنی پایان بخش و حاصل زندگی دنیایشان بد چیزی است و این جهنمی که برای آن‌هاست را اینجا توضیح نمی‌دهد، خیلی راحت می‌توان فهمید که چقدر این‌ها بیچاره شده‌اند و عمرشان را در دنیا به باد دادند و حاصلی که برای‌شان نشد بدبخت هم شدند.

«اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ ۚ وَفَرِحُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا مَتَاعٌ»(رعد/۲۶)

الله رزق و روزی را برای هر کس بخواهد می‌گستراند و تنگ می‌‌کند، و به زندگی دنیا   خوشحال شدند در حالیکه زندگی دنیا به نسبت آخرت جز یک کالایی بیش نیست (یک بهره‌وری بیش نیست.)

حالا می‌فرماید: دارد راهکار نشان می‌دهد که چه چیزهایی باعث می‌شود که بدترین یا بهترین سرنوشت نصیبش شود، می‌فرماید: «آن دنیاست؛ همین زرق و برق و پول و فریب دنیا و عجله برای پول دار شدن.» می‌فرماید: «الله برای هرکس که بخواهد رزق و روزیش را فراوان می‌کند.» «يَبْسُطُ»: فراوان می‌کند، گسترش می دهد یعنی خدا منشاء آن است و باید به سوی خدا رفت نه کلاهبرداری، نه دروغ، نه سوء استفاده! خدا برای هرکس که بخواهد رزق و روزی را زیاد یا آن را تنگ می‌کند حالا همان آدم یک زمانی خیلی وضعیتش خوب است و یک زمانی آنقدر بدهکار است که حتی کمترین مسائل زندگیش را هم نمی‌تواند بچرخاند، پول دارو هم ندارد بدهد! به نسبت همان شخص یا افراد دیگر رزقش را تنگ می‌کند. می‌فرماید: دل‌شان خوش شد «وَفَرِحُوا» دل دادن، به همین زندگی دنیا دلخوش شدند‌‌. فقیرش برای اینکه از فقر در بیاید به دنیا چسبیده  و خدا را فراموش کرده، پولدارش برای اینکه پول و سرمایه‌اش را بیشتر کند به دنیا چسبیده و دلخوش زندگی دنیا شده، «وَمَا الْحَيَاةُ الدُّنْيَا» کسی که فریب این دنیا را به نسبت آخرت بخورد؛ آن آخرتِ ماندگار، «إِلَّا مَتَاعٌ» یک بهره‌وری بیش نیست! ایامی از این ماشین، خانه، طلا، سرویس و چیزهای دیگر برخوردار می‌شود، این‌ها همه می‌شود یک «مَتَاعٌ» به نسبت آخرت، که بی‌نهایت بهره‌وری و متاع‌های آخرت در آن وجود دارد.

«وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ ۗ قُلْ إِنَّ اللَّهَ يُضِلُّ مَنْ يَشَاءُ وَيَهْدِي إِلَيْهِ مَنْ أَنَابَ»(رعد/۲۷)

و کسانی که کافر شدند می‌گویند: «چرا آیه‌ای از سوی پروردگارش نازل نمی‌شود؟» بگو: «بدون شک الله هر کس را بخواهد گمراه می‌کند و هدایت می‌دهد به سوی او هر کس که انابت کرد، رجوع کرد.»

حالا بعد از این همه صحبت، سوره‌ی مبارکه رعد و تمام آیات قرآن کسانی که با این قضایا مشکل دارند، با اینجور زندگی کردن، منفعت پرست نبودن، دنیا پرست نبودن و بخاطر منافع دیگران را اذیت نکردن و از نیاز‌های دیگران سوء استفاده نکردن و نمی‌خواهند که شهرت، قدرت و شهوت‌شان را از دست بدهند، فقط می‌خواهند به خودشان برسند و با این نوع زندگی سالم مبارزه می‌کنند که یک آدم به قد دیگران فقط حق دارد و به قد دیگران باید به خودش توجه داشته باشد و هر آنچه برای خودش می‌پسندد برای دیگران هم بپسندد، مبارزه می‌کنند و این می‌شود، «وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا» این مسیر را دوست ندارند و می‌گویند: «چرا بر او آیه‌ای نازل نشده است؟!» می‌گویند: تو دزدی و خیانت نکن و مردم را اذیت نکن، می‌گویند که: ما این حرف‌ها را باور نمی‌کنیم، چرا ملائکه جلوی آن‌ها صف نکشیده‌اند!؟ چرا…به نحوی نمی‌خواهد بپذیرد و هزار بهانه و توجیه می‌آورد، هر کس به روشی از قرآن سخن می‌گوید، ما نمی‌فهمیم چه کسی حرف راست می‌زند، قرآن را رها کن ما خودمان زندگی می‌کنیم، به یک نحوی بهانه می‌آورد، می‌فرماید که: «خدا هر کس را که بخواهد گمراه می‌کند.» اشکالی ندارد تو  برو! خدا هر کس را بخواهد؛ اگر متکبر باشد و مسیر درست را نخواهد گمراه می‌کند و هرکس را که بخواهد به سوی الله، به سوی حق و این کتاب هدایت می‌دهد، «مَنْ أَنَابَ» یعنی رجوع کرد، یعنی خواست یعنی احساس ندامت و بازگشت به سوی خدا به او دست داد و آن کس که خواست؛ خدا این آدم را هدایت می‌دهد.

«الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ ۗ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»(۲۸/رعد)

کسانی که ایمان آوردند و دلهایشان به ذکر الله اطمینان یافت بدانید که به ذکر الله دل‌ها اطمینان پیدا می‌کند (آرامش پیدا می‌کند)

خدا این‌ها را هدایت می‌دهد، این‌ها خدا را می‌خواهند کسانی که حرف‌های خدا را باور دارند، «الَّذِينَ آمَنُوا» به حرف‌های الله اعتماد می‌کنند و همین حرف‌های الله و آیات قرآن راهبرد زندگی‌شان می‌شود، کسانی که باورشان شد و به الله اعتماد کردند و بعد دلهایشان به ذکر الله اطمینان پیدا کرد یعنی فهمیدن آنچه که الله گفته حق است و ناحقی در آن نیست، به هیچ کس ظلم نکرده است نه بزرگ، نه کوچک، نه به زن و نه به مرد! به هیچ کس ظلم نکرده و الله را پشتوانه خود قرار داد، به الله دل داد و بخاطر آخرت صبر کرد، همه این‌ها می‌شود برای ذکر الله خودش را توانمند می‌کند و با توجه به قدرت الله خودش قدرت می‌گیرد و با توجه به پاداش الله در زمین‌ استقامت می‌کند، چالش‌ها را پشت سر می‌گذارد و به این شکل که الله دارد جهان را مدیریت می‌کند، با این فکر (همین ذکر الله) با این تفکر و تصورات به نسبت الله و آن را زباناً، قلباً، فکراً بیان کرد و دلهایش را اطمینان و قوت می‌بخشد. می‌فرماید: بدانید که دلها فقط با ذکر الله به آرامش و اطمینان می‌رسد، قوت پیدا می‌کند و قلب‌ها شجاع می‌شود. زمانی که شخص مدام حواسش به الله باشد و قدرت‌های الله، پاداش‌ها و حضور الله، نگاه و همه‌ی این‌ها را از الله در نظر بگیرد، حال این شخص راحت و با دل‌ پاک و اطمینان زندگی می‌کند. (امیدوارم که بفهمید قرآن چجور از ما انتظار دارد و چه چیزی از ما می‌خواهد. قرآن خیلی زیبا است! زمانی که فردی همچنین سخنرانی ‌می‌کند، یک استاد دانشگاهی یا یک آدم روشنفکری سخنرانی می‌کند و یک سری مسائل را تذکر می‌دهد برای انجام تعهدات، تعهدات کاری، شغلی و تولیدی و راهکار می‌دهد و دست به اصلاحات می‌زند، چقدر مورد تشویق و استقبال قرار می‌گیرد که این فرد آمده جامعه را نجات دهد! به یک مورد اشاره می‌کند و در مورد آن صحبت می‌کند و راهکارهای حیات زندگی را به جامعه می‌دهد. ببینید قرآن پشت سر هم چه راهکارهای حیات بخشی را دارد بیان می‌کند! ما سعی می‌کنیم یک وقت‌هایی خدمت شما برنامه‌ی عملی دهیم یعنی اینکه ما آن صفحه را بفهمیم باید چکار بکنیم! یک درخواست واضح از شما داریم، یک تقاضا، یک تمرین برای خودمان و برای شما، سعی می‌شود آن مسئله در صفحاتی خدمت شما بیان شود حالا بیاییم در این صفحه‌ای که خواندیم روی بینش‌ و فکرمان کار کنیم! این یک تمرین فکری است این تمرین که قرآن از ما زندگی پاکیزه می‌خواهد، دل با رحم و رعایت کردن و به دیگران توجه کردن و قرآن روی تمام رفتارهای ما در زندگی دست می‌گذارد، روی آن حرف زدن‌های ما یا آن کارهای خوب و بد انجام دادن ما، این‌ها برای خدا مهم است و قرآن روی همان‌ها دست می‌گذارد! بیایم روی فکرمان کار کنیم و قرآن را اینجوری ببینیم و این تصور را از فکرمان پاک کنیم که قرآن فقط از ما می‌خواهد که نماز بخوانیم و با نماز و روزه و گاهی اوقات با صدقه که ما را وارد بهشت کند؛ این تصور را کاملاً پاک کنیم قرآن صفر تا صد زندگی و یک روز و بیست‌و چهار ساعت روزانه‌ی ما را می‌خواهد! تمام رفتارها، مسئولیت‌ها و کارهایمان همه‌ی آن‌ها برای قرآن مهم است و همه چیز را برای ما می‌خواهد! این تمرین را داشته باشیم و این نگاه کلیشه‌ای و عمیق به مسئله است. (ان شاء الله بعد از این مرحله یک زمانی راهکارهای اجرایی را خدمت شما عرض می‌کنیم).

 دانلود فایل تصویری   دانلود فایل صوتی ​  پرسش و پاسخ صفحه