دانلود فایل تصویری   دانلود فایل صوتی

مقدمه

 الحمدلله والصلاة والسلام علی رسول الله و علی آله اجمعین

عرض ادب و احترام و خوش‌آمد خدمت یکایک شما بزرگواران، به توفیق و لطف الله قصد داریم درس ترجمه‌ی روان قرآن کریم، کاری بس بزرگ و گامی به سوی نزدیک شدن و فهم قرآن کریم را شروع کنیم.

ما اگر کتاب آسمانی در دست نداشتیم و می‌شنیدیم که ملت‌های دیگر کتابی از جانب الله در دست دارند و ما بی‌نصیب هستیم، چقدر حسرت می‌خوردیم و ناراحت می‌شدیم. الله کتابش را در دستان ما قرار داده که مدام با او در ارتباط باشیم و کلامش را داشته باشیم، الان می‌خواهیم آن کلام را بفهمیم که الله در کتابش چه گفته است.

کتاب الله، تنها راه ارتباط گرفتن الله با بندگانش است، الله از کانال کتابش که بر پیامبرش می‌فرستد با بندگانش ارتباط برقرار می‌کند. این ارتباط زمانی به انسان نفع می‌دهد که دو طرفه باشد الله سخنش را می‌فرستد، منتهی اگر ما سخنان الله را دریافت نکنیم برای ما سودی نخواهد داشت، لذا این برنامه می‌خواهد ما را با کلام الله آشنا بکند. اسم این برنامه ترجمه روان قرآن کریم است؛ کلمه درس یک کلمه قرآنی است؛ «وَلِیَقُولُوا۟ دَرَسۡتَ وَلِنُبَیِّنَهُۥ»(انعام/۱٠۵) تا بگویند که تو درس خواندی. کلمه درس؛ یعنی یک چیز با گذشت زمان بر روی انسان آثاری بگذارد. گذر زمان بر هر چیزی که بیفتد، آن گذر باعث می‌شود که آثار آن چیز حک شود و به آن حک شدن آثار، درس می‌گویند. و درس؛ یعنی این‌که انسان مدام برای چیزی وقت بگذارد که آن مسئله برای او جا بیفتد، در قلب و ذهنش حک شود و جا بگیرد. به آن آثار مدارسه، آثار مطالعه که در ذهن و قلب باقی می‌ماند درس می‌گویند. پس در درس ترجمه ما می‌خواهیم ترجمه روان قرآن کریم را با مطالعه و مرور مکرر برای خودمان ماندگار و در ذهن و قلب‌مان حک کنیم.

این را ملاحظه داشته باشیم که ترجمه قرآن کریم، قرآن کریم نیست! ما وقتی که ترجمه قرآن را می‌خوانیم داریم به قرآن نزدیک می‌شویم و ترجمه همان قرآن نیست، بلکه ترجمه یک چیز دیگر است و قرآن یک چیز دیگر. زمانی که ما داریم مستقیم قرآن را از الفاظ عربی آن می‌فهمیم در حقیقت آن موقع ما داریم قرآن می‌خوانیم، پس ترجمه قرآن ما را به فهم قرآن نزدیک می‌کند و بیش‌ترین و بهترین چیزی که ما را به قرآن نزدیک می‌کند فهم ترجمه‌ی آن است و همین ترجمه گام اول برای تفسیر و تدبر و عمل می‌شود، پس خیلی مهم است که ما بدانیم با زبان خودمان؛ یعنی فارسی زبان‌ها بفهمیم که معنی این قرآن عربی چه است تا بتوانیم به آن عمل کنیم.

باز به عنوان مقدمه خدمت شما عرض می‌کنم این‌ها برای همیشه است که در ذهن‌مان بماند. ممکن است ما با عجله و کم وقت دادن آن کار را به سرانجام برسانیم؛ یعنی کار را انجام بدهیم و مشکلی پیش نیاید خیلی از کارها امکان دارد با عجله انجام شود منتهی نمی‌شود قرآن کریم با عجله باشد و حق قرآن هم ادا شود، به همین خاطر خداوند عزوجل در موقع تلاوت قرآن می‌فرماید: «وَرَتِّلِ ٱلۡقُرۡءَانَ تَرۡتِیلًا»(مزمل/۴) قرآن را شمرده شمرده (آرام آرام) بخوانید، آهسته آهسته پیش بروید تا وقت ایجاد شود که شما در آن وقت که آرام‌آرام دارید پیش می‌روید آن کلام خدا بهتر و بیش‌تر در ذهن و قلب شما جا بگیرد، و اصلاً عجله نکنید! پای قرآن راحت بنشینید فکر نکنیم که وقت‌مان دارد تلف می‌شود، خودمان را تحویل قرآن بدهیم؛ زیرا با ارزش‌ترین چیز دارد وقت‌مان را می‌گیرد، اتفاقاً این چیزها وقت ما را با ارزش می‌کند، اگر وقت ارزش‌مند است. و باز یک نکته دیگر خدمت شما عرض کنم قرآن کریم را باید مطالعه کرد؛ زیرا کلام الله است باید خواند. خیلی‌ها فکر می‌کنند خب ما کتاب‌های دیگری می‌خوانیم که با آن کتاب‌ها خیلی چیزها یاد می‌گیریم چرا باید قرآن بخوانیم؟

*چرا باید قرآن بخوانیم؟*

اگر بحث اخلاق است، خیلی کتاب‌ها در مورد اخلاق نوشته شده است.

 اگر بحث قانون و شریعت است، خیلی کتاب‌های قانون نوشته شده است.

ما چرا باید قرآن بخوانیم؟

اگر بحث قصه است، خیلی کتاب‌های قصه وجود دارد، پس چرا باید قرآن بخوانیم؟

خوب ملاحظه کنیم، درست است خیلی کتاب‌های اخلاق و قانون وجود دارد؛ منتهی آن کتاب‌های اخلاق و قانون چیزهایی که رعایتش به سعادت انسان است، برای زندگی انسان مفید است، قرآن می‌آید و می‌گوید: بله همین درست است؛ خوش اخلاق باش! با پدر، با مادر، با ضعفاء، با همسایه و با همه مردم خوش اخلاق باش و قرآن می‌گوید که الله که صاحب جهانیان است به شما می‌گوید خوش اخلاق باش. درست است که کتاب‌ها در مورد اخلاق خیلی زیاد است، منتهی این یکی را آفریدگار هستی دارد می‌گوید که تو با اخلاق باش، می‌گوید همان‌ها که تو فکر می‌کنی خوب و مفید است پای همان‌ها بایست و آن‌ها رعایت کن که من به تو پاداش می‌دهم. پس تعارضی وجود ندارد شما کتاب‌های اخلاق را می‌خوانید، بعد قرآن می‌گوید به همان چیزی که الان بلد هستید سوادش را یاد گرفتی پای‌بند باش که من به تو پاداش می‌دهم، که من به تو بهشت می‌دهم، پس خوش اخلاق باش، ظلم نکن، پای قانون بایست، قرآن این را می‌گوید و این را دیگر هیچ کتابی نمی‌گوید ؛چون هیچ‌کس نمی‌تواند به خوش اخلاق‌های دنیا پاداش بدهد. وقتی ما کتاب اخلاق و قانون را می‌خوانیم احتمال خطا در آن‌ها وجود دارد چون یک آدم‌هایی مثل خودمان، حالا با علم بیشتر آن‌ها را نوشته‌اند. منتهی وقتی الله یک چیزی را به عنوان فضیلت و قانون معرفی می‌کند دیگر حرف آخر را زده‌ است و هیچ خطایی در آن راه ندارد و این فقط قرآن می‌تواند این کار را انجام دهد. به همین خاطر قرآن ذکر است، یادآوری می‌کند که آن فضیلت‌ها را مدام به یادت بیاورد و از تو می‌خواهد که آن‌ها را اجرا کنی. و در قرآن یک  سری معلوماتی وجود دارد که در هیچ کتابی یافت نمی‌شود.

هنگام مردن چه اتفاقاتی برای آدم می‌افتد؟ و بعد از آن چه‌خبر است؟ آیا بعد از مردن جسم و روح دوباره به یکدیگر می‌رسند؟ امکان دارد جسم بعد از مرگ دوباره نفس بکشد؟ یک روزی می‌آید که این اتفاق بیفتد؟

این‌ را دیگر هیچ کتابی نمی‌تواند بگوید و اگر کتابی دیگر به غیر از فرموده‌های الله گفت، قابل اعتماد نیست؛ چون یک آدمی دارد می‌گوید که علمش منحصر به همین دنیاست. پس قرآن را می‌خوانیم برای این‌که یک سری معلوماتی را از قرآن می‌گیریم که در هیچ کتابی یافت نمی‌شود.

دو نکته:

قرآن کتاب تذکر، یادآوری و مذاکره است.

قرآن کتابی برای کسب معلومات است.

و در نتیجه این دو، خیلی وقت‌ها آدم به سمت هوا و هوس می‌رود، فکر می‌کند دارد کار خوبی انجام می‌دهد، قرآن می‌آید روان انسان را برای او بازگو می‌کند، می‌گوید که چه جاهایی تو اسیر هوا و هوس شده‌ای، در حالی‌که خود شخص امکان دارد نفهمد، و سازنده‌ی انسان بر این قضیه مسلط است و این مسئله را فقط قرآن به ما می‌گوید، پس ما باید قرآن بخوانیم و در نتیجه همه‌ی این‌ها علم، تذکر و دوری از هوا و هوس، حالا راه آدم هموار می‌شود تا به سوی آسمان اوج بگیرد، ایمانش آن اندازه مترقی شود که انگار دارد غیبیات را می‌بیند، با قرآن به آن‌جا دسترسی پیدا می‌کند. نمونه و مثال‌ این‌ها را ان‌شاالله در آیات قرآن می‌خوانیم.

این جلسه به این اندازه مقدمه اکتفا می‌کنم، مقدمه‌ای نسبتاً مفصلی خدمت شما عرض کردم برای این‌که ما بدانیم می‌خواهیم چه‌کار کنیم و این کار را ساده و معمولی تصور نکنیم، خواهشاً وقت بگذارید برای قرآن، برای یادگیری قرآن، ترجمه قرآن، حتما این‌کار را انجام دهید و صبور باشید و خسته نشوید، قرآن ده صفحه نیست که بگویید من یک هفته تحمل می‌کنم، ۳۰ جزء قرآن وقت می‌خواهد و آن اندازه وقت را با اراده‌ی بالا باید برای آن تصمیم گرفت، لذا با کمک هم می‌خواهیم قرآن را ان شاء الله تا آخر با ترجمه بخوانیم؛ با ترجمه محاوره‌ای، ترجمه روان نه تحت الفظی. لطف کنید به کسانی که علاقه‌مندند اطلاع دهید و شما هم ان شاءلله تا آخر با این برنامه بمانید.

صفحه ۱

 سوره مبارکه فاتحه

«أَعُوذُ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّیۡطَـٰنِ ٱلرَّجِیمِ»

پناه می‌برم به الله از شیطان رانده شده.

«بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ» (فاتحه/۱)

به نام الله رحمتش فراوان است و  رحمتش را می‌بخشد.

«ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ» (فاتحه/ ۲)

حمد و ستایش و تعریف و تمجید برای الله، صاحب عالَم‌ها.

وقتی عرب کلمه رب را می‌شنود، این طور می‌فهمد، این در ترجمه هست؛ یعنی کسی که عالم‌ها را ایجاد کرد، عالم‌ها را نگه‌داشته و از آن‌ها محافظت می‌کند، چیزهایی که آن عالم‌ها برای ادامه حیات نیاز دارند، در اختیارشان قرار داده و آن‌ها را دارد پیش می‌برد و تحت کنترل و تسلطش است، ستایش برای الله که صاحب همه عالم‌هاست، آفریننده همه عالم‌هاست.

«ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ» (فاتحه/ ۳)

رحمتش بسیار فراوان است و در بخشش رحمت فراوانش بسیار دست باز و بخشنده، بی دریغ رحمتش را می‌بخشد.

«مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ» (فاتحه/۴)

صاحب روز جزاست.

یک روزی است به نام روز حساب و کتاب، صاحب آن روز الله است؛ یعنی همه کاره و صاحب اختیار آن روز الله است.

«إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» (فاتحه/۵)

تنها تو را بندگی می‌کنیم و تنها از تو مدد می‌جوییم.

«إِيَّاكَ نَعْبُدُ» تو را بندگی می‌کنیم، طوق بندگی تو را بر گردن می‌نهیم، نوکر و بنده توییم، خدایا فقط تو. «وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ» و تنها از تو مدد می‌جوییم، دست نیازمان به درگاه تو دراز می‌شود و از تو کمک می‌خواهیم.

بعضی‌ها ممکن است که اینجا بخوانند «إیاکِ نَعبُد و إیاکِ نَستَعین»

داریم قرآن می خوانیم، روی تلفظ جاهایی هم تاکید می‌کنیم که تلفظ صحیح‌اش امکان دارد اشتباه تلفظ کردن شیوع داشته باشه و تذکر می‌دهیم و ما فقط ترجمه نمی‌کنیم، می‌خواهیم خود قرآن را با ترجمه ختم کنیم و دوکار همزمان پیش می‌بریم.

«اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ» (فاتحه/۶)

خدایا ما را به راه محکم راهنمایی کن.

ما را به سمتی ببر که بسیار درست و استوار است و هیچ راه کجی در آن وجود ندارد.

«صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ» (فاتحه/۷)

راه کسانی که تو در حقشان انعام کردی، نه کسانی که بر آن‌ها خشم گرفته شده و نه راه کسانی که راه را گم کرده‌اند.

«صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ» راه کسانی که تو در حقشان انعام کردی،(لطف‌های ویژه کردی) «غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ» نه کسانی که بر آن‌ها خشم گرفته شده،(غضب شده) «وَلَا الضَّالِّينَ» و نه راه کسانی که راه را گم کرده‌اند و به بیراهه می‌روند.

آمین

خدایا دعایم را بپذیر.